Էլեկտրամագնիսական դաշտը (Electromagnetic Field) էլեկտրական դաշտի (Electric Field) և մագնիսական դաշտի (Magnetic Field) համադրությունն է, որը Մաքսվելի հավասարումներով կապված է։ Էլեկտրամագնիսական դաշտը բաժանելու համար միայն էլեկտրական դաշտ և միայն մագնիսական դաշտ դառնալու համար պետք է հասկանանք, թե ինչպես նրանք փոխազդում են և ինչպես կարող են նրանք նույնիսկ կոնկրետ պայմանների տարբերակվել և անկախ վերլուծվել։
1. Էլեկտրամագնիսական դաշտի հիմնական հատկությունների հասկացությունը
Էլեկտրամագնիսական դաշտը չորս չափանի վեկտորային դաշտ է, որը կազմված է էլեկտրական և մագնիսական դաշտերից։ Հարաբերականության շրջադարձ համակարգում էլեկտրական և մագնիսական դաշտերը կարող են դիտարկվել որպես միասնական թենզորային դաշտի մասեր։ Այնուամենայնիվ, ոչ հարաբերական պայմանների դեպքում դրանք կարող են առանձին քննարկվել։
2. Էլեկտրական և մագնիսական դաշտերի բաժանումը
Էլեկտրամագնիսական դաշտի էլեկտրական և մագնիսական բաղադրիչները բաժանելու համար կարող ենք հիմնվել հետևյալ ֆիզիկական մեծությունների վրա.
Էլեկտրական դաշտ
Էլեկտրական դաշտ E-ն ստեղծվում է էլեկտրական լիցքերի բաշխման պատճառով։ Դա կարող է սահմանվել հետևյալով.
Մաքսվելի առաջին հավասարում (Գաուսի օրենքը).
∇⋅E=ρ/ϵ0
ρ-ն լիցքի խտությունն է, և ϵ0-ն ազատ տիեզերքի էլեկտրական հաստատունն է։
Մաքսվելի չորրորդ հավասարում (Ֆարադեյի ինդուկցիայի օրենքը).
∇×E=−∂B/∂t
որը ցույց է տալիս, որ էլեկտրական դաշտի փոփոխությունը կապված է մագնիսական դաշտի ժամանակային փոփոխության հետ։
Մագնիսական դաշտ
Մագնիսական դաշտ B-ն ստեղծվում է շարժվող լիցքերի կամ հոսանքների պատճառով։ Այն սահմանվում է հետևյալով.
Մաքսվելի երկրորդ հավասարում. ∇⋅B=0, որը նշանակում է, որ առանձին մագնիսական մոնոպոլեր գոյություն չունեն։
Մաքսվելի երրորդ հավասարում
∇×B=μ0J+μ0ϵ0 ∂E/∂t
J-ն հոսանքի խտությունն է, և μ0-ն ազատ տիեզերքի մագնիսական հաստատունն է։
3. Սպեցիֆիկ պայմանների տարբերակում միայն էլեկտրական և միայն մագնիսական դաշտերի վերլուծությունը
Որոշ պայմանների դեպքում էլեկտրամագնիսական դաշտը կարող է պարզվել միայն էլեկտրական կամ միայն մագնիսական դաշտ.
Միայն էլեկտրական դաշտ
Երբ մագնիսական դաշտը ժամանակի ընթացքում չի փոփոխվում (այսինքն, ∂B/∂t = 0), էլեկտրական դաշտը դառնում է միայն էլեկտրական դաշտ։
Օրինակ, էլեկտրոստատիկայում էլեկտրական դաշտը ստեղծվում է միայն անշարժ լիցքերի բաշխմամբ։
Միայն մագնիսական դաշտ
Երբ էլեկտրական դաշտը ժամանակի ընթացքում չի փոփոխվում (այսինքն, ∂E/∂t = 0), մագնիսական դաշտը դառնում է միայն մագնիսական դաշտ։
Օրինակ, կայուն հոսանքների կողմից ստեղծված մագնիսական դաշտում մագնիսական դաշտը ստեղծվում է միայն կայուն հոսանքների կողմից։
4. Մաթեմատիկական արտահայտություններ
ännակ կիրառություններում կարող ենք լուծել Մաքսվելի հավասարումները և ստանալ էլեկտրամագնիսական դաշտի մասնավոր ձևերը։ Միայն էլեկտրական և միայն մագնիսական դաշտերի համար կարող ենք գրել դրանց մաթեմատիկական արտահայտությունները.
Միայն էլեկտրական դաշտի արտահայտություն
Եթե B ստացիոնար է, ապա ∇×E=0, որը նշանակում է, որ էլեկտրական դաշտը կոնսերվատիվ է և կարող է նկարագրվել սկալյար պոտենցիալով V. E=−∇V.
Միայն մագնիսական դաշտի արտահայտություն (Միայն մագնիսական դաշտի արտահայտություն)
Եթե E ստացիոնար է, ապա ∇×B=μ0 J, որը նշանակում է, որ մագնիսական դաշտը կարող է հաշվարկվել Ամպերի շրջապատակային օրենքով։
Ընդհանուր առմամբ
Էլեկտրամագնիսական դաշտը կարող է բաժանվել էլեկտրական և մագնիսական դաշտերի, և միայն էլեկտրական և միայն մագնիսական դաշտերը են սպեցիֆիկ պայմանների դեպքում հատուկ դեպքեր։ Մաքսվելի հավասարումների միջոցով կարող ենք վերլուծել էլեկտրամագնիսական դաշտերի վարքը և դրանք բաժանել միայն էլեկտրական կամ միայն մագնիսական դաշտերի, երբ այդ հարմար է։ Այս բաժանումը օգտակար է էլեկտրամագնիսական խնդիրների հասկացման և լուծման համար պրակտիկայում։
Եթե ունեք այլ հարցեր կամ անհրաժեշտ եք ավելի տեղեկություն, խնդրում եմ տեղեկացնեք ինձ!