چی دەوترێت پێکەوەی درێژ؟
چی دەبێت بە لاینی درێژ?
پێناسەی لاینی درێژ
لاینی درێژ پێناسە دەکرێت واتە لاینی کە ڕووەکەی ژمێرەترە لە ٢٥٠ کیلومەتر (١٥٠ مایل) و پێویستە یەکێک لە ڕێگەکانی مۆدێڵکردنی جیاواز بەکاردێت.
لاینی درێژ پێناسە دەکرێت واتە لاینی کە ڕووەکەی ژمێرەترە لە ٢٥٠ کیلومەتر (١٥٠ مایل). ناوەندی لاینەکانی کورت و نیوە، لاینی درێژ پێویستە بە ڕێگەیەکی دەربارەی ڕێگەکردنی پارامێترە ڕەنگەکان لەسەر گشت ڕووەکە. ئەمە ئامادەکردنی پارامێترە ABCD لە لایندا زۆر سەخت دەکات بەڵام ماوە ئامادەمان دەکات بۆ دۆزینەوەی فشار و کارەبا لە هەر شوێنێک لەسەر لاین.
لە لاینی درێژدا، پێکهاتەی لاین ڕێکخراوە لەسەر گشت ڕووەکە. ئەمە بەهۆی ڕووەی چوارچەکی تێیدا ژمێرەترە لە چوارچەکەکانی ڕێکخراو (لاینی درێژ و نیوە) و بۆیە دەتوانین ڕێگەی خوارەوە بکەین:
ناچیککردنی ڕەنگەکەی ڕەشکەی چوارچەک، وەک لە مۆدێڵی چوارچەکی کورتدا.ئەمە ڕەنگە بە ڕێگەی یەکجۆر و لە یەک خاڵدا چوارچەکی نیوەدا بەکاردێت.
بەڵێک، پێویستە ڕەنگەکە و ڕەشکەکە بە ڕێکخراو لەسەر گشت ڕووەکە بەکاردێت. ئەمە چوارچەککردنەکە بە ڕێگەیەکی زۆر سەخت دەکات. بۆ ڕێگەیەکی ڕاستەوخۆی ڕێکخراوی ئەم پارامێترانە، چوارچەکی لاینی درێژ بەکاردێت.
لێرە لاینێکی ڕووەکەی ژمێرەترە لە ٢٥٠ کیلومەتر بە فشاری VS و کارەبا IS ڕووداو دەکرێت، ڕەنگە VR و IR ڕەنگە فشار و کارەبا بەدەست بێت لە ڕێگەی گرتن. هەروەها ڕێگەیەکی بە ڕووەی Δx لە ڕێگەی x لە ڕێگەی گرتندا دەبینین وەکوێ لە ڕێگەکەدا.
V = نرخی فشاری پێش ئەوەی بچێتە ڕێگەی Δx.
I = نرخی کارەبا پێش ئەوەی بچێتە ڕێگەی Δx.
V+ΔV = فشاری کە دەچێتەوە لە ڕێگەی Δx.
I+ΔI = کارەبا کە دەچێتەوە لە ڕێگەی Δx.
ΔV = فشاری کە لە ڕێگەی Δxدا دەگۆڕێت.
zΔx = ڕەنگەی یەکجۆر لە ڕێگەی Δx
yΔx = ڕەشکەی یەکجۆر لە ڕێگەی Δx
کە Z = z l و Y = y l ڕەنگە نرخی گشت ڕەنگە و ڕەشکە لە لاینی درێژدا.
بۆیە، فشاری کە لە ڕێگەی Δxدا دەگۆڕێت دەنوێنرێت بە
ئێستا بۆ دۆزینەوەی کارەبا ΔI، KCL بەکاردێتەوە بۆ گرتن A.
بەهۆی ڕەنگە ΔV yΔx ڕەنگە ڕەنگەکەی یەکجۆر بێت، ئێمە دەتوانین بچوک بکەین بۆ چوارچەکی ڕاستەوخۆ.
بۆیە، دەتوانین بنوسین
ئێستا چوارچەکی هەر دوو ڕەنگەی (١) بەپێی x،
ئێستا ڕەنگە لە ڕێگەی (٢)
چوارچەکی دووەمی ڕێکخراو دەنوێنرێت بە
چوارچەکی ڕێکخراو (٤) بەپێی x.
ئێستا چوارچەکی (١) بە چوارچەکی (٥) دەبەستێت
ئێستا بۆ ڕێگەیەکی ڕاستەوخۆ بە ڕێگەی ڕەنگە Zc و ڕەشکە δ لە لاینی درێژدا دەبێت
ئێستا چوارچەکی فشار و کارەبا بە ڕێگەی ڕەنگەی ڕەنگەکە و ڕەشکەکە دەنوێنرێت بە
ئێستا لە x=0، V= VR و I= Ir. ڕەنگە ئەم شرایەکان بە چوارچەکی (٧) و (٨) بەکاردێت.
چوارچەکی (٩) و (١٠)، ڕەنگە A1 و A2 بەم شێوە دەبێت
ئێستا ڕێگەیەکی تر لە x = l، ڕەنگە V = VS و I = IS.ئێستا بۆ دۆزینەوەی VS و IS ڕەنگە x بە l بەکاردێت و ڕەنگە A1 وA2 لە چوارچەکی (٧) و (٨) دەبێت
بە ڕێگەی چوارچەکی تریگۆنۆمەتیک و ئێکسپۆنەنتی
بۆیە، چوارچەکی (١١) و (١٢) دەتوانێت دووبارە بنوسرێت
بۆیە، چوارچەکی پارامێترە ABCD لە لاینی درێژدا بەم شێوە دەبێت
