Электр энергия трансформаторининг айқынлаштирилиши ва таъмирланиши кенг тажрибага эга ва муктаж техник шароитларга эга бўлган ходимлар томонидан амалга оширилади. Келажакда электр энергия трансформаторининг айқынлаштирилиши ва таъмирланиши учун курашидиган кайсирақ адад маъмул қадамлар:
I. Трансформаторнинг киритиш ва чиқитиш бозорлуви, ампер-кулони, температураси ва бошқа параметрлари нормалар ичида йўқлигини текшириш.
Трансформаторнинг кўрсатма китобини диккат билан оқиб, унинг номинал бозорлуви ва ампер-кулонаси, температуралаш шартлари ва бошқа максус талабларин тушуниш.
Мультиметр ёрдамида трансформаторнинг киритиш ва чиқитиш жаҳатларидаги бозорлув ва ампер-кулони ҳисобланади. Синовда, аввал мультиметрни муваффақиятли диапазонга такилдириб, кейин трансформаторнинг киритиш ва чиқитиш терминалларига ўзгарувчиларни уламоқда, бозорлув ва ампер-кулони қийматларин ёзиб олинади.
Трансформаторнинг температурасини текшириш. Термометр ёки инфракрас теплокамера ёрдамида кўрсатма китоби ёки фактикалык шартларга қарай негизги компонентларни ҳисобланади. Температура мумкин бўлган чегаралар ичида бўлиши керак, киритиш ва чиқитиш жаҳатларидаги температуралар ҳам окшаши керак.
Трансформаторнинг изоляция ҳолатини текшириш. Мультиметр ёки максус изоляция қарши кучини синов қилиш қураллари ёрдамида виткалар ва земля ортасидаги изоляция қарши кучини ҳисобланади. Изоляция қарши кучининг кўрсатма китоби ёки фактикалык шартларга қарай талаб этилган қийматларга тушишини такдиклаш.
Трансформаторнинг мас ҳажмини, мас сифатини ва мас температурасини текшириш. Мас ҳажми нормалар ичида бўлиши керак, мас сифати яхши бўлиши керак, мас температураси мумкин бўлган чегаралар ичида бўлиши керак. Агар аномалиялар аниқланса, аларни дархост такдиклаш.
Трансформаторнинг киритиш/чиқитиш бозорлуви, ампер-кулонаси ва температура параметрларини текшириш нормалаштириш ва трансформаторнинг иштежи муддатини узайтиш учун муҳим.
II. Трансформаторнинг виткаларининг уламаларининг тўғрилигини, эгрик уламаларининг бар-йўқлигини ва йўқлик ишлатишини текшириш.
Аввал, трансформаторнинг улама схемасини кўриб, иккита жаҳатдаги уламалар стандартларга мослигини такдиклаш, туғри кабель танловини, кушик уламаларини ва туғри улама конфигурацияларини такдиклаш.
Улама кутисини, терминал кутисини ва бошқа улама жойларини кўриб, уламаларнинг тугмали ва ишончли эканлигини, уламаларнинг эгрикларини, ишончли эканлигини, согиндирган, оксидация қилинган ёки физика юзаги зарар келиб чикканлигини текшириш.
Мультиметр кабилларини ёрдамида виткалар уламаларини текшириш. Вольтаж ёки ампер-кулони трансформациясини синов қилиб, туғри уламаларни такдиклаш ва эгрик улама ёки коротка улама ҳолатларини аниқлаш.
Агар мумкин булса, электр энергияси берилиши ва ишлаб чиқиш ҳолати ва электр параметрларидаги ўзгаришларни кўриб, улама ва уламаларнинг целостини такдиклаш.
Жойлаштирган шартларга қарай муваффақиятли қураллар ва синов ҳосилаларини танлош, керак булган ишончли ва коррекцияларни амалга ошириш.
III. Трансформаторнинг соғутиш системасини, фан системасини, сув соғутиш қуралларини ва соғутиш масини текшириш, нормалаштириш учун.
Фан системасини текшириш: Аввал, трансформаторнинг фан системаси борлигини текшириш. Агар бор булса, фанлар нормалаштиришга эга эканлигини текшириш. Фан орқаси қисмининг ёпигичини кўриб, шамол агравини такдиклаш.
