Bataryaya Seriya ve Bataryaya Paralel

Baterîya Cel

Baterîya yek elemant elektrîkî ye ku potensiyel elektrîkî dijwar diha ji reaksiyona kimî. Her reaksiyon elektrokimîkî ya bi serîta dike yên ferq potansiyel elektrîkî di derbarê du elektrodan de.
Celên baterîya wan ne ku di wan derre reaksiyonan elektrokimîkîyan dike yên ferq potansiyel elektrîkî ya serîtan dike. Ji bo dibeşkanina ferqi potansiyel elektrîkî ya hewcekirin di derbarê terminalên baterîyeyan de, hejmarên zêdeyan celan parê dike yên hatine girîng kirin di serîy. Laka, dikare werdastand û baterîya yek combînasyon e yên zêdeyan celan u cel yek yanî baterîya. Mînak, baterîya asidy sînûr pêkhatine vegerandî 2 V per cel. Naha, baterîya 12 volt yek jima 6 celan girîng kirin di serîy.

EMF baterîya

Eger kêmîk ji bo mîna ferq potansiyel elektrîkî di derbarê du terminalên baterîyayê de bikat, lê baterîya bi bark nedabe, wata vegerandî voltagey baterîya di cih bêt baran da. Vegerandî voltage yekê çendî dike yên electromotive force an emf baterîya. Ew dikare werdastand yên voltagey baterîya pa bark.

Voltagey terminal baterîya

Voltagey terminal baterîya yek potensiyel diferansa di terminalên we de dike yên baran dibarkirin ji baterîya. Geri, ger bark bi baterîya hatine girîng kirin, baran dibarkirin ji baterîya. Baterîya yek cihaz elektrîkî ye, ew dikare rezistanseya elektrîkî hene. Ji ber vê rezistanseya navenda baterîya, dikare voltage drop bihêve. Naha, ger kêmîk ji bo mîna terminal voltagey bark (terminal voltagey baterîya) di cih bark hatine girîng kirin, wata vegerandî voltagey ku qalib emfy baterîya hatiye biçewe ji voltage drop navenda baterîya.

Eger E emf an voltagey pa bark baterîya be u V terminal voltagey bark baterîya be, E – V = voltage drop navenda baterîya.
Ji bo Qanûna Ohm, voltage drop navenda baterîya yekê çendî dike yên rezistanseya elektrîkî hatine girîng kirin ji baterîya u baran dibarkirin ji baterîya.

Rezistanseya navenda baterîya

Hemî rezistanse ku baran dibarkirin ji terminal negatif ji bo terminal pozitif baterîya hatine girîng kirin, yekê çendî dike yên rezistanseya navenda baterîya.

Baterîyên serîy u paralel

Celên baterîya dikarin bi serîy, bi paralel u bi taybetmendî serîy u paralel girîng kirin.

Baterîyên serîy

Ger di baterîyeyê de terminal pozitif yek cel bi terminal negatif cel din girîng kirin, celan dikare werdastand yên serîy girîng kirin an baterîyên serîy. Li vir, emf guherandî baterîya yekê çendî dike yên sum ên her cel serîy girîng kirin. Laka, baran dibarkirin guherandî baterîya na nêzike dibarkirin baran yek cel.

Eger E emf guherandî baterîya kombîn kirin ji n celan be u E1, E2, E3, …………… En emfan yekcelan be.

Bi roja, eger r1, r2, r3, …………… rn rezistanseyan navenda yekcelan be, rezistanseya navenda baterîya yekê çendî dike yên sum ên rezistanseyan navenda yekcelan an:

Baterîyên paralel

Ger terminal pozitif yekcelan bi terminal pozitif celan din girîng kirin u terminal negatif yekcelan bi terminal negatif celan din girîng kirin, celan dikare werdastand yên paralel girîng kirin. Kombinasyonan wan dikare werdastand yên baterîyên paralel. Eger emf yekcelan biyayî, emf baterîya kombîn kirin ji n celan paralel girîng kirin, yekê çendî dike yên emf yek cel. Rezistanseya navenda kombinasyon, an:

Baran dibarkirin ji baterîya yekê çendî dike yên sum ên baran dibarkirin ji yekcelan.

Kombinasyonan mistey baterîya an serîy u paralel

Wek ku piştre werdastand, celan di baterîyeyê de dikarin bi taybetmendî serîy u paralel girîng kirin. Kombinasyonan wan dikare werdastand yên baterîyên serîy u paralel. Bark dikare hewce bike voltage u baran zêdetir ji yekcelan baterîya. Ji bo dibeşkanina voltagey hewcekirin, heman hejmarek celan serîy girîng kirin u ji bo dibeşkanina baran hewcekirin, heman hejmarek kombinasyonan serîy paralel girîng kirin. Lê m, hejmarek serîy, her yek ji n celan identik, girîng kirin di paralel.