Уч-нокта стартер нима?
Уч-нокта инициатор таърифи
Уч-нокта стартер - бу, башлангичда кўпроқ юрғизилган ампература ни босиш ва бошқаришга ёрдам берадиган қурилма.
Электр моторининг умумий электромагнит индукцияси теңлаши:

Бунда E=Тоқи заряди; Eb=Орқага электромагнит индукцияси; Ia=Арматур жадалантирилувчи ампература; Ra=Арматур чарчавлиги. Башлангичда Eb = 0, шунда E = Ia.Ra.

Стартер диаграммаси
OFF, RUN ва уланиш ноктаси кабилдаги компонентлар стартер диаграммасида белгиленган, унинг структураси ва функциялари көрсатилган.

Уч-нокта стартернинг қурилмаси
Қурилмаси жihatidan, стартер қадам-қадам резистор, бир неча қисмларга буюрган, расмда көрсатилган. Ушбу қисмларнинг уланиш нокталари "студ" деб аталади ва OFF, 1, 2, 3, 4, 5, RUN сонли белгиленган. Шундан тышкари, учта асосий нокта бор:
"L" тармоги (энергия тоқи манфий терминалга уланган)
"A" арматур терминали (арматур эгрикка уланган)
"F" орувчи терминали (орувчи эгрикка уланган)
Иш принципи
Курилмасини изучив, эндилек уч-нокта стартернинг иш принципин карадик. Алгач, ДС моторининг энергияси ёқилганда, хендл OFF положениеда. Хендл кесма силаси таасиринда еттирақ OFF ноктаси билан уланишга келиб туриши. Бунда параллель юл орқали башлангич резистори арқилик шунт йoki комбинированный моторнинг орувчи эгриги энергияга уланади. Барча башлангич резистори арматурга серияда уланган. Шунда, башлангич арматур амператураси чегараланади, чунки бул этапда ампература теңлаши:
Хендл алгач 2, 3, 4 ва ҳ.к. нокталарга уланишга келиб туриши, мотор тизиги ошиши билан арматур цепининг серияда резистори кадам-кадам катта килинади. Ахирин, башлангич хендл "RUN" положениеда, барча башлангич резистори бекор қилинади ва мотор нормал тизига келади.
Бунда, орқага электромагнит индукцияси тизига келиб, энергия тоқини компенсация қилади ва арматур ампературасини камайтириши.
Хавфсизлик механизм
Напряжениясиз спираль стартерни нормал шартларда иш положениеда саклайди ва энергияни бекор қилиш учун OFF положениега келиши, хавфсизликни кўтаради.
Тоқтауви билан солиситиш
Уч-нокта стартерлардан фарқли, тоқтауви стартерлар муходдир тизига эга бўлган моторларга мос келиши, алар қисқа узунликда уланишларни йўқотмайди, шунинг учун аниқ қолишлишларга мос келиши.
Уч-нокта стартернинг камчиликлари
Уч-нокта стартернинг асосий камчилиги, унинг иш қилиши яхши эмас, мотор муходдир тизига эга, бу тизик орувчи реостат орқали босишга мос келиши. Мотор тизигин ошириш орувчи чарчавликни ошириш орқали ишлатила олади, бунда шунт орувчи амператураси камайади.