Delta-Yıldız Dönüşüm Teoremi
Delta-Y dönüşümü, elektrik mühendisliğinde, üç fazlı bir elektrik devresinin impedansının "delta" konfigürasyonundan "Y" (ayrıca "star" olarak da bilinir) konfigürasyonuna veya tam tersine dönüştürülebilmesi için kullanılan bir tekniktir. Delta konfigürasyonu, üç fazın bir döngüde birbirine bağlandığı ve her fazın diğer iki fazla bağlantılı olduğu bir devredir. Y konfigürasyonu, üç fazın ortak bir noktaya, yani "nötr" noktaya bağlandığı bir devredir.
Delta-Y dönüşümü, bir üç fazlı devrenin impedansını, belirli bir analiz veya tasarım sorununda daha uygun olan konfigürasyon (delta veya Y) olarak ifade etmeyi sağlar. Dönüşüm, aşağıdaki ilişkilere dayanır:
Delta konfigürasyonunda bir fazın impedansı, Y konfigürasyonundaki karşılık gelen fazın impedansının 3'e bölünmesine eşittir.
Y konfigürasyonunda bir fazın impedansı, delta konfigürasyonundaki karşılık gelen fazın impedansının 3 ile çarpılmasına eşittir.
Delta-Y dönüşümü, özellikle devrede hem delta-bağlantılı hem de Y-bağlantılı elemanlar bulunduğunda, üç fazlı elektrik devrelerinin analiz edilmesi ve tasarlanmasında faydalı bir araçtır. Mühendislerin devrenin simetrisini kullanarak analizini basitleştirmesine ve devrenin davranışını daha kolay anlayıp etkili bir şekilde tasarlamasına olanak tanır.
Delta Ağ:
Şematikte gösterilen delta ağına bakalım:
Üçüncü terminal açık bırakıldığında, aşağıdaki denklemler delta ağındaki iki terminal arasındaki eşdeğer dirençleri temsil eder.
RAB = (R1+R3) R2/R1+R2+R3
RBC = (R1+R2) R3/R1+R2+R3
RCA = (R2+R3) R1/R1+R2+R3
Y Ağ:
Yukarıdaki delta ağına karşılık gelen Y ağı, şematikte gösterildiği gibidir:
Y ağındaki üçüncü terminal açık tutulduğunda, aşağıdaki denklemler iki terminal arasındaki eşdeğer direnci gösterir.
RAB = RA+RB
RBC = RB+RC
RCA = RC+RA
Y Ağı Dirençleri Delta Ağı Dirençleri Açısından:
Önceki denklemlerin sol taraflarındaki terimlerin aynı olması durumunda, sağ taraflardaki terimler eşitlenerek aşağıdaki denklemler elde edilir.
Denklem 1: RA+RB = (R1+R3) R2/R1+R2+R3
Denklem 2: RB+RC = (R1+R2) R3/R1+R2+R3
Denklem 3: RC+RA = (R2+R3) R1/R1+R2+R3
Üstteki üç denklem birleştirildiğinde,
2(RA+RB+RC) = 2 (R1R2+R2R3+R3R1)/R1+R2+R3
Denklem 4: RA+RB+RC = R1R2+R2R3+R3R1/R1+R2+R3
