İndüksiyon motoru (Induction Motor) işə salma mərhələsindəki elektromaqnitik xüsusiyyətlər nəticəsində, işə salma zamanı, əməliyyat zamanından daha çox elektrik alır. Burada detallı izah verilir:
1. İşə Salma Mərhələsində Yüksək Elektrik Tələbi
1.1 İlk Fluxın Qurulması
İlk Rotor Sahəsi Yoxdur: İşə salma mərhələsində rotor sabitdir və ilk dövran məgnit sahəsi yoxdur. Stator tərəfindən yaradılan dövran məgnit sahəsi rotorda məgnit fluxını qurmalıdır.
Yüksək Indutsiya Olunmuş Elektrik: Bu ilk fluxın qurulması üçün stator güclü bir məgnit sahəsi yaratmalıdır, bu da stator sargalarda böyük bir elektrik akımı yaradır.
1.2 Aşağı Güc Faktoru
Gecikdirməli Akım: İşə salma mərhələsində, rotor hələ dönmür, buna görə də rotor akımı və stator akımı arasında böyük faz fərqidir, bu da çox aşağı güc faktorunu nəticələndirir.
Reaktiv Güc Tələbi: Aşağı güç faktoru, əksər hissədən akımın reaktiv akım olduğunu və məgnit sahənin qurulmasına istifadə edildiğini, faydalı işin yerinə yetirilməsinə deyil, göstərir.
2. Əməliyyat Mərhələsində Aşağı Elektrik Tələbi
2.1 Sinxron Sürətinə Yaxınlaşma
Rotor Sahəsinin Qurulması: Motor dönməyə başlayanda və sinxron sürətinə yaxınlaşana qədər, rotorda məgnit fluxı da qurulur.
Azalan Slip: Slip, rotor sürəti və sinxron sürəti arasındakı fərqdən ibarətdir. Slip azaldıqca, rotor akımı da azalır.
2.2 Yüksək Güc Faktoru
Azalan Faz Fərqi: Motor sürəti artıqca, rotor akımı və stator akımı arasındakı faz fərqi azalır, bu da güç faktorunu yaxşılaşdırır.
Artan Aktiv Güc: Yüksək gücü faktoru, daha çox akımın faydalı işin yerinə yetirilməsinə istifadə edildiyini və reaktiv akımın tələbinin azaldığını göstərir.
3. İşə Salma Elektriğinin və İşə Salma Elektriğinin Müqayisəsi
İşə Salma Elektriği: Adətən, induksiyon motorunun işə salma elektriği nominal əməliyyat elektrikindən 6-8 dəfə, və ya daha çox olabilir.
Əməliyyat Elektriği: Normal əməliyyat mərhələsində, motorun elektriği nominal dəyərə yaxınlaşır, bu, işə salma elektrikindən nəzərən ancaq kiçik bir miqdar olur.
4. İşə Salma Strategiyaları
İşə salma mərhələsindəki yüksək elektrik tələbini azaltmaq və elektrik şəbəkəsinə və motora olan təsirləri minimize etmək üçün bir neçə işə salma strategiyası ümumiyyətlə istifadə olunur:
Direkt Bağlanma (DOL):
Motornu doğrudan elektrik mənbəsinə bağlamaq, kiçik motorlar üçün uyğundur.
Üçbucaq-Yıldız Başlatma:
İşə salma mərhələsində motornu yıldız konfiqurasiyasına bağlayarak, işə salma elektrikini azaltmaq, sonra belə bir sürətə çatdıqda normal əməliyyat üçün üçbucaq konfiqurasiyasına keçmək.
Mənfi Başlatıcı:
Silisium kontrollü diodlar (SCR) və ya digər elektron cihazların istifadəsi ilə, motor voltajını müəyyən addımlarla artırmaq, düzgün bir işə salma prosesini təmin etmək və işə salma elektrikini azaltmaq.
Dəyişən Frekanslı Sürücü (VFD):
Motorun frekansını və voltajını ayarlayarak, düzgün bir işə salma və sürət idarəetməsini təmin etmək.
Xülasə
İndüksiyon motoru, rotorda ilk məgnit fluxını qurmağa ehtiyacı olduğu və bu mərhələdə güç faktorunun çox aşağı olması səbəbindən, işə salma mərhələsində daha çox elektrik alır. Motor sürəti artıqca, rotor məgnit sahəsi qurulur, slip azalır və güç faktoru yaxşılaşır, bu da elektrikni normal əməliyyat səviyyəsinə endirir. Müvafiq işə salma strategiyalarının istifadəsi ilə, yüksək işə salma elektrikini effektiv olaraq azalta bilir, bu da elektrik şəbəkəsinə və motora olan təsirləri minimize edir.