بە چی دەبەستێت ئەو کەپاسیتانسەی کە لە کەپاسیتۆردا هاتووە؟

چه چیزەکان بەرپێی ئەوە دەگۆڕێتەوە کە لێکخراوە؟

لێکخراوەکە (C) بەشێوەیەکی زۆر پێکهاتوو دەگۆڕێت لەسەر چەندین فاکتۆری سەرەکی:

ڕووبەری ڕووتەکە (A):

لێکخراوەکە بە هۆی ڕووبەری ڕووتەکە دەگۆڕێت. ڕووتە بەرزتر چەندی بارگەی زیاتر دەتوانێت بگرم.

بە شێوازی ماتماتیکی، ئەمە بەم شێوە دەربکەر دەکرێت: C∝A.

جێدایی ڕووتەکە (d):

لێکخراوەکە کەم دەبێتەوە کاتێک جێدایی نێوان ڕووتەکەدا زیاد بێت. جێدایی کەمتر ڕەنگە ڕەزمەداری برقی قووڵتری دروست بکات و چەندی بارگەی زیاتر بگرم.

بە شێوازی ماتماتیکی، ئەمە بەم شێوە دەربکەر دەکرێت: C∝ 1/d.

پێکهاتی دایەلەکتیک (ε):

پێکهاتی دایەلەکتیک (ئەوەیش پێی دەوترێت پێکهاتی گشتی یاخود پێکهاتی دایەلەکتیک)ی ئامادەی نێوان ڕووتەکە لێکخراوەکە تێیدا دەگۆڕێت. پێکهاتی دایەلەکتیکی ژێرتەر لێکخراوەکە گەورەتر دەبێت. پێکهاتی دایەلەکتیک ژمارەیەکی بێ ڕەھەندە و ئاماژەی چەندی چوارچێوەی برقی کە ئامادەکە دەتوانێت گرم بکات پێش ڤاکیوم. بە شێوازی ماتماتیکی، ئەمە بەم شێوە دەربکەر دەکرێت: C∝ε.

بە یەکسانکردنی ئەم فاکتۆرانە، لێکخراوەکەی کەپاسیتۆری ڕووتەکە ی ھەمان سەرەتایەکەوە بە شێوازی خوارەوە دەربکەر دەکرێت:C=εrε0A/d

لێرەدا:

• $\mathrm{<br>}$C لێکخراوەکەیە، بە فاراد (F) پێمەوە.

• ${\mathrm{<br>}}_{}$εr پێکهاتی گشتی ڕەلەتیوی ئامادەکەیە.

• ${\mathrm{<br>}}_{}$ε0 پێکهاتی ڕەنگەی خالی ە، تەقریباً  $\mathrm{<span\; style="font-family:\; arial,\; helvetica,\; sans-serif;\; font-size:\; 16px;">8.854</span>}<span\; style="font-family:\; arial,\; helvetica,\; sans-serif;\; font-size:\; 16px;">\times </span>\mathrm{<span\; style="font-family:\; arial,\; helvetica,\; sans-serif;\; font-size:\; 16px;">1</span>}{\mathrm{<span\; style="font-family:\; arial,\; helvetica,\; sans-serif;\; font-size:\; 16px;">0</span>}}^{<span\; style="font-family:\; arial,\; helvetica,\; sans-serif;\; font-size:\; 16px;">-</span>\mathrm{<span\; style="font-family:\; arial,\; helvetica,\; sans-serif;\; font-size:\; 16px;">12</span>}}\text{<span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 16px;">\hspace{0.17em}</span>}\text{<span style="font-family: arial, helvetica, sans-serif; font-size: 16px;">F/m</span>}$8.854×10−12F/m.

• A ڕووبەری ڕووتەکەیە، بە مێتری دووجا (m²) پێمەوە.

• $\mathrm{<br>}$d جێدایی نێوان ڕووتەکەیە، بە مێتر (m) پێمەوە.

ناوچە

بیربنە یەک کەپاسیتۆری ڕووتەکە ی ھەمان سەرەتایەکەوە بە ڕووبەری ڕووتەکەی 0.01m2، جێدایی ڕووتەکەی 0.001m، و ئامادەیەک بە پێکهاتی گشتی ڕەلەتیوی 2. لێکخراوەکەی ئەم کەپاسیتۆرە بەم شێوە دەرکرێت:

بۆیە، لێکخراوەکەی ئەم کەپاسیتۆرە 177.08 پیکۆفاراد (pF)ە.