DC və AC şəbəkələri üçün iki mənbəni ardıcıl və paralel qoşma arasındakı fərq nədir?
Elektrotexnikiyada, enerji mənbələrinin qoşulma üsulları müxtəlif tətbiqlər üçün bir dairənin rəvhəri üçün mühüm rol oynayır. Enerji mənbələri ardıcıl və ya paralel şəkildə qoşula bilər. Aşağıda, doqquz (DC) və dəyişən cərəyan (AC) dairələri üçün ardıcıl və paralel qoşulmalar arasındakı fərqlər verilmişdir.
Doqquz Cərəyan (DC) Mənbələri
Ardıcıl Qoşulma (Ardıcıl Qoşulma)
Gerilim Yığılaması (Gerilim Yığılaması): İki və daha çox DC mənbəsi ardıcıl qoşulduqda, bir mənbənin pozitiv terminali növbəti mənbənin mənfi terminalinə qoşulur. Bu sayədə, ümumi çıxış gerilimi hər bir mənbənin gerilimlərinin cəmi olur. Məsələn, iki 12 voltlu batareyanın ardıcıl qoşulması halında, ümumi çıxış gerilimi 24 volt olar.
Bərabər Cərəyan (Bərabər Cərəyan): İdeal olaraq, ardıcıl qoşulmuş mənbələrin sayı neçə olursa olsun, dairənin tamamı boyunca keçən cərəyan eynidir. Lakin, ardıcıl qoşulmuş mənbələrin hamısı eyni cərəyan kapasitəsinə malik olmalıdır ki, aşırı yüklənmə və zədələnmənə mane olunsa.
Paralel Qoşulma (Paralel Qoşulma)
Bərabər Gerilim (Bərabər Gerilim): İki və daha çox DC mənbəsi paralel qoşulduqda, bütün pozitiv terminalar birgə qoşulur və bütün mənfi terminalar birgə qoşulur. Bu sayədə, ümumi çıxış gerilimi yeganə bir mənbənin gerilimine bərabər olur. Məsələn, iki 12 voltlu batareyanın paralel qoşulması halında, ümumi çıxış gerilimi 12 volt qalır.
Cərəyan Yığılaması (Cərəyan Yığılaması): Paralel qoşulma halında, ümumi cərəyan kapasitəsi hər bir mənbənin cərəyan kapasitəsinin cəmi olur. Məsələn, iki oxşar 12 volt, 5 amper-saatlı batareya paralel qoşulduqda, ümumi cərəyan kapasitəsi 10 amper saat olar. Paralel qoşulma, sistem cərəyanı artırmaq və ya artıq xidmət etmək üçün istifadə edilə bilər.
Dəyişən Cərəyan (AC) Mənbələri
Ardıcıl Qoşulma (Ardıcıl Qoşulma)
Gerilim Yığılaması (Gerilim Yığılaması): DC mənbələrlə eyni kimi, AC mənbələri ardıcıl qoşulduqda onların gerilimləri toplanır. Amma, AC gerilimləri pərək və ya RMS qiymətlərə görə ölçülür, bu səbəbdən fazaya fərqlər nəzərə alınmalıdır. İki AC mənbə eyni fazada olduğu halda, onların gerilimləri sadəcə toplanır. Əgər onlar fazadan ayrıldıqda (180 dərəcə), gerilimlər bir-birini ləğv edə bilər.
Cərəyan İlişkisi (Cərəyan İlişkisi): Ardıcıl dairədə, hər bir komponentin içindən keçən cərəyan eynidir. Amma, AC mənbələrin impedansının (rezistansi, indüktansi və kapasitansi daxil olmaqla) cərəyanı təsirlədiyini nəzərə almalıyıq.
Paralel Qoşulma (Paralel Qoşulma)
Bərabər Gerilim (Bərabər Gerilim): AC mənbələri paralel qoşulduqda, onların çıxış gerilimləri bərabərdir. Paralel qoşulma, sinxron jeneratör və ya başqa enerji mənbələri üçün ümumi mövcud gücün artırılması və ya artıq xidmət etməsi üçün istifadə olunur.
Cərəyan Yığılaması (Cərəyan Yığılaması): Paralel qoşulma halında, ümumi cərəyan hər bir mənbənin cərəyanlarının vektor cəmi olur. Bu, mənbələr arasında fazaya fərqlərinin nəzərə alınmasını tələb edir, çünki fazaya fərqlər ümumi cərəyanı təsirləyir. Əgər AC mənbələr sinxronlaşdırılıb və eyni fazada isə, onların cərəyanları sadəcə toplanır.
Xülasə
DC Mənbələri Üçün
Ardıcıl Qoşulma: Ümumi gerilimi artırır.
Paralel Qoşulma: Ümumi cərəyan kapasitəsini artırır.
AC Mənbələri Üçün
Ardıcıl Qoşulma: Ümumi gerilimi artırır (fazaya münasibətdən asılı olaraq).
Paralel Qoşulma: Ümumi mövcud gücü artırır (sinxronlaşdırma və fazaya fərqlərin nəzərə alınması tələb olunur).
Praktiki tətbiqlərdə, DC və ya AC mənbələri ilə işləndikdə, qoşulma üsulu dairəyə təsiri anlaşılmalı və dairə dizaynının təhlükəsizlik standartlarına uyğun olması və istənilən performans tələblərinə cavab verməsi lazımdır.
