Pahayag ug Paraan sa Pagkalkula sa Power Factor
Ang Power Factor (PF) usa ka mahimong parametro nga nagsukol sa pagkakaiba sa fase sa voltage ug current sa isang AC circuit. Ini nagpakita sa ratio sa aktwal nga gipamatik og active power sa apparent power, nga nagpakita sa efisiensiya sa paggamit sa electrical energy. Kapag adunay phase difference tali sa voltage ug current, ang power factor kasagaran mas baba kaysa 1.
1. Pahayag sa Power Factor
Ang power factor gipahayag isip:

Active Power (P): Ang aktwal nga gipamatik, gisukod sa watts (W), nga nagpakita sa bahin sa power nga nagbuhat og useful work.
Apparent Power (S): Ang produkto sa voltage ug current, gisukod sa volt-amperes (VA), nga nagpakita sa total nga electrical energy flow sa circuit.
Reactive Power (Q): Ang bahin sa power nga dili mogamit og energy apan molihok sa energy exchange, gisukod sa volt-amperes reactive (VAR).
Sa purely resistive loads, ang voltage ug current adunay sama nga fase, resulta ana adunay power factor nga 1. Apan, sa inductive loads (tulad sa motors ug transformers) o capacitive loads (tulad sa capacitors), adunay phase difference tali sa voltage ug current, resulta ana adunay power factor mas baba kaysa 1.
Ang power factor mahimo mohatag gamit ang phase angle ( ϕ) tali sa voltage ug current:

Kung diin:
ϕ ang phase angle tali sa voltage ug current, gisukod sa radians o degrees.
cos(ϕ) ang cosine sa phase angle, nga nagpakita sa power factor.
3. Power Triangle
Arangkada matun-an ang power factor, ang power triangle mahimo magamit aron mapakita ang relasyon tali sa active power, reactive power, ug apparent power:
Active Power (P): Ang horizontal side, nga nagpakita sa aktwal nga gipamatik nga power.
Reactive Power (Q): Ang vertical side, nga nagpakita sa non-consuming apan energy-exchanging component.
Apparent Power (S): Ang hypotenuse, nga nagpakita sa produkto sa voltage ug current.
Batasan sa Pythagorean theorem, ang relasyon tali sa tulo ka kantidad ini:

Dahil niini, ang power factor mahimo usab mohatag gamit ang formula:

4. Formula sa Pagkalkula sa Power Factor
Kapag ang voltage V, current I, ug ilang phase difference ϕ gigikanan, ang power factor mahimo mokalkula gamit ang sumala nga formula:

Kapag ang active power P ug apparent power S gigikanan, ang power factor mahimo direkta mokalkula gamit ang:
5. Power Factor Correction
Sa praktikal nga aplikasyon, ang low power factor madugay sa mga losses sa power system ug nagbawas sa iyang efisiensiya. Aron mapabuto ang power factor, ang common nga mga paraan kinahanglan:
Pag-install sa Parallel Capacitors: Sa inductive loads, ang pag-install sa parallel capacitors mahimo mobayad sa reactive power, mubawas sa phase difference, ug dili na mapabuto ang power factor.
Pag-gamit sa Power Factor Correction Devices: Ang moderno nga equipment kasagaran mayda automatic power factor correction devices nga dinamiko mopasabot sa reactive power aron mapabilin ang taas nga power factor.
Bulag
Kapag adunay phase difference tali sa voltage ug current, ang power factor mahimo mokalkula isip sumala:
Power Factor (PF) = cos(ϕ), kung diin ang ϕ ang phase angle tali sa voltage ug current.
Power Factor (PF) = P/S, kung diin ang P ang active power ug S ang apparent power.
Ang power factor nagpakita sa efisiensiya sa paggamit sa electrical energy, uban ang ideal nga power factor nga 1, nga nagpakita nga ang voltage ug current adunay perfect nga phase. Sa implementasyon sa maayo nga mga hakbang (tulad sa pag-install sa capacitors o paggamit sa power factor correction devices), ang power factor mahimo mapabuto, mubawas sa system losses ug mapalig-on ang overall nga efisiensiya.