موتور سرو: پێشەوی، ئامرازی کارکردن، و زانیاری دەستەمەردی
موتور سێرو: پێناسە، ڕێزەکی کارکردن و زانیاری بەکاردێت
خێزانەوەی ئاسایی:
پێناسەی موتوری سێرو: موتوری سێرو دەبێتە موتورێکی تاوانی کە کۆントراڵێکی تەواوی پێدەگاتەوە لەسەر پۆزايشنی گشتی یان ڕاستەخطی، شوێنی چوارچێوە و چێژ بەکاردێتەوە بە کاردێزی سیستەمی بازدان.
سیستەمەکانی کۆنتراڵکردن: موتوری سێرو بەکاردێتەوە سیستەمە کۆنتراڵکردنی پێشکەوتوویەکانی وەک PID و منطقی نەڕێک لە خۆداوکردنی هەڕەشەکان بە پێی چێشمان و نیشانەی بازدان بۆ کارکردنی ڕەنگە.
جۆرە جۆرە موتورەکان: جۆرە جۆرەکان پێکهاتوون لە موتورە سێروی DC و AC، بە شێوەی چەندین جۆرەی تایبەت بۆ کاربێکارییەکانی تایبەت.
مێکانیزمی بازدان: کاریگەری ڕاستەوخۆی سەنسۆران وەک پۆتانسیۆمەترەکان و انکۆدەرەکان یارمەتی دەدات لە پێشبینی و چەندێک لە هەڵکەلکردنی پۆزايشنان، چێژ یان چوارچێوەی موتورەکان.
فێربمەلەوەی زانیاری بەکاردێت: موتورە سێرویەکان ڕێکخراون لە شوێنە گرنگەکانی وەک رۆبۆتیک، ماشینە چێشەکەرەوە و چاکردنەوەی خۆکار بە خێزانەوەی ڕاستەوخۆی یان چەندین هەڕەشە و کارەکان.
موتوری سێرو دەبێتە موتورێکی تاوانی کە کۆنتراڵێکی تەواوی پێدەگاتەوە لەسەر پۆزايشنی گشتی یان ڕاستەخطی، شوێنی چوارچێوە و چێژ. پێکهاتووە لە موتورێکی ڕاستەوخۆی بە چێشمان و کۆنتراڵێک کە کارکردنی موتورەکە بە پێی چێشمانی دیاریکراوی دیاری دەکات.
موتورە سێرویەکان ڕێکخراون لە پیشەیەکان وەک رۆبۆتیک، ماشینە چێشەکەرەوە و چاکردنەوەی خۆکار بە خێزانەوەی ڕاستەوخۆی، هێڵی ڕێکخراو و چاکردنی چێشمان.
لەم نووسینەدا، ئێمە دەنووسینەوە لە نظریای بەسەرەکیی موتورە سێروەکان، چۆن دەکاربن، چۆن کۆنتراڵ دەکرێن و کام زانیاری بەکاردێتەوە.
چییە موتوری سێرو؟
پێشنیاری موتوری سێرو: موتوری سێرو دەبێتە موتورێکی تاوانی کە پۆزايشنەکەی، چوارچێوە یان چێژەکەی بە پێی چێشمانی کۆنتراڵ دەگۆڕێت.
وەشە سێرو لە وەشەی لاتینی servus گەیشتووە، کە ڕاستەوخۆیەکی یار یان دارە. ئەمە دەردەخاتەوە لە بەکاردێتبوونی موتورە سێرویەکان لەگەڵ سیستەمە گشتەکان.
بەڵام، موتورە سێرویەکانی ڕۆژەکە ڕاستەوخۆیەکی گەورەکردن و ڕاستەوخۆیەکی گەورەکردن بە بەکاردێتبوونی گشتەکانی گونجاو.
موتوری سێرو پێکهاتووە لە سێ ڕەسمە:
موتور: دەتوانێت یەکێک بێت لە موتوری DC یان AC بە پێی خەمی تاوان و بەکاردێتبوون. موتورەکە چێشمانی مەکانیکی دەدات بۆ گشتاندن یان چاکردنی شەفتە گشتەکە.
سەنسۆر: دەتوانێت یەکێک بێت لە پۆتانسیۆمەتر، انکۆدەر، رەزۆڵڤەر یان چەندین ڕێکخراویەکەی پۆزايشن، چوارچێوە یان چێژی شەفتە گشتەکە پێشبینی دەکات و چێشمانی بازدان بە کۆنتراڵ دەفرێت.
کۆنتراڵ: دەتوانێت یەکێک بێت لە چێشمانی آناڵۆگ یان دیجیتال کە چێشمانی بازدان لە سەنسۆر بە چێشمانی دیاریکراو لە چەندین ڕێکخراویەکەی دەرەکی (وەک کامپیوتەر یان جۆیستیک) پێشبینی دەکات و چێشمانی کۆنتراڵی بۆ گۆڕانی فولتەژ یان کورەنتی موتورەکە پێکدێت.
