چۆنە دیگەری لە ئەندامێکدا ڤۆڵتی بەرز دروست دەکات و ناکات کارپەڕێکی بەرز؟
هه‌مانەیە کاتێک ئیندکتۆرێک خواردن دەکات (بۆ نموونە، کاتێک سویچەکێش لەسەر بارودۆخی ئیندکتۆردا بەناوبانگ دەکەوێت)، ئەوە ڤۆڵتاژێکی زۆر گەورە دروست دەکات و نا کڕەنتێکی زۆر گەورە. ئەمە دەتوانرێت بە شێوەیەکی تایبەت بە پڕۆپێرتییە بنەڕەتییەکانی ئیندکتۆر و مێکەنینی چاردەکەوتنی ڕوانی بەسەر بەکاردێت. هێشتا پێشەکەوتنێکی تایبەت:
پڕۆپێرتییە بنەڕەتییەکانی ئیندکتۆر
پڕۆپێرتی بنەڕەتییەکەی ئیندکتۆر بە فۆرمیۆلێکی وەک ئەمە دەتوانرێت بەسەر بێت:
لێکۆتەوە:
V ڤۆڵتاژەکەی لەسەر ئیندکتۆر.
L ئیندەکتانسی ئیندکتۆرەکە. dI/dt ڕێژەی گۆڕانی کڕەنت بە پێی کات.
ئەم فۆرمیۆلە دەزانێت ڤۆڵتاژی لەسەر ئیندکتۆر بە رێژەی گۆڕانی کڕەنت. بە شێوازیتر، ئیندکتۆر ڕادەکانی گۆڕانی کڕەنتی تێکەڵ دەکات.
چاردەکەوتنی ڕوانی
ئیندکتۆر ڕوان چاردەکەوێت کاتێک کڕەنت لەسەری دەڕوات، و ئەم ڕوانە دەچاردەکەوێت لەسەر فێڵدی مەغناطیسی. ڕوانی E کە لەسەر ئیندکتۆر چاردەکەوێت بە فۆرمیۆلێکی وەک ئەمە دەتوانرێت بەسەر بێت:
لێکۆتەوە:
E ڕوانی چاردەکەوە.
L ئیندەکتانس.
I کڕەنتی لەسەر ئیندکتۆر دەڕوات.
کاتێک سویچەکە دەکراوێت
کاتێک سویچەکێش لەسەر بارودۆخی ئیندکتۆردا بەناوبانگ دەکەوێت، کڕەنت ناتوانێت لە دوایی هێرشێک بەردەوام بێت چونکە فێڵدی مەغناطیسی لەسەر ئیندکتۆردا زانی دەکات بۆ چاردەکەوتنی ڕوانی چاردەکەوە. چونکە کڕەنت ناتوانێت لە دوایی هێرشێک بگۆڕێت، ئیندکتۆر هەوڵ دەدەی کڕەنتی هێشتا دەڕوات بەردەوام بێت.
بەڵام، چونکە سویچەکە داخراوە، رێگای کڕەنت داخراوە. ئیندکتۆر ناتوانێت کڕەنت بەردەوام بێت، کەواتە ڤۆڵتاژێکی زۆر گەورە لەسەر تێربەرەکانی دروست دەکات. ئەم ڤۆڵتاژی گەورە هەوڵ دەدەی کڕەنت بەردەوام بێت، بەڵام چونکە بارودۆخ داخراوە، کڕەنت ناتوانێت ڕاتبێت، و ئیندکتۆر ڕوانی چاردەکەوە لەسەر ڤۆڵتاژی گەورە دەکات.
تێبینی ماتماتیکی
بەپێی پێیوەستگی ڤۆڵتاژ-کڕەنتی ئیندکتۆر V=L(dI/dt) کاتێک سویچەکە بەناوبانگ دەکەوێت، کڕەنت I دەبێتە سفر بەرەو کاتێکی گەورە. ئەمە یەkanîna ئەوەی ڕێژەی گۆڕانی کڕەنت dI/dt بە ڕێژەیەکی گەورە دێت، کەواتە ڤۆڵتاژ V زۆر گەورە دێت.
فێنومێنێکی پڕاکتیکی
لە بارودۆخەکانی پڕاکتیکی، ئەم ڤۆڵتاژی گەورەەیە دەتوانێت دەمارەکانی ڕاگەڕانی یان دەمارەکانی تر لە بارودۆخ دەمار بکات. بۆ جێبەجێکردنی ئەمە، یەکێک لە دیۆدەکان (پێی دەوترێت دیۆی فلاي بەک یان دیۆی فریوییڵ) زۆرجار لەگەڵ ئیندکتۆر بە ڕێگای پارالێڵ دەکرێت. ئەمە کڕەنت بەردەوام بێت لەسەر دیۆ بەردەوام بێت کاتێک سویچەکە داخراوە، کەواتە دەماری ڤۆڵتاژی گەورە دەستەندەوە.
پێنجەڕاو
کاتێک سویچەکێش لەسەر بارودۆخی ئیندکتۆردا بەناوبانگ دەکەوێت، ڤۆڵتاژێکی زۆر گەورە دروست دەکات و نا کڕەنتێکی زۆر گەورە چونکە ئیندکتۆر هەوڵ دەدەی کڕەنتی هێشتا دەڕوات بەردەوام بێت. بەڵام، چونکە بارودۆخ داخراوە، کڕەنت ناتوانێت بەردەوام بێت، و ئیندکتۆر ڕوانی چاردەکەوە لەسەر ڤۆڵتاژی گەورە دەکات. ئەم ڤۆڵتاژی گەورە چونکە ڕێژەی گۆڕانی کڕەنت dI/dt زۆر گەورە دێت.
