T Parametrləri: Nədir Onlar? (Nümunələr, Problemlər və T Parametrlərini Digər Parametrlərə Çevirmək)

Alan: Əsas Elektrik

China

t parametrləri nədir

T Parametrləri nədir?

T parametrləri transmiisiya xətlərinin parametrləri və ya ABCD parametrləri kimi təyin edilir. İki portlu şəbəkədə, port-1 göndərən uc kimi, port-2 isə qəbul edən uc kimi nəzərdə tutulur. Aşağıdakı şəbəkə diaqramında, port-1 terminalları daxili (göndərən) portu, port-2 terminalları isə çıxış (qəbul edən) portu təsvir edir.

iki portlu şəbəkədə t parametri

İki portlu şəbəkədə T-parametri

Yuxarıda qeyd edilən iki portlu şəbəkə üçün T-parametrlərinin tənlikləri aşağıdakı kimi olur;

(1) $\begin{equation*} V_S=AV_R + BI_R \end{equation*}$

(2) $\begin{equation*} I_S=CV_R + DI_R \end{equation*}$

Burada;

VS = Göndərən ucun gerilim
IS = Göndərən ucun akım
VR = Qəbul edən ucun gerilim
IR = Qəbul edən ucun akım

Bu parametrlər tranzit liniyasının riyazi modelin qurulması üçün istifadə olunur. Parametr A və D birliklərsizdir. Parametr B və C-nin birlikləri sırasıyla om ve mho-dur.

$\begin{bmatrix} V_S \\ I_S \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} A & B \\ C & D \end{bmatrix} \begin{bmatrix} V_R \\ I_R \end{bmatrix}$

T-parametrlərinin dəyərlərini tapmaq üçün qəbul edən ucu açıq və bağlanmalıdır. Qəbul edən ucu açıq şəkildə saxlandığında, qəbul edən ucun akımı IR sıfırdır. Bu dəyəri tənliklərə qoyaraq A və C parametrlərinin dəyərlərini alırıq.

$I_R=0$

Açık devre şərti

Birinci tənliyə görə;

$V_S=AV_R + B(0)$

$V_S=AV_R$

$A = \left \frac{V_S}{V_R} \right|_ {I_R=0}$

Tənlimdən-2;

$I_S = CV_R + D(0)$

$I_S = CV_R$

$C = \left \frac{I_S}{V_R} \right|_ {I_R=0}$

Qəbul edici ucun qısa məhdudluqda, qəbul edici terminalindən VR nöqtəsindəki nəqişi sıfırdır. Bu dəyəri tənlikdə yerinə qoymalıyıq, B və D parametrlərinin dəyərlərini ala bilmək üçün.

$V_R = 0$

kısa devre şərti

Birinci tənlikdən;

$V_S=A(0) + BI_R$

$V_S = BI_R$

$B = \left \frac{V_S}{I_R} \right|_ {V_R=0}$

Tənlik-2-dən;

$I_S=C (0) + DI_R$

$I_S = DI_R$

$D = \left \frac{I_S}{I_R} \right|_ {V_R=0}$

T Parametrləri Həll Edilmiş Nümunə Məsələsi

Tutaq ki, qabul edən və göndərən uclar arasında impedans qoşulub, bu şəkilə göstərilən kimi. Verilən şəbəkənin T-parametrlərini tapın.

t parameter example

T-parametrin nümunəsi

Burada, göndərən ucun cürəmləməsi qabul edən ucun cürəmləmə ilə eynidir.

$I_S = I_R$

(3) $\begin{equation*} I_S = (0)V_R + (1) I_R \end{equation*}$

İndi, şəbəkəyə KVL tətbiq edirik,

$V_S = V_R + I_S Z_1$

$V_S = V_R + I_R Z_1$

(4) $\begin{equation*} V_S = (1)V_R + (Z_1) I_R \end{equation*}$

Tənlikləri 1 və 4 müqayisə edin;

$A = 1, \, B = Z_1$

Tənlik-2 və 3-nü müqayisə edin;

$C = 0, \, D = 1$

Transmiisiya xətlərinin T-parametrləri

Xəttin uzunluğuna görə transmiisiya xətləri aşağıdakı kimi klassifikasiya olunur;

Qısa transmiisiya xətti
Orta transmiisiya xətti
Uzun transmiisiya xətti

İndi, bütün növ transmiisiya xətləri üçün T-parametrlərini tapaq.