Сув соғутиш системасини текшириш: Агар трансформатор сув соғутишдан фойдаланса, сув аквават ҳолда агравини текшириш ва чиқитиш тубуларининг блокланмаганлигини текшириш. Соғутиш қуралларининг сув киритиш жаҳатидан текшириш.
Соғутиш масини текшириш: Мас соғутиш трансформаторлари ҳақида мас ҳажмини ва мас сифатини текшириш. Агар мас ҳажми паст булса мас қўшиш, мас сифати паст булса масни аловириш.
Эслатма: Текширишдан олдин электр энергиясини туштириш керак, хавфсизликни камиллаштириш.
IV. Экстернал изоляция компонентларини, масалан, изоляторлар, кутисалар ва ёпигичларни зиёнат ва айби борлигини текшириш.
Сурх ҳисоби изоляция материалларини текшириш: Экстернал изоляция материалларини (масалан, резина, пластик) зиёнат, кечирган ёки дарёзанганлигини текшириш. Агар кечирганлик аниқланса, дархост аловириш.
Қолдиқ изолятор брикчаларини текшириш: Агар трансформатор қолдиқ изолятор брикчаларга эга булса, уларнинг туғри ва бурилганлигини текшириш.
Земля уламасини текшириш: Трансформатор кутиси ва земля ортасидаги земля уламасининг тугмали ва эгрик улама бормаганлигини текшириш.
Белгилашни текшириш: Экстернал белгилар (масалан, номинал вольтаж, ампер-кулон) тоза, очиқ ва туғри белгилашганлигини текшириш.
Текширишда электр энергиясини туштириш ва қуралларни аввалдан туштиринг, хавфсизликни камиллаштириш. Агар зиёнат аниқланса, дархост муктаж техникларга хабар беринг.
V. Парциал аграви (ПА) синовини амалга ошириш, трансформаторнинг парциал аграви иштони ва изоляция ҳолатини баҳолаш.
Парциал аграви синови трансформаторнинг ПА иштонини ва изоляция ҳолатини баҳолашга ёрдам беради, потенциал зиёнатларни ва мухбирликни дархост аниқлашга имконият беради. Маъмул қадамлар:
Таярлов: Муваффақиятли қураллар ва сенсорларни танлаш, кўрсатма китобига қарай улама қилиш ва такдиклаш.
Сурх тозалаш: Трансформаторнинг сурхини тоза тозалаш, кирча ва сувни ўчириш, бу ҳисоб-китоб даврида ҳисоб-китоб даврининг анча ҳисоб-китоб даврига таасир этмайди.
Синов амалга ошириш: Сенсорларни трансформаторнинг сурхига кушик улама қилиш ва парциал аграви сигналларини реал вақтда кузатиш, қураллар парциал аграви ампер-кулони ҳисоб-китоб даврида ҳисоб-китоб даврини аниқлаш. Синов даври қураллар қобилияти ва талаб этилган анча ҳисоб-китоб даврига қарай, кечирган ва бир неча кунга киритилади.
Натижаларни таҳлил қилиш: Маълумотларни таҳлил қилиш, парциал аграви давриларини тақсимот қилиш, интерференцияни ўчириш, аномалия жойларини аниқлаш, зиёнат сабабларини ва дарajasini аниқлаш, таъмирлаш ёки компонентларни аловириш кераклигини такдиклаш.
Зиёнатларни божилаш: Агар аномалия парциал аграви аниқланса, дархост сабабларини аниқлаш ва тақдирий ҳаракатларни амалга ошириш. Муваффақиятли ҳаракатлар изоляцияни кучайтириш, жойлаштириш, таъмирлаш ёки иштони коррекция қилиш ва парциал агравини ўчириш.
VI. Агар зиёнатлар аниқланса, виткалар катарли ва изоляция материаллари катарли зиёнат компонентларини таъмирлаш ёки аловириш.
VII. Таъмирдан сўнг, трансформаторнинг иштонини талаб этилган шартларга мослигини аниқлаш учун функционал синов амалга ошириш.
Эслатма: Электр энергия трансформаторлари кatta, юқори вольтажли қураллар. Иштонда хавфсизлик шартларини строг кучли бажариш ходимлар ва қураллар хавфсизлигини камиллаштириш учун маҳтур.