Energia sortzailearen ekonomiaren definizioa
Herritar eguneroko proiektuetan, kostua oso garrantzitsua da. Ingeniaritza-kideek beharrezkoa dute emaitza nahiak lortzea kostu txikienen bidez. Energia sortzeko, askotan hautemango dugu kostu altuko eta efizientzia handiko gailuen artean edota kostu baxuko eta efizientzia txikiagoen gailuen artean. Kostu altuko gailuek interesu altuago eta amortizazio altuago dituzte, baina energia-ordainketak txikiagoak dira.
Elektrizitatearen ingeniaritza-kideek kostuak orekatu behar dituzte lanegiaren gastu guztien minimizatzeko. Energia sortzailearen ekonomiari buruz ikasketak egin dituzte hau lortzeko. Energia sortzailearen ekonomiari ulertzeko, ezagutu behar dugu lanegiaren gastu urtarral eta horiei eragiten dioten faktoreak. Gastu urtarral guztia zatitu da kategori batetan:
Kostu finkoak
Kostu semiefinkoak
Kostu funtzionamenduan
Hauek dira energia sortzailearen ekonomiarekin lotutako parametro garrantzitsu guztiak eta azpian tratatzen dira.
Kostu finkoak
Kostu hauek lanegiaren instalatutako kapasitatearekin datorrela, baina ez bere energia-emanda-rekin. Hauek barne hartzen dituzte:
Generatzaile-lanegiaren kostu kapitalaren interesuak eta amortizazioak, transmitazio-sarea eta banaketa-sarea, eraikinak eta beste lana konstruzio-ingeniaritzan, etab. Lanegiaren kostu kapitalak ere barne hartzen du lanegiaren eraikuntzan ordaintako interesuak, ingeniaritza-kideen eta beste langileen soldata, indar elektrikoaren garapena eta eraikuntza. Garrantzitsua da kontuan izatea, nuclearrak dituzten lanegietan, kostu kapitalak barne hartzen du nuclearraren hasierako kostuak, bere baliokidea ordaindu ostean bertan amaitu ondoren. Beste zerrenda batzuk barne hartzen ditu, adibidez, zenbaketa guztiak, seguruak eta arazoetarako polizak, eta lanegiaren eraikuntzarako lurraren renta.
Lanegiak hasteko eta itzaltzeko kostuak ere kategoria honetan sartzen dira, lanegia orduko bat edo bi shifttan funtzionatzen bada.
Kostu funtzionamenduan
Lanegi elektriko baten kostu funtzionamenduan, edo kostu funtzionamenduan, probabelik garrantzitsuenak dira energia sortzailearen ekonomiari buruz kontuan izatean, haren lan-ordeiaren edo unitate elektriko-sortzeko kopuruaren arabera datorrela. Ondorengo kostuak barne hartzen ditu.
Lanegian erabilitako combustiblearen kostua eta combustiblearen kudeaketa-kostua. Karbona da termika lanegietan erabilitako combustiblea, eta gas-oil-a disel-generadoreetan. Hidroelektrikoetan, ura naturaren oparia da, beraz, combustible-kosturik ez dago. Baina hidroelektrikoek instalazio-kostu altuagoak dituzte, eta watt mega sortuak termika lanegiek baino txikiagoak dira.
Operazio eta mantentze materialen desbideratzea eta lanegiaren funtzionamenduan parte hartzen duten supervisoreen soldata.
Termika lanegietan, energia sortzailearen ekonomiak barne hartzen ditu boilerarentzat erabiliko den uraren kostua, hala nola uraren tratamendu eta kondizioaren kostua. Lanegiaren erabilera-munduan datorren desgastearen neurriari erreparatuz, lubrikazio-olearen kostuak eta gailuen konponketa eta mantentze-kostuak ere barne hartzen dira kostu funtzionamenduan.
Beraz, esan dezakegu, energia sortzeko kostu urtarral guztiak eta energia sortzailearen ekonomia osoa ekuazio honekin adieraz daitezke,

Non 'a' lanegiaren kostu finko osoa adierazten duen, eta ez du lotura lanegiaren emanda totalarekin edo lanegiaren funtzionamenduan duen ordu kopuruarekin.
'b' kostu semiefinkoa adierazten du, eta osoan lanegiaren emanda totalarekin datorrela, ez ordu kopuruarekin. 'b' unitatea kilowatt izango da.
'c' esker, lanegiaren kostu funtzionamendua adierazten da, eta lanegiak funtzionatzen duen ordu kopuruaren arabera datorrela. Unitatea kilowatt-ordean ematen da.