Delta-Yıldız çevrilmə teoremi
Delta-Y dəyişdirilməsi, elektrik mühəndisliyində üçfazlı elektrik şəbəkəsinin impedansını "delta" konfiqurasiyasından "Y" (ya da "star") konfiqurasiyasına və ya tərsinə dəyişmək üçün istifadə olunan bir metodur. Delta konfiqurasiyası, üç fazın bir dövrədə birləşdiyi və hər bir fazın digər iki fazla bağlı olduğu şəbəkədir. Star konfiqurasiyası isə, üç fazın ümumi bir nöqtəyə, yəni "nötral" nöqtəyə bağlanan şəbəkədir.
Delta-Y dəyişdirilməsi, üçfazlı şəbəkənin impedansının analiz və ya dizayn problemlərinin daha uyğun olmasına görə delta və ya Y konfiqurasiyasında ifadə edilə biləcəyi imkan verir. Dəyişdirilmə, aşağıdakı əlaqələrə əsaslanır:
Delta konfiqurasiyasında olan fazın impedansi, Y konfiqurasiyasında olan muvafiq fazın impedansının 3-ə bölünməsi ilə bərabərdir.
Y konfiqurasiyasında olan fazın impedansi, delta konfiqurasiyasında olan muvafiq fazın impedansının 3-ə vurmaqla bərabərdir.
Delta-Y dəyişdirilməsi, xüsusən həm delta-bağlanmış, həm də Y-bağlanmış elementləri ehtiva edən üçfazlı elektrik şəbəkələrinin təhlili və dizaynı üçün faydalı bir vasitadır. Bu, inzibatçıların simmetriyanı istifadə etməsini və beləliklə şəbəkənin davranışını anlamaq və effektiv olaraq dizayn etmək asanlaşdırır.
Delta şəbəkəsi:
Şəkilə göstərilən delta şəbəkəsini nəzərə alaraq:
Üçüncü terminal açıq qoyulduqda, delta şəbəkəsində iki terminal arasındakı ekvivalent mukavemeti təsvir edən aşağıdakı tənliklər mövcuddur.
RAB = (R1+R3) R2/R1+R2+R3
RBC = (R1+R2) R3/R1+R2+R3
RCA = (R2+R3) R1/R1+R2+R3
Y şəbəkəsi:
Yuxarıdakı delta şəbəkəsinə uyğun gələn Y şəbəkəsi aşağıdakı şəkillərdə göstərilmişdir:
Y şəbəkəsinin üçüncü terminalı açıq saxlanıldığında, iki terminal arasındakı ekvivalent mukavemeti göstərən aşağıdakı tənliklər mövcuddur.
RAB = RA+RB
RBC = RB+RC
RCA = RC+RA
Y şəbəkəsinin mukavemetləri delta şəbəkəsinin mukavemetləri cüründə:
Əvvəlki tənliklərin sağ tərəflərinin, sol tərəfləri eyni olanlar arasında tənliklərin sol tərəflərinin eyni olması nəticəsində aşağıdakı tənliklər alınır.
Tənlik 1: RA+RB = (R1+R3) R2/R1+R2+R3
Tənlik 2: RB+RC = (R1+R2) R3/R1+R2+R3
Tənlik 3: RC+RA = (R2+R3) R1/R1+R2+R3
Üç tənlik birgə combinasiya edildikdə, aşağıdakı tənlik alınır
2(RA+RB+RC) = 2 (R1R2+R2R3+R3R1)/R1+R2+R3
Tənlik 4: RA+RB+RC = R1R2+R2R3+R3R