کۆنتراڵ بەکاردێتەوە سیستەمی بازدانی ڕەنگە، گۆڕانی کارکردنی موتور بە ڕێکخراوی چێشمانی دیاریکراو، ڕاستەوخۆی ڕەنگە دەگەڕێت.
کۆنتراڵ هەروەها چەندین ڕێکخراوی کۆنتراڵ دەکات، وەک کۆنتراڵی proportional-integral-derivative (PID)، منطقی نەڕێک، کۆنتراڵی گۆڕانی ڕێکخراو، وەکو بۆ گەورەکردنی کارکردنی موتوری سێرو.
چۆن موتوری سێرو دەکارێت؟
ڕێزەکی کارکردنی بەسەرەکیی موتوری سێرو پێکهاتووە لە کۆنتراڵ دروستکردنی دوو چێشمانی چێشمان:
چێشمانی دیاریکراو: ئەمە چێشمانێکی آناڵۆگ یان دیجیتالە کە ڕێکخراوی دیاریکراوی پۆزايشن، چوارچێوە یان چێژی شەفتە گشتەکە دەبێت.
چێشمانی بازدان: ئەمە چێشمانێکی آناڵۆگ یان دیجیتالە کە ڕێکخراوی ڕاستەوخۆی پۆزايشن، چوارچێوە یان چێژی شەفتە گشتەکە لەلایەن سەنسۆر پێشبینی دەکات.
کۆنتراڵ یەکەم چێشمانەکان پێشبینی دەکات و چێشمانێکی ڕەزە بە ڕێکخراوی گۆڕانیان دەدرێت.
چێشمانی ڕەزە بە ڕێکخراوێک (وەک PID) پێکدێت کە چێشمانێکی کۆنتراڵی بۆ ڕێکخراوی فولتەژ یان کورەنتی بەکاردێتەوە بۆ موتور.
چێشمانی کۆنتراڵ بە چێشمانێکی چاکردن (وەک H-bridge) دەفرێت کە بە چێشمانێکی ڕاستەوخۆی فولتەژ یان کورەنت بۆ چاکردنی موتور دەگۆڕێت.
موتورەکە بە چێشمانی کۆنتراڵ گشتاندن یان چاکردن دەکات و چێشمانی ڕاستەوخۆی گۆڕانی پۆزايشن، چوارچێوە یان چێژ و چێشمانێکی نوێ بۆ کۆنتراڵ دەفرێت.
پڕۆسەکە دەداوێتەوە چەپۆتە چێشمانی ڕەزە ڕەنگە یان چەندێک ڕێکخراوی دیاریکراوی گشتەکە.
جۆرە جۆرە موتورە سێرو
موتورە سێرویەکان بە ڕێکخراوی خەمی تاوان، بەنێوی کارکردن، مێکانیزمی بازدان و بەکاردێتبوون دابەش دەکرێن.
موتورە سێروی AC
موتورە سێروی AC دەبێتە موتورەکانی تاوانی کە بە کار دەکەن لە خەمی تاوانی گشتە (AC). هەیە ستاتۆرێک کە ڕەنگەمەندی گشتەکە دەکات و رۆتۆرێک کە ڕێکخراوی ڕەنگەمەندی گشتەکە دەگەڕێت.
موتورە سێروی AC، بە کار دەکەن لە خەمی تاوانی گشتە، هەیە ستاتۆرێک کە ڕەنگەمەندی گشتەکە دەکات، و رۆتۆرێک کە بە ڕێکخراوی ڕەنگەمەندی گشتەکە دەگەڕێت بۆ کارکردنی ڕاستەوخۆ.
موتورە سێروی AC دەتوانن بە دوو جۆرە دابەش بکرێن: synchronous و asynchronous.
موتورە سێروی synchronous AC هەیە رۆتۆرێکی ڕەنگەمەندی گشتەکە کە بە ڕێکخراوی ڕەنگەمەندی گشتەکە دەگەڕێت. ئەمە ڕاستەوخۆتر، ڕاستەوخۆتر و ڕێکخراوترن لە asynchronous motors، بەڵام پێویستە بۆ کۆنتراڵێکی تەواو و سەنسۆرێکی پۆزايشن.
موتورە سێروی asynchronous AC هەیە رۆتۆرێکی wound کە چێشمانی گشتەکە و ڕەنگەمەندی گشتەکە دەکات. ئەمە سادەتر، ئەرزانتر و ڕاستەوخۆترن لە synchronous motors، بەڵام ڕاستەوخۆیی، ڕێکخراویی و چوارچێوەی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێکخراوی چەندێک ڕێک......
