
ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ ಎನ್ನುವುದು ಯಂತ್ರಿಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಕರಣ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಇಲೆಕ್ಟ್ರೋಮಾಗ್ನೆಟಿಕ ಇಂಡಕ್ಷನ್ ಮೂಲಕ ಒಂದು ಸರ್ಕಿಟ್ಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸರ್ಕಿಟ್ಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಂಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಅತಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ವೋಲ್ಟೇಜ್ನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ (‘ಸ್ಟೆಪ್ ಅಪ್’) ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ (‘ಸ್ಟೆಪ್ ಡೌನ್’) ಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ ಯಾವ ಪ್ರಿಂಸಿಪಲ್ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನಿರೀಕ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಮೂಲ ಪ್ರಿಂಸಿಪಲ್ ಎಂದರೆ ಎರಡು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ವಿಂಡಿಂಗ್ಗಳ ನಡುವಿನ (ಕೋಯಿಲ್ಗಳು ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ಮೂತ್ರಾಶ್ರಯ ಇಂಡಕ್ಷನ್ ಮೂಲಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಿಟ್ಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಚರಿಸುವುದು. ಈ ಪ್ರಿಂಸಿಪಲ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಿಮ್ಮ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಂಡಿಂಗ್ (ಕೋಯಿಲ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ಉಂಟಿದ್ದರೆ, ಇದು ಒಂದು ವೈದ್ಯುತ್ ಆವರಣದಿಂದ ಸರಬರಾ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ವಿಂಡಿಂಗ್ನ ಮೂಲಕ ಹಾರುವ ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿಂಗ್ ಕರೆಂಟ್ ವಿಂಡಿಂಗ್ನ ಚುಕ್ಕೆಯ ಸುತ್ತ ಲಘುವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಬದಲಾಗುವ ಮತ್ತು ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿಂಗ್ ಫ್ಲಕ್ಸ್ನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಇನ್ನೊಂದು ವಿಂಡಿಂಗ್ ಈ ವಿಂಡಿಂಗ್ನ ದೊಡ್ಡೆ ತೆರೆದರೆ, ಈ ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿಂಗ್ ಫ್ಲಕ್ಸ್ನ ಭಾಗವೊಂದು ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ನೊಳಗೆ ಲಿಂಕ್ ಆಗುತ್ತದೆ. ಈ ಫ್ಲಕ್ಸ್ ತನ್ನ ಅಂತರ ಮತ್ತು ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನಿರಂತರ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ ಅಥವಾ ಕೋಯಿಲ್ನಲ್ಲಿ ಫ್ಲಕ್ಸ್ ಲಿಂಕೇಜ್ ನ ಬದಲಾವಣೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಫಾರೆಡೇನ ಇಲೆಕ್ಟ್ರೋಮಾಗ್ನೆಟಿಕ ಇಂಡಕ್ಷನ್ ನ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಅನುಸರಿಸಿ, ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಒಂದು EMF ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ನ ಸರ್ಕಿಟ್ ಮುಚ್ಚಿದರೆ, ಇದರ ಮೂಲಕ ಕರೆಂಟ್ ಹಾರುತ್ತದೆ. ಇದು ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ ಯಾವ ಪ್ರಿಂಸಿಪಲ್ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿದ್ಯುತ್ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ದೃಶ್ಯೀಕರಿಸೋಣ. ಸ್ರೋತಕ್ಕಿಂತ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾಪ್ತಿಸುವ ವಿಂಡಿಂಗ್ನ್ನು ‘ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ವಿಂಡಿಂಗ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಇದು ‘ಫ್ರಸ್ಟ್ ಕೋಯಿಲ್’.

ಮೂತ್ರಾಶ್ರಯ ಇಂಡಕ್ಷನ್ ಮೂಲಕ ಅಭಿಲಷಿತ ಔಟ್ಪುಟ್ ವೋಲ್ಟೇಜ್ ನ್ನು ನೀಡುವ ವಿಂಡಿಂಗ್ನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ‘ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಇದು ‘ಸೆಕೆಂಡ್ ಕೋಯಿಲ್’.
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ಗಳ ನಡುವೆ ವೋಲ್ಟೇಜ್ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ನ್ನು ಸ್ಟೆಪ್-ಅಪ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಪರೀತವಾಗಿ, ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ಗಳ ನಡುವೆ ವೋಲ್ಟೇಜ್ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ನ್ನು ಸ್ಟೆಪ್-ಡೌನ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ ವೋಲ್ಟೇಜ್ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ಗಳ ನಡುವೆ ಉಂಟಿರುವ ಟರ್ನ್ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಟರ್ನ್ಗಳಿದ್ದರೆ ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ನಿಂದ ವೋಲ್ಟೇಜ್ ಕಡಿಮೆ ಆಗುತ್ತದೆ (ಸ್ಟೆಪ್ ಡೌನ್).
ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಟರ್ನ್ಗಳಿದ್ದರೆ ದ್ವಿತೀಯ ವಿಂಡಿಂಗ್ನಿಂದ ವೋಲ್ಟೇಜ್ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ (ಸ್ಟೆಪ್ ಅಪ್).