X’hu l-Effett Ferranti?
Definizzjoni tal-Effett Ferranti
L-effett Ferranti hu definit bħala żid fl-ivolttàġ fil-punt tas-silġ tal-linja tal-trasferiment tal-enerġija elektrika iffronq mal-punt tal-missier. Dan l-effett jkun iktar evidenti meta l-kariga hija ħafifa jew m’għandha ebda kariga (ċirkuwit apert). Tista’ tkun tdescritta bħala fattur jew żid fil-percentaġġ.
Fl-prattika ġenerali, il-kurrent flus mill-potenzjal ta’ l-aħwa għal potenzjal infeżel biex jiġi bilanċat id-differenza tal-potenzjal elektriku. Solitament, l-ivolttàġ tal-punt tal-missier hu aħjar minn dak tas-silġ għall-perdi fil-linja, kif kurrent flus mill-punt tal-fornitura għal kariga.
Ivveru, Sir S.Z. Ferranti, fis-sena 1890, ippreżenta teorija stupefikanti dwar l-linji ta’ trasferiment ta’ medja distanza jew linji ta’ trasferiment ta’ dawk kbira, suggerizzant li meta l-kariga hija ħafifa jew m’għandha ebda kariga, l-ivolttàġ tas-silġ solitament jżid fuq l-ivolttàġ tal-punt tal-missier, li jilgħab il-fenomen magħruf bħala effett Ferranti fis-sistema tal-enerġija.
Effett Ferranti fil-Linja ta’ Trasferiment
Linja ta’ trasferiment tal-enerġija elektrika tal-ħossok tikseb kapacità u induttanza signifikanti lungo t-tul tagħha. L-effett Ferranti jispiċċi meta l-kurrent imbuttar mill-kapacità tal-linja hu aħjar mill-kurrent tal-kariga tas-silġ, speċjalment waqt l-operazzjonijiet b’kariga ħafifa jew bl-aċċess apert.
Il-kurrent tal-karigatura tal-kondensatur jkun f’droġ tal-ivolttàġ tal-induttur tal-linja, li hu fil-fażi ma’ l-ivolttàġ tal-punt tal-missier. Din l-influwenza tal-ivolttàġ tiżdied lungo t-tul tal-linja, li jagħmel l-ivolttàġ tas-silġ aħjar minn dak tal-punt tal-missier. Dan hu magħruf bħala l-effett Ferranti.

Għalhekk, il-kapacità u l-induttanza tal-linja ta’ trasferiment huma responsabbli b’mod ugwal għal din il-fenomen, u l-effett Ferranti hu neglegibli fil-każ ta’ linja ta’ trasferiment qasra għax l-induttur ta’ din il-linja hu prattikament konsiderat bħal ikun qrib zero. Fl-ġenerali, għal linja ta’ 300 km operanti b’frekwenza ta’ 50 Hz, l-ivolttàġ tas-silġ b’mankar kariga saret 5% aħjar minn l-ivolttàġ tal-punt tal-missier.
Issa, għal analisi tal-effett Ferranti, ngħixu l-diagrammi fazori mostrati hawn fuq.
Hawnhekk, Vr hu konsiderat bħala riferiment fazori, rappreżentat bl-OA.

Dan hu rappreżentat mill-fazori OC.
Issa, fil-każ ta’ “linja ta’ trasferiment tal-ħossok,” saret osservata prattikament li r-resistanza elettrika tal-linja hija neglegibli mhux importanti kemm l-induttanza tal-linja. Għalhekk nistgħu nassumu l-ebda tal-fazori Ic R = 0; nistgħu nikkunsidraw il-żid fil-ivolttàġ biss minn OA – OC = drop reattiva fil-linja.
Issa jekk nkunsidraw c0 u L0 is-suġġerenti tal-valuri tal-kapacità u induttanza għal km ta’ linja ta’ trasferiment, fejn l hu t-tul tal-linja.

Billi, fil-każ ta’ linja ta’ trasferiment tal-ħossok, il-kapacità hi distributa lungo t-tul tagħha, il-kurrent medju li jiflu, hu,


Mill-equazzjoni hawn fuq, hu abjad li l-żid fil-ivolttàġ tas-silġ hu direttament proporzjonali ma’ t-tul tal-linja, u għalhekk fil-każ ta’ linja ta’ trasferiment tal-ħossok, dan tiżdied mat-tul, u fi xulliet jpassa l-ivolttàġ tal-missier applikat, li jilgħab il-fenomen magħruf bħala effett Ferranti. Jekk trid tkun testjawt dwar l-effett Ferranti u suġġetti relatati tat-tema tal-enerġija, tara l-MCQ (Multiple Choice Questions) tagħna.
Hu ċlear li l-żid fil-ivolttàġ tas-silġ hu direttament proporzjonali ma’ t-tul tal-linja. Fil-linji ta’ trasferiment tal-ħossok, din l-increas tista’ tpassa l-ivolttàġ tal-missier, li jilgħab l-effett Ferranti. Jekk trid ttestja l-għarfien tiegħek, tara l-MCQ (Multiple Choice Questions) tagħna.