110 кВ трансформаторларининг нол-тартибли химояси билан боғлиқ муаммолар
Эффектив рiqорданган системада, трансформаторнинг ортоқ точка-йер чегараси вольтажи аниқ сатҳга чекланади ва ортоқ нуқта бузилмаси химояси ишламайди. Бузилма химоясини установка этиш мақсади, неффектив рiqорданган системаларда юқори нол-тартиб вольтажи трансформатор изоляциясини зироқат қилишидан сақланиш. Бузилма фақат гучтурув учун бир фазали йўл-чизиқи мусибати бошида ишлайди, барча директ рiqорданган нуқталарга эга булган трансформаторлар отключилади ва электр энергияси менувчи ва нуқталар рiqорданмаган трансформаторлар муаммо бор тармоқга қолади. Бу жаҳдад, бузилма бозилади ва ортоқ нуқта-йер вольтажини пастайтириш ва изоляция зироқатигин тиклаш.
Аммо, бузилма бозилиши қисмаланган таркибларни яратади, бу трансформаторнинг спираль изоляцияси үчун зарарли. Шунинг учун, бир фазали йўл-чизиқи мусибати тufайида нол-тартиб вольтажи ўзгарса, нол-тартиб юқори вольтаж химояси - бузилма струя химояси эмас - трансформаторни отключиш мақул. Бузилма струя химояси келишмасизлик ва айрим сабаблар туфили ишламай олиши мумкин. Бу нуқта томонидан, трансформаторнинг ортоқ нуқта изоляциясини химоя қилиш учун, нол-тартиб юқори вольтаж химояси бузилма струя химоясидан анча кўп маҳимияnga эга.
Кўп йиллар давомида, нол-тартиб юқори вольтаж химояси ва бузилма струя химояси бирга ишлатилади, тўлиқ ортоқ нуқта изоляция химоя схемасин ташкил этиш учун. Шунинг учун, нол-тартиб юқори вольтаж химояси бўлмаган холда, фақат бузилма струя химоясини установка этмоқ етарли эмас - айрим бузилмаларда, бузилма струя химояси ишламай олиши мумкин.
Жорий вақтда ишлаб чиқаришга қуйилган кўп 110 кВ подстанциялар фақат ортоқ нуқта шип бузилмаларга эга булган бирок, москави химоя релеелари йўқ. Бу конфигурация камир. Тармоқ нол-тартиб вольтажи номинал фаза вольтажига жакиндай ўшиганда, барча нуқталар рiqорданмаган трансформаторлар нол-тартиб юқори вольтажга дуч келишади. Агар терминал трансформатори бузилма струя химояси булмаган бўлса ва унинг ортоқ нуқта бузилмаси аввалроқ бозилса - ва бозилиш узун муддат сақлана олмаса - электр энергияси менувчи ва нуқталар рiqорданмаган трансформатор муаммо бор тармоқга қолади.
Шунинг учун, ками вольт томони энергия булаки йўқ терминал трансформаторлар учун, тўлиқ бузилма струя химояси ва нол-тартиб юқори вольтаж химояси установка этилмаган бўлса, ортоқ нуқта шип бузилмаси ўчирилиши ёки унинг масофаси кўпроқ килиниши керак, аввалроқ бозилишни тафсия этилади.
Ички кепча булакларга эга подстанциялар учун, нейтрал-йер трансформаторининг нол-тартиб струя химоясининг биринчи вақт таклифини ишлатиб, 900 ва 100 бус қосишын отключиш оптималь эмас. Ками вольт томонлари параллельда ишлаганда, 900 бус қосишини отключиш бир бус секциясини назардан ўтиришга олиб келиши мумкин. Аммо, нуқталар рiqорданмаган трансформаторнинг ками вольт томони бус қосишиси ёпиқ қолади.
Нол-тартиб юқори вольтаж химояси йўқ бўлганда, агар узрок ками вольт энергия булаки (масалан, 10 кВ энергия ўтказиш) бор бўлса, нуқталар рiqорданмаган трансформатор юқори вольтажга дуч