Sekanên Enerjî Atomî
هەرێمەکان دەکەونە بنەڕەتی گەشتە چوونی هەموو ئامادەکانی کە لەبەرداون. لەو هەرێمەکاندا، پێکهاتی ناوەندی (N لە شێوازی ١) یەکەمە بە پروتۆن و نیوترۆن، چەقەکەی گەشتە چوونی دەکەوێت بە ناوی ئەلەکترۆن. دواتر، دەبێت بڵێین کە هەموو ئەلەکترۆنانەوەی ئامادەکە نەخۆشەوە گەشتە چوونی نەدەکەن. بەڵام ئەمە نەیە کە گەشتە چوونیان بتوانێت بێ تێکەڵی بێت. یەکەمە گەشتە چوونی هەر ئەلەکترۆنێکی هەرێمێکی جیاواز بەناوی مەودا دەکەوێت، کە گەشتە چوونی دەکەوێت بە ناوی ناوەندی ناوەند. ئەمانە مەوداکانن کە بەسەرەوەی هەرێمەکان دەنێرێت.
ئەمە بەهۆی هەر یەک لەوانە چەقەیەکی بەرزبوونی خۆی هەیە کە بە شێوەیەکی یەکسانی هەژمارەکەی ڕوون دەکرێت
کە وەکوو h یەکەمە چەقەی پلانک و υ چەپەیە.
شێوازی ٢ چەقەی بەرزبوونی جیاوازی سەرەکی (و بەردەوام هەموو ئەلەکترۆنانەوەی لەوێدا) دەرەوەی دەربەستەیەکەی (eV). لە شێوازەکەدا، دەبێت بڵێین کە چەقەی ئەلەکترۆنان زیاتر دەبێتەوە کە هەرچەند ڕوویەکەی لە ناوەندی هەرێمەکە. بۆ نموونە، ئەلەکترۆنێک لە سەرەکی چەقەی ١ (E1) چەقەی -١٣.٦ eV هەیە، ئەلەکترۆنێک لە دووەم (E2) چەقەی -٣.٤ eV هەیە و بەرەوە. بە دەرەوە دەبێت، دەکەوێت ببێتە سەرەکی کە لەوێدا چەقەی ٠ eV دەبێت یەکەمە چەقەی E∞.
ئێستا گرنگە کە چەقەی خوارەوە (بەهۆی رۆشنبەی یاخود چەقەی جیاواز) بدەینەوە بۆ ئامادەکە. ئەم چەقەیە خوارەوە دەگەڕێتەوە لەلایەن ئەلەکترۆنانەوەی لە هەرێمەکاندا. بەڵام ئەلەکترۆنان نابێت چەقەیەکی هەرچەند بگەڕێن. بەهۆی ئەوەی ئەگەر ئەلەکترۆنێک چەقەیەک بگەڕێت، ئەوا چەقەی کۆیەکەی گۆڕێت. ئەمە یەکەمە ئەلەکترۆنەکە دەتوانێت دیاریکە بێت لە سەرەکی چەقەی خۆی. بۆ نموونە، ئەلەکترۆنێک لە سەرەکی چەقەی E1 چەقەی ٤ eV بگەڕێت. لەکەوتنەوەدا، چەقەی کۆیەکەی ئەلەکترۆنەکە زیاتر دەبێتە
بەهۆی ئەمە، ئەلەکترۆنەکە دەتوانێت دیاریکە بێت لە سەرەکی چەقەی E1 کە چەقەی -١٣.٦ eV هەیە. لەوانەیە ئەمەش نابێت چەقەیەکی جیاواز ببێت کە چەقەی خۆی هەیە. ئەمە ئەلەکترۆنەکە دەبێت دیاریکە بێت!
بەڵام ئەگەر ئەلەکترۆنەکە چەقەی ١٠.٢ eV بگەڕێت، ئەوا چەقەی کۆیەکەی زیاتر دەبێتە
ئەمە هیچی نیە جگە لە چەقەی سەرەکی E2، یەکەمە ئەلەکترۆنەکە کە لە E1 بوو ئێستا لە سەرەکی چەقەی E2. بە شێوەیەکی جیاواز، ئەمە دەبێت بڵێین کە ئەلەکترۆنەکە لە سەرەکی چەقەی E1 بۆ سەرەکی چەقەی E2 دەگەڕێت کە بەناوی هەرێمێکی گەشتە چوونی دەبێت. بەڵام ئەلەکترۆنەکە نابێت زۆر دەست بێت لەم سەرەکی چەقەیە. ئەوە زۆر دەبێت بگەڕێتەوە بۆ سەرەکی چەقەی خۆی بە گەشتە چوونی لە E2 بۆ E1. بەڵام شتێکی گرنگە کە لێرەدا دەبێت بڵێین کە لەکەوتنەوەدا، ئەلەکترۆنەکە چەقەی ١٠.٢ eV (کە هەمان چەقەی گەڕێتەوە) دەگەڕێتەوە بە شێوەی ڕەشەکەی ئەلکترومەغناطیسی.
لە گفتوگۆی پێشکەشکراوەوە، ئەنجامەکەی ئەوەیە کە ئەلەکترۆنان پێویستە چەقەی بەرزبوونی (یاخود گەڕێتەوە) چەقەی گەڕێتەوە. چەقەی ئەم چەقەیە هیچی نیە جگە لە گەڕێتەوەی چەقەی سەرەکیەکان. دواتر، لە شێوازی ٢دا، دەبێت بڵێین کە گەڕێتەوەی چەقەی سەرەکیەکان زیاتر دەبێتەوە کە هەرچەند ڕوویەکەی لە E1...
ئەمە یەکەمە ئەلەکترۆنان لە چەقەی ناوەندی ناوەندی چەقەی گەشتە چوونی بەرزبوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی چەقەی گەشتە چوونی......
Statement: Respect the original, good articles worth sharing, if there is infringement please contact delete.
