
Kalea-tubo boiler batzuek erabiltzen duten gurasoetako gasen ahula, tubo batean dagoen ura hezten du. Tuboak, ur baten inguruan egon daitezkeen konpainean kokatuta daude. Gasen ahulak, tuboen hegaztiak zeharkatu eta ura hezten du, berorengatik garrai egin daitekeela.
Kalea-tubo boilerak antzinako eta oso oinarrizko boiler mota bat dira. XVIII eta XIX mendetan askotan erabili ziren, batez ere garrai lokomotibetan eta beste garrai motorretan. Gaur egun, kalea-tubo boilerak hala ere industria eta negozio aplikazio batzuetan erabiltzen dira, adibidez, hezartzea, energia sortzailea eta prozesu-garraia.
Artikulu honetan, kalea-tubo boileren definizioa, motak, avantzuak, desavantzuak eta aplikazioak azalduko ditugu. Bing-en goiburuko 5 orri erlazionatuen edukia gehituko dugu eta kanpo lotura batzuk gehitu beharreko iturrietara.
Kalea-tubo boiler bat, kalea-tubo bat da, ura beteta dagoen konpain baten barruan eta kalea-tubo bat seriean dagoen boilera. Kalea-tubok, kalea (karbon, oilo edo gasarekin) sortutako gas ahulak hartzen dituzte, ura hezten eta garrai sortzen dute.
Kalea-tubo boileraren osagai nagusiak hauek dira:
Erresistorra: Kalea burutzeko elementua, gas ahulak sortzeko.
Kalea-tubok: Erresistoren gas ahulak erresistorraren barruan pasatzeko.
Anbila: Gas ahulak bildu eta anbilaren barruan kanpoa joatzeko.
Garrai-domea: Garraiak bildu eta banatzeko boilera goiko zati.
Superheatera: Aukerako gailu bat, garraia sekatzeko eta superheated egin.
Gratea: Kalea burutzeko plataforma.
Ur-sarrera: Ur emateko pipa.
Garrai-irteera: Garrai emateko pipa.
Kalea-tubo boileraren funtzionamendua erraza eta zuzena da. Kalea erresistorrean burutzen da, gas ahulak kalea-tubotan pasatzen dira. Gasen ahula, kalea-tuboen hegaztian zeharkatu eta ura hezten du, uraren tenperatura eta presioa goratzen ditu. Garraiak garrai-domea gainetik goratzen dira, non erabilpen batean hartu daitezke. Ura, ur-sarreraren bidez osatzen da.
Garrairen presioa eta tenperatura, boilera tamaina eta diseinua, eta kalea kalitatea eta kantitatea mugatzen ditu. Oro har, kalea-tubo boilerak presio txikiak eta kapasitate txikiak sortu ditzake (17.5 bar artean) eta kapasitate txikiak (9 tonelada orduko).
Kalea-tubo boilerren desavantzugabe nagusia, presio handiak eta kapasitate handiak sortzeko ahalmen murriztua duela. Hori dela eta, kalea-tubo boilerrek, ura eta garrai beteta dagoen konpain bakarra dute, horrek presioa eta tenperatura kontrolatzeko zailtasuna sortzen du. Gainera, kalea-tubo boilerrek, presio oso handia edo zerbitzua daitekeen kasuan, errekadura arriskua dute.
Kalea-tubo boileren mota desberdinak daude, hainbat kriteriopean oinarrituta, hala nola:
Erresistorraren kokapena: Bi kalea-tubo boiler mota nagusi daude, erresistorraren kokapena arabera: kanpoan dagoen erresistorra eta barnean dagoen erresistorra. Kanpoan dagoen erresistorrak, erresistorra konpain nagusian kanpo dago, barnean dagoen erresistorrak, erresistorra konpainan edo konpainari lotuta dago.
Boilera ardatzaren orientazioa: Bi kalea-tubo boiler mota nagusi daude, oreientazioaren arabera: horizontala eta bertikala. Horizontalek, ardatzak lurraldearekiko paraleloa dute, bertikalek, ardatzak lurraldearekiko perpendikularra dute.
Kalea-tubo kopurua eta forma: Kalea-tubo boilerren mota desberdinak daude, kalea-tubo kopuru eta formaren arabera, adibidez, kalea-tubo bakarra, kalea-tubo anitz, kalea-tubo zuzena, kalea-tubo doita, etab.
Kalea-tubo boileren mota ohikoenak hauek dira:
Cochran boiler bat, bertikal kalea-tubo boiler bat da, zilindro zirkularrekin eta dome-itxura duen goiko zati. Kalea-tubo bat edo gehiago ditu, luzera osoan. Kanpoan dagoen erresistorra dauka, karbona edo oiloa erabil dezake.
Cochran boiler bat presio txikiak (10.5 bar artean) eta kapasitate txikiak (3500 kg orduko) sortu ditzake. Tamaina txikiak eta erraz erabiltzen da. Industria eskalatan aplikazioetan erabiltzen da, adibidez, hezartzea, energia sortzailea eta prozesu-garraia.
Cornish boiler bat Richard Trevithick-k 1812an garatu zuen, mina industrioko motor garraietan erabili zen. Lancashire boilerarekin antolakoa da, baina kalea bakarra du.
Locomotive boiler bat, horizontala kalea-tubo boiler bat da, barnean dagoen erresistorra eta kalea-tubo anitz ditu. Kalea-tubo baten amaiera baten aldean firebox izeneko zatia dago, kalea-tubo eta gratea ditu, eta hezartze area gehigarria ematen dio. Superheater bat du, garraien tenperatura eta sekoitasuna handitzen du.
Locomotive boiler bat presio handia (25 bar artean) eta kapasitate handia (9000 kg orduko) sortu ditzake. Garraiekin bereiztea azkarra eta erantzunak aldaketetan. Gehienetan, garraimotor elektriko edo dieselak ordezkatu arte, garraimotorrak erabili ziren.
Scotch marine boiler bat, horizontala kalea-tubo boiler bat da, kalea-tubo anitz ditu. Barnean dagoen wet back chamber bat du, efizientzia handitzen du eta pisua murriztu.
Scotch marine boiler bat presio handia (30 bar artean) eta kapasitate handia (27000 kg orduko) sortu ditzake. Eraikuntza finkoa eta itsasoko aplikazioetarako egokia, adibidez, hezartzea, energia sortzailea eta propulsioa.
Kalea-tubo boileren avantzu batzuk hauek dira: