Treo na fórsa eleictromach
Is féidir treo na fórsa eleictromach a dhéanamh amach trí roinnt dlíthe agus rialacha fisiceacha, mar shampla an dlí fórsa Lorentz agus an rialachán láimhe chlé. Seo a leanas léarsúil mionsonraithe:
Dlí Fórsa Lorentz
Cuirtear in iúl leis an dlí fórsa Lorentz an fórsa atá ar phartacal luchtaithe in réimse reatha agus meaghmha. Is féidir treo na fórsa a bheidh ag tacú le partacal luchtaithe a dhéanamh amach trí an fhoirmle seo a úsáid:
F=q(E+v*B)
I measc na mbunshaincheisteanna,
F is ea an fórsa Lorentz,
q is ea an méide luchtaithe,
E is ea an réimse reatha,
v is ea luas an phartacail, agus B is ea an réimse meaghmha. Léiríonn an fhoirmle seo go bhfuil treo na fórsa ar phartacal luchtaithe in réimse meaghmha bunaithe ar an ntreo a bhfuil sé ag gluais agus ar an ntreo a bhfuil an réimse meaghmha.
Rialachán Láimhe Chlé
Chun treo na fórsa eleictromach a dhéanamh amach níos tuaitneach, is féidir an rialachán láimhe chlé a úsáid. Is teicneic cuimhnigh é an rialachán láimhe chlé a úsáidtear chun treo na fórsa ar phartacal luchtaithe a dhéanamh amach nuair a bhíonn sé ag gluais in réimse meaghmha. Seo na céimeanna speisifige:
Tarraing do láimh chlé amach mar gur comhogadh duit do mhéar uimhir a haon, do mhéar uimhir a dó, agus do mhéar uimhir a trí lena chéile.
Puntaigh do mhéar uimhir a haon sa treo atá ar an réimse meaghmha (B).
Puntaigh do mhéar uimhir a dó sa treo atá ar an gluais an phartacail luchtaithe (v).
Mar sin, is é an treo atá ag do thooma an treo atá ag an fórsa Lorentz (F) a bhíonn ag tacú leis an phartacal luchtaithe.
Ba chóir a lua go, do rithiúin luchtaithe, ba chóir an rialachán láimhe dheas a úsáid, nó simplí a chuimhnigh go bhfuil an treo atá ag an fórsa ar rithiúin luchtaithe contrártha don torthaí a luaitear thuas.
Anáil Cás
Machnamh ar eispéireamh: Má tá rithiún luchtaithe dearfach ag gluais i dtréo áirithe agus ag teacht isteach i réimse meaghmha atá ingearach leis an ntreo a bhfuil sé ag gluais. De réir an rialacháin láimhe chlé, is féidir a rá go beidh an rithiún dearfach seo ag faighte fórsa ingearach leis an ntreo a bhfuil sé ag gluais agus leis an ntreo atá ar an réimse meaghmha. Seo an fórsa a chuirfidh an rithiún as a treo, agus is féidir an treo spéisifig a dhéanamh amach trí an rialachán láimhe chlé a úsáid.
I gcoir, tá treo na fórsa eleictromach bunaithe ar an ntreo a bhfuil an rithiún ag gluais, agus ar na treo atá ar na réimsí reatha agus meaghmha. Is féidir treo na fórsa eleictromach a dhéanamh amach go cruinn trí an dlí fórsa Lorentz agus an rialachán láimhe chlé a úsáid.