Чарчавон маълумотнинг трансформацияси
Чарчавон маълумотнинг трансформацияси - бу айнан бир куралли электр энергия манбаларини эквивалент башка манбага алмаштиришни билдиради. Практикалык курчлик манбаси эквивалент практикалык ортиқча манбага, ва айлантибор, айлантиши мумкин.
Практикалык курчлик манбаси
Практикалык курчлик манбаси идеал курчлик манбаси менен ички курчлик (яки импеданс, АК шеърлери үчун) серияда жыйналган. Идеал курчлик манба үчун бул ички импеданс нол, бу йуктак курчликга караганда чыгарилган курчлик тұрақты қалады. Мысалдар: элементтер, аккумуляторлар жана генераторлар.
Практикалык ортиқча манбаси
Практикалык ортиқча манбаси идеал ортиқча манбаси менен параллельдеги ички курчлик (яки импеданс) дан турат. Идеал ортиқча манба үчун бул параллель импеданс чексиз, бул йуктак курчликка караганда чыгарилган ортиқча тұрақты қалады. Транзистор сыныптағы полупроводник куралдары көбүнча ортиқча манбалар катары модельденеди. DC же AC курчлик манбаларынан чыгарилган ортиқчалар соответственно тектес же теріс-тең емес ортиқча манбалар деп аталады.
Аралаш трансформациясы
Курчлик жана ортиқча манбалар бири-бириге трансформация арқылы айналышса болады. Мисалы, төмендеги схемага көрсөткүч:

Суро А практикалык курчлик манбаси менен ички курчлик rv серияда көрсетет, ал Суро Б практикалык ортиқча манбаси менен параллельдеги ички курчлик ri көрсетет.
Практикалык курчлик манбасы үчун, йуктак ортиқчасы төмендеги теңдеу арқылы анықталады:

Мунда,
iLv - практикалык курчлик манбасы үчун йуктак ортиқчасы
V - курчлик
rv - курчлик манбасынын ички курчлиги
rL - йуктак курчлиги
x-y терминалдарына rL йуктак курчлигин байланыштырылган деп эсептелген. Ошентип, практикалык ортиқча манбасы үчун, йуктак ортиқчасы төмендеги формуламен анықталады:
iLi - практикалык ортиқча манбасы үчун йуктак ортиқчасы
I - ортиқча
ri - ортиқча манбасынын ички курчлиги
rL - Суро Б да x-y терминалдарына байланыштырылган йуктак курчлиги
Эки манба, (1) жана (2) теңдеулерин теңестиргенде, бирдей болады

Ошентип, ортиқча манба үчун, x-y терминалдары ачык (йуктак байланыштырылмаган), x-y терминалдарындаги терминалдык курчлик V = I ×ri. Демек, биз табамыз:

Демек, идеал курчлик V жана ички курчлик rv бар практикалык курчлик манбасы үчун, курчлик манбасы параллельдеги ички курчлик менен байланыштырылган ортиқча манбасымен алмаштырылса болады I.
Манбанин трансформациясы: Курчлик манбасын ортиқча манбасына айландыруу

Курчлик манбасы курчлик менен серияда және ортиқча манбасына айландыруу керек болганда, курчлик ортиқча манбасы менен параллельдеги байланыштырылады, төмендеги суро көрсеткенидек. Бұл жағдайда, ортиқча манбасының мәні:R

Төмендеги схемада, курчлик менен параллельдеги ортиқча манбасы курчлик манбасына айландыруу үчүн, курчлик курчлик манбасы менен серияда байланыштырылады. Бұл жағдайда, курчлик манбасының мәні:Vs = Is × R