Qısa Transmiisiya Xətti

Uzunluğu 80 km-dən az və voltaj səviyyəsi 20 kV-dan aşağı olan elektrikləşmə liniyası qısa elektrikləşmə liniyası hesab edilir. Kiçik uzunluq və aşağı voltaj səviyyəsinə görə, liniyanın kapasitansi nəzərə alınmır.

Buna görə, qısa elektrikləşmə liniyasını modelə salarkən yalnız mühüm və induktivlik nəzərə alınır. Qısa elektrikləşmə liniyanın qrafiki ifadəsi aşağıdakı şəkildə göstərilir.

t parameter of short transmission line

Qısa elektrikləşmə liniyasının T-parametrləri

Burada,
IR = Qəbul edici ucda olan cürrənt
VR = Qəbul edici ucda olan voltaj
Z = Yük impedensti
IS = Göndərici ucda olan cürrənt
VS = Göndərici ucda olan voltaj
R = Liniyanın mühümü
L = Liniyanın induktivliyi

Cürrənt elektrikləşmə liniyasından keçdikdə, liniya mühümündə IR düşüşü və indüktiv reaktivlərdə IXL düşüşü baş verir.

Yuxarıdakı şəbəkdən, göndərici ucda olan cürrənt qəbul edici ucda olan cürrəntlə eynidir.

$I_S = I_R$

$V_S = V_R + I_R Z$

İndi, bu tənlikləri T-parametrlərinin tənlikləri ilə (tənlik 1 və 2) müqayisə edin. Və qısa elektrikli liniyalar üçün A, B, C və D parametrlərinin dəyərlərini alırıq.

$A = 1, B = Z, C = 0, D = 1$

Orta Ölçülü Elektrikli Liniya

Uzunluğu 80km-dən 240km-ə qədər olan və voltaj səviyyəsi 20kV-dən 100kV-ə qədər olan elektrikli liniya orta ölçülü elektrikli liniya kimi nəzərdə tutulur.

Orta ölçülü elektrikli liniyanın halında kapasitansi nəzərə almalıyıq. Orta ölçülü elektrikli liniyanın modelini qurmaq zamanı kapasitansı nəzərə almalıyıq.

Kapasitansın yerləşməsinə görə orta ölçülü elektrikli liniyalar üç metoda görə sınıflandırılır:

Uç Kapasitor Metodu
Nominal T Metodu
Nominal π Metodu

Qəbuledici Kondensator Metodu

Bu metodda, xəttin kapasitansi transmiisiya xəttinin sonunda toplu olaraq qəbul edilir. Qəbuledici kondensator metodu şəkildə göstərilmişdir.

t parameter of end condenser method

Qəbuledici Kondensator Metodunun T-parametrləri

Burada;
IC = Kondensator cürrəti = YVR

Yuxarıdakı şəkildən,

$I_S = I_C + I_R$

(5) $\begin{equation*} I_S = Y V_R + I_R \end{equation*}$

KVL tərəfindən, biz yazmaq olar;

$V_S = V_R + Z I_S$

$V_S = V_R + Z (I_C + I_R)$

$V_S = V_R + Z (Y V_R + I_R)$

$V_S = V_R + Z Y V_R + Z I_R$

(6) $\begin{equation*} V_S = V_R (1 + ZY) + Z I_R \end{equation*}$

İndi, tənliklər-5 və 6-nı T parametrlərinin tənlikləri ilə müqayisə edin;

$A = 1 + ZY, \; B = Z , \; C = Y , \; D = 1$

Nominal T üsulu

Bu üsulda, xəttin kapasitansi növbəyi ortasına qoyulur. Nominal T üsulunun qrafik təsviri aşağıdakı şəkildə göstərilmişdir.

t parameter of nominal t method

Nominal T üsulunun T-parametrləri

Burada,
IC = Kapasitor cürrəti = YVC
VC = Kapasitor gərginliyi

$V_S = V_C + I_S \frac{Z}{2}$

$V_C = V_R + I_R \frac{Z}{2}$

KCL-dən;

$I_S = I_R + I_C$

$I_S = I_R + Y V_C$

$I_S = I_R + Y (V_R + I_R \frac{Z}{2})$

$I_S = I_R + Y V_R + Y I_R \frac{Z}{2})$

(7) $\begin{equation*} I_S = Y V_R + I_R (1 + \frac{YZ}{2}) \end{equation*}$

İndi,

$V_S = V_R + I_R \frac{Z}{2} + I_S \frac{Z}{2}$

$V_S = V_R + I_R \frac{Z}{2} + \frac{Z}{2} \left[ YV_R + I_R (1 + \frac{YZ}{2}) \right]$

$V_S = V_R + I_R \frac{Z}{2} + \frac{Z}{2} YV_R + \frac{Z}{2} I_R (1 + \frac{YZ}{2})$

(8) $\begin{equation*} V_S = V_R \left( 1 + \frac{YZ}{2} \right) + I_R \left( Z + \frac{YZ^2}{4} \right) \end{equation*}$

İndi, tənliklər-7 və 8-i T parametrinin tənlikləri ilə müqayisə edərək, alırıq,

$A = 1 + \frac{YZ}{2}$

$B = Z(1+\frac{YZ}{4})$

$C = Y$

$D = 1 + \frac{YZ}{2}$

Nominal π Method

Bu metodda, transmiya xəttinin kapasitansi yarıma bölünür. Bir yarım göndərən ucda, digər yarım isə qəbul edən ucda yerləşdirilir. Nominal π metodu haqqında qrafik ifadə aşağıdakı şəkildə göstərilmişdir.

t parameter of nominal pi method

Nominal π Metodunun T-parametrləri

$I_S = I_1 + I_{C2}$

$I_1 = I_R + I_{C1}$

$I_{C1} = \frac{Y}{2} V_R \; and \; I_{C2} = \frac{Y}{2} V_S$

Şəkildən, aşağıdakı kimi yazmaq olar;

$V_S = V_R + I_1 Z$

$V_S = V_R + (I_R + I_{C1}) Z$

$V_S = V_R + Z (I_R + \frac{Y}{2} V_R)$

$V_S = V_R + Z I_R + Z \frac{Y}{2} V_R$

(9) $\begin{equation*} V_S = V_R \left(1 + \frac{YZ}{2} \right) + Z I_R \end{equation*}$

İndi,

$I_S = I_1 + I_{C2}$

$I_S = (I_R + I_{C1}) + I_{C2}$

$I_S = I_R + \frac{Y}{2} V_R + \frac{Y}{2} V_S$

VS-nin dəyərini bu tənlikdə qoyun,

$I_S = I_R + \frac{Y}{2} V_R + \frac{Y}{2} \left[ V_R \left(1 + \frac{YZ}{2} \right) + Z I_R \right]$

$I_S = I_R + \frac{Y}{2} V_R + \frac{Y}{2} (1 + \frac{YZ}{2}) V_R + \frac{Y}{2} I_R Z$

(10) $\begin{equation*} I_S = I_R \left[ 1 + \frac{YZ}{2} \right] + Y V_R \left[ 1 + \frac{YZ}{4} \right] \end{equation*}$

T parametrlərinin tənlikləri ilə 9 və 10 nömrəli tənlikləri müqayisə edərək, alırıq;

$A = 1 + \frac{YZ}{2}$

$B = Z$

$C = Y \left( 1 + \frac{YZ}{4} \right)$

$D = 1 + \frac{YZ}{2}$

Uzun Elektrik Nəql Sistemi

Uzun elektrik nəql sistemi təkmilləşdirilmiş şəbəkə kimi model edilir. Bu, yığılmış şəbəkə kimi düşünülə bilməz. Uzun elektrik nəql siteminin təkmilləşdirilmiş modeli aşağıdakı şəkildə göstərilmişdir.

uzun elektrik hatlarının T-parametrləri

Uzun elektrik hatlarının T-parametrləri

X km uzunluğunda bir xətt var. Elektrik hattını təhlil etmək üçün xəttin kiçik bir hissəsini (dx) nəzərə alırıq. Bu, aşağıdakı şəklidə göstərilir.

uzun elektrik hatlarının T-parametrləri

Zdx = seriyal zərərli məqar
Ydx = paralel zərərli məqar

Tension uzunluğun artması ilə artır. Buna görə, gerilim artışı budur;

$dV = IZdx$

$\frac{dV}{dx} = IZ$

Bunun kimi, element tərəfindən çəkilən cürəm;

$dI = VYdx$

$\frac{dI}{dx} = VY$

Bu tənliklərin diferensialı;

$\frac{d^2V}{dx^2} = Z \frac{dI}{dx} = ZVY$

Yuxarıdakı tənliyin ümumi həlliyi;

$V = K_1 cosh(x\sqrt{YZ}) + K_2 sinh(x \sqrt{YZ})$

İndi, bu tənliyi X nisbətində diffərensiallaşdırın,

$\frac{dv}{dx} = K_1 \sqrt{YZ} sinh(x\sqrt{YZ}) + K_2 \sqrt{YZ} cosh(x\sqrt{YZ})$

$IZ = K_1 \sqrt{YZ} sinh(x\sqrt{YZ}) + K_2 \sqrt{YZ} cosh(x\sqrt{YZ})$

$I = \sqrt{\frac{Y}{Z}} \left[ K_1 sinh(x\sqrt{YZ}) + K_2 cosh(x\sqrt{YZ})$

İndi, sabitləri K1 və K2 tapmalıyıq;

Bu məqsədlə nəzərə alaq ki,

$x=0, \; V=V_R, \; I=I_R$

Bu dəyərləri yuxarıdakı tənliklərdə qoymaqda;

$V_R = K_1 cosh 0 + K_2 sinh 0$

$V_R = K_1 + 0$

$K_1 = V_R$

$I_R = \sqrt{\frac{Y}{Z}} \left[ K_1 sinh 0 + K_2 cosh 0 \right]$

$I_R = \sqrt{\frac{Y}{Z}} [0+K_2]$

$K_2 = \sqrt{\frac{Z}{Y}}$

Buna görə,

$V_S = V_R cosh (x\sqrt{YZ}) + \sqrt{\frac{Z}{Y}} I_R sinh (x\sqrt{YZ})$

$I_S = \sqrt{\frac{Y}{Z}} V_R sinh (x\sqrt{YZ}) + I_R cosh (x\sqrt{YZ})$

$Z_C = \sqrt{\frac{Z}{Y}} \, and \, \gamma = \sqrt{YZ}$

Burada,

ZC = Xüsusi Impedans
ɣ = Yayılma Sabiti

$V_S = V_R cosh \gamma x + I_R Z_C sinh \gamma x$

$I_S = \frac{V_R}{Z_C} sinh \gamma x + I_R cosh \gamma x$

Bu tənlikləri T-parametrlərinin tənlikləri ilə müqayisə edin;

$A=cosh \gamma x$

$B=Z_C sinh \gamma x$

$C=\frac{sinh \gamma x}{Z_C}$

$D=\cos \gamma x$

T parametrlərinin digər parametrlərə çevrilməsi

T parametrləri tənliklərindən başqa parametrləri tapa bilərik. Bunun üçün, T parametrləri cəmiyyətində digər parametrlərin tənliklərini tapmalıyıq.

Aşağıda göstərilən ümumi iki port şəbəkəsini nəzərə alın.

conversion of t parameters to other parameters

Bu şəkildə, qəbul edici ucun akım yönü dəyişdirilib. Bu səbəbdən, T parametrlərinin tənliklərində bir neçə dəyişikliklər gözərək.

$V_S = V_1, \; V_R = V_2, \; I_S = I_1, \; I_R = -I_2,$

T parametrlərinin tənlikləri şövədir;

(11) $\begin{equation*} V_1 = AV_2 - BI_2 \end{equation*}$

(12) $\begin{equation*} I_1 = CV_2 - DI_2 \end{equation*}$

T parametrinin Z parametrlərinə keçirilməsi

Aşağıdakı tənlik çoxluğu Z parametrlərini nümayiş edir.

(13) $\begin{equation*} V_1 = Z_{11}I_1 + Z_{12}I_2 \end{equation*}$

(14) $\begin{equation*} V_2 = Z_{21}I_1 + Z_{22}I_2 \end{equation*}$

İndi, T parametrlərinin nisbətində Z parametrlərinin tənliklərini tapacağıq.

$CV_2 = I_1 + DI_2$

(15) $\begin{equation*} V_2 = \frac{1}{C}I_1 + \frac{D}{C} I_2 \end{equation*}$

İndi tənlik-14-ni tənlik-15 ilə müqayisə edin

$Z_{21} = \frac{1}{C}, \quad Z_{22} = \frac{D}{C}$

İndi,

$V_1 = A \left[ \frac{1}{C} I_1 + \frac{D}{C}I_2 \right] - BI_2$

$V_1 = \frac{A}{C} I_1 + \frac{AD}{C}I_2 - BI_2$

(16) $\begin{equation*} V_1 = \frac{A}{C}I_1 + \left( \frac{AD-BC}{C} \right) I_2 \end{equation*}$

Tənlik-13 və tənlik-16-nı müqayisə edin;

$Z_{11} = \frac{A}{C}, \quad Z_{12} = \frac{AD-BC}{C}$

T parameter to Y parameters

Y parametrlərinin tənliklər çoxluğu şövəldir;

(17) $\begin{equation*} I_1 = Y_{11}V_1 + Y_{12}V_2 \end{equation*}$

(18) $\begin{equation*} I_2 = Y_{21}V_1 + Y_{22}V_2 \end{equation*}$

Tənlimdən-12;

$DI_2 = CV_2 - I_1$

$I_2 = \frac{C}{D}V_2 - \frac{1}{D}I_1$

Bu dəyəri tənlik-11-a qoyun;

$V_1 = AV_2 - B \left[ \frac{C}{D}V_2 - \frac{1}{D}I_1 \right]$

$V_1 = AV_2 -\frac{BC}{D}V_2 + \frac{B}{D}I_1$

$V_1 = V_2 \left[ \frac{AD-BC}{D} \right] +\frac{B}{D}I_1$

$\frac{B}{D}I_1 = V_1 - V_2 \left[ \frac{AD-BC}{D} \right]$

(19) $\begin{equation*} I_1 = \frac{D}{B}V_1 - \frac{BC-AD}{B}V_2 \end{equation*}$

Bu tənliyi 17-ci tənliklə müqayisə edin;

$Y_{11} = \frac{D}{B}, \quad Y_{12} = \frac{BC-AD}{B}$

Tənlik-11-dən;

$BI_2 = AV_2 - V_1$

(20) $\begin{equation*} I_2 = \frac{A}{B} V_2 - \frac{1}{B}V_1 \end{equation*}$

Bu tənliyi tənlik-18 ilə müqayisə edin;

$Y_{21} = \frac{-1}{B}, \quad Y_{22} = \frac{A}{B}$

T parametrinin H parametrlərinə çevrilməsi

H parametrlərinin tənliklər çoxluğu belədir;

(21) $\begin{equation*} V_1 = H_{11}I_1 + H_{12}V_2 \end{equation*}$

(22) $\begin{equation*} I_2 = H_{21}I_1 + H_{22}V_2 \end{equation*}$

(12) tənliyindən

$DI_2 = CV_2 - I_1$

(23) $\begin{equation*} I_2 = \frac{C}{D} V_2 - \frac{1}{D}I_1 \end{equation*}$

Bu tənliyi 22-ci tənliklə müqayisə edin;

$H_{21} = \frac{-1}{D}, \quad H_{22} = \frac{C}{D}$

$V_1 = AV_2 - B \left[ \frac{C}{D} V_2 - \frac{1}{D}I_1 \right]$

$V_1 = AV_2 - \frac{BC}{D}V_2 + \frac{B}{D}I_1$

(24) $\begin{equation*} V_1 = V_2 \left[ \frac{AD-BC}{D} \right] + \frac{B}{D}I_1 \end{equation*}$

$H_{11} = \frac{B}{D}, \quad H_{12} = \frac{AD-BC}{D}$

Qeyd: Özəlliklərə həvəssiz olun, yaxşı məqalələr paylaşım üçün dəyərlidir, əgər hüquqi sərhədləri pozulsa silinməsi üçün əlaqə qurun.

Müəllifə mükafat verin və təşviq edin

Mövzular:

Elektrik Sistemi

Elektrik nəqlü

Ekspertlər haqqında

Electrical4u

China

Tövsiye

Daha çox

Güç transformatörü üçün yüksək voltajlı terminal seçmə standartları

1. Kəmərlərin struktura forması və klassifikasiyasıKəmərlərin struktura forması və klassifikasiyası aşağıdakı cədvəldə göstərilmişdir: Seriyal nömrəsi Sinifləndirici xüsusiyyət Kateqoriya 1 Əsas izolyasiya strukturu Kapasitiv növü Rezin impregnasiya edilmiş kağızYağ impregnasiya edilmiş kağız Kapasitiv olmayan növü Qaz izolyasiyasıSıvı izolyasiyaLey İmpregnasiya edilmiş rezinKompozit izolyasiya 2 Xarici izolyasiya materialı FarforSilikon kauçuk 3 Ka

James

12/20/2025

Böyük Gücün Tranzformatorunun Quraşdırılması və İşləndirilməsi Prosedurlarının Quidi

1. Çox qüvvəli transformatorların mekanik direkt çəkilməsiÇox qüvvəli transformatorlar mekanik direkt çəkilmə ilə nəql ediləndə aşağıdakı işlər düzgün şəkildə yerinə yetirilməlidir:Marşrut boyunca yolların qurğusu eni gradienti buxar və yağışlıq kanalların yük dəstgəh kapasiteti və s. araşdırılmalı və əlavə təminat verilməlidir.Marşrut boyunca elektrik və kommunikasiya xətləri kimi hava üstündəki maneələr araşdırılmalıdır.Transformatorların yüklənməsi boşaldılması və nəqlində ciddi zəngərlənib t

Vziman

12/20/2025

5 Böyük Elektrikli Transformatorlar üçün Səhv Tanı Tehnikası

Transformer Xətanın Təyin Edilməsi Üsulları1. Çözünmüş Qaz Analizinin Nisbət MetoduƏksər dəyişməli tranzformatorlar üçün neftdən istifadə olunan tranzformator tanklarında termal və elektrik stresləri nəticəsində bəzi yanıcı qazlar yaranır. Neftdə çözmüş olan yanıcı qazlar, onların xüsusi qaz məzmunu və nisbətlərinə əsasən, tranzformatorun neft-kağız izolyasiya sisteminin termal destrüksiyaya məruz qalma xüsusiyyətlərini müəyyənləşdirmək üçün istifadə edilə bilər. Bu texnologiya ilk dəfə neftdən

Vziman

12/20/2025

17 Yaygın Elektrik Transformatorları Haqqında Suallar

1 Nə səbəbdən transformatorun çekirdeği qarada olmalıdır?Güç transformatorlarının normal işləməsi zamanı, çekirdek bir dəqiq qarada bağlantısı olmalıdır. Qarada olmadan, çekirdek və qara arasındakı uçaq voltajı aralıqlı kəsilmə çıxışına səbəb olur. Tək nöqtəli qarada bağlantısı, çekirdekdə uçaq potensialın məvcudluğunu ləğv edir. Amma iki və ya daha çox qarada nöqtəsi varsa, çekirdekinin hissələri arasında bərabərsiz potensiyallar yaranır və bu, qarada nöqtələri arasında dolaşım akımları yaradır

Vziman

12/20/2025