ਓਹਮ ਦਾ ਨਿਯਮ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਅਤੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਇਕ ਮੁਢਲਾ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ ਜੋ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕ ਕੰਡੱਖਤਾ ਦੇ ਮੱਧ ਦੀ ਧਾਰਾ, ਕੰਡੱਖਤਾ ਦੀ ਵੋਲਟੇਜ, ਅਤੇ ਕੰਡੱਖਤਾ ਦੀ ਰੋਧਕਤਾ ਦੇ ਬਚੇ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਗਣਿਤਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ:
V=I×R
V ਕੰਡੱਖਤਾ ਦੀ ਵੋਲਟੇਜ (ਵੋਲਟ V ਵਿੱਚ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ),
I ਕੰਡੱਖਤਾ ਦੀ ਧਾਰਾ (ਐੰਪੀਅਰ A ਵਿੱਚ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ),
R ਕੰਡੱਖਤਾ ਦੀ ਰੋਧਕਤਾ (ਓਹਮ Ω ਵਿੱਚ ਮਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ)।
ਓਹਮ ਦਾ ਨਿਯਮ ਵਿਸ਼ਵਵਿਦਿਤ ਅਤੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਸੀਮਿਤ ਜਾਂ ਅਫ਼ਸ਼ਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਓਹਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਸਹੀਕਾਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸੀਮਾਵਾਂ:
ਓਹਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੀ ਸਹੀਕਾਰਤਾ ਅਤੇ ਸਹੀ ਸਥਿਤੀਆਂ
ਲੀਨੀਅਰ ਰੋਧਕ ਤੱਤ:ਓਹਮ ਦਾ ਨਿਯਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਮਗ੍ਰੀਆਂ ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਲੀਨੀਅਰ ਵਿਵਹਾਰ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਮਤਲਬ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਧਕਤਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਪ੍ਰੇਰਕ ਹਾਲਾਤ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਿੱਚ ਕੈਪੇਰ ਅਤੇ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਜਿਹੜੇ ਧਾਤੂ ਹਨ।
ਸਥਿਰ ਤਾਪਮਾਨ:ਜੇਕਰ ਕੰਡੱਖਤਾ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਨਿਯਮ ਸਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਦੀਆਂ ਬਦਲਾਵਾਂ ਸਾਮਗ੍ਰੀ ਦੀ ਰੋਧਕਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਵੋਲਟੇਜ ਅਤੇ ਧਾਰਾ ਦੇ ਬਚੇ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਬਦਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਦੀਅਲ ਸਥਿਤੀਆਂ:ਜਿਥੇ ਕੋਈ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵ, ਜਿਵੇਂ ਚੁੰਬਕੀ ਕੇਤਰ ਜਾਂ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਓਹਮ ਦਾ ਨਿਯਮ ਸਹੀ ਅਤੇ ਸਹੀ ਪ੍ਰਗਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਓਹਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਗਲਤ ਸਥਿਤੀਆਂ
ਨਾਨ-ਲੀਨੀਅਰ ਸਾਮਗ੍ਰੀਆਂ:ਜਿਹੜੀਆਂ ਸਾਮਗ੍ਰੀਆਂ ਨਾਨ-ਲੀਨੀਅਰ ਵਿਵਹਾਰ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਸੈਮੀਕੰਡੱਖਤਾ, ਓਹਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਧਕਤਾ ਲਾਗੂ ਵੋਲਟੇਜ ਜਾਂ ਧਾਰਾ ਦੇ ਸਾਥ ਬਦਲਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਿੱਚ, ਡਾਇਡ ਦੀ ਵੋਲਟੇਜ ਅਤੇ ਧਾਰਾ ਦਾ ਸਬੰਧ ਓਹਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੀ ਪ੍ਰਗਨਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਅਲਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਗੈਸ ਨਿਕਾਸ:ਗੈਸ ਨਿਕਾਸ, ਜਿਵੇਂ ਨੀਓਨ ਲੈਂਪ ਜਾਂ ਫਲੋਰੈਸ਼ੈਂਟ ਟੁਬ ਵਿੱਚ, ਧਾਰਾ ਵੋਲਟੇਜ ਦੇ ਸਾਥ ਲੀਨੀਅਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਗੈਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਇਨਾਇਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਹੋਣ।
ਸੁਪਰਕੰਡੱਖਤਾ:ਸੁਪਰਕੰਡੱਖਤਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਰੋਧਕਤਾ ਸ਼ੂਨਿਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਓਹਮ ਦਾ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਧਾਰਾ ਦੀ ਲਗਣ ਵਿੱਚ ਵੋਲਟੇਜ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਬਦਲਾਵ:ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਦਲਾਵ ਸਾਮਗ੍ਰੀ ਦੀ ਰੋਧਕਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਓਹਮ ਦਾ ਨਿਯਮ ਕੰਵਰਸ਼ਨ ਲਈ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ।
ਉੱਚ ਫ੍ਰੀਕੁਐਨਸੀ:ਉੱਚ ਫ੍ਰੀਕੁਐਨਸੀ ਤੇ, ਕੈਪੈਸਿਟਿਵ ਜਾਂ ਇੰਡੱਕਟਿਵ ਰੈਕਟੈਂਸ ਦਾ ਹੋਣਾ ਓਹਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੇ ਸਹੀ ਸਬੰਧ ਨੂੰ ਵਿਕਿਸ਼ੇਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ:ਰਸਾਇਣਕ ਸੈਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਧਾਰਾ-ਵੋਲਟੇਜ ਦਾ ਸਬੰਧ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲੀਨੀਅਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਲਗਣ ਵਾਲੀਆਂ ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਾਰਾਂਗਿਕ
ਓਹਮ ਦਾ ਨਿਯਮ ਕਈ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਿਚਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਉਪਯੋਗੀ ਸਾਧਨ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਰ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਲੀਨੀਅਰ ਰੋਧਕ ਤੱਤਾਂ ਲਈ ਅਚੋਤ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਪਰ ਇਹ ਨਾਨ-ਲੀਨੀਅਰ ਸਾਮਗ੍ਰੀਆਂ, ਗੈਸ ਨਿਕਾਸ, ਸੁਪਰਕੰਡੱਖਤਾ, ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਬਦਲਾਵ, ਉੱਚ ਫ੍ਰੀਕੁਐਨਸੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ, ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀਮਾਵਾਂ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਓਹਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦੀ ਸਹੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਟਾਂ ਦੇ ਸਹੀ ਨਿਰਾਕਰਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।