Rheostat ni aina ya resistor variable ambayo inaweza kubadilisha current au voltage katika electric circuit. Rheostats zinatumika mara nyingi kama vifaa vya kudhibiti nguvu, kama kutokidhia mwendo wa mota ya umeme, ngarama ya mwanga, au joto la taa ya umeme. Rheostats zinatumika pia kwa ajili ya kupimia voltage sio magazijuto kwa kuwasawasisha na hayo yanayojulikana.
Rheostat ni kipengele kinachoweza kubadilisha resistance katika mzunguko wa umeme kwa kubadilisha chaguo cha pointi ya mtambuzi kwenye elementi ya resistance.
Elementi ya resistance inaweza kuwa safua ya chuma, rod ya carbon, au sulfu za mchuzi. Pointi ya mtambuzi inaweza kuwa terminali inayogurushwa, knob inayofunguka, au mikono ya wiper.
Resistance ya rheostat inategemea uzito na eneo la kitufe cha elementi ya resistance, kama vile materiali yake. Resistance inaweza kuhesabiwa kwa kutumia formula:
ambapo R ni resistance, ρ ni resistivity ya materiali, l ni uzito wa elementi ya resistance, na A ni eneo la kitufe.
Current katika rheostat inaweza kudhibitiwa kwa kutumia pointi ya mtambuzi ikaenda karibu na au mbali kutoka upande mmoja wa elementi ya resistance. Karibu zaidi pointi ya mtambuzi inaonekana kwenye upande, ndogo zaidi resistance na juu zaidi current. Mbali zaidi pointi ya mtambuzi inaonekana kwenye upande, juu zaidi resistance na ndogo zaidi current.
Rheostats zinaweza kujengwa kwa njia tofauti kutegemea na matumizi na maeneo yao. Baadhi ya aina za rheostats ni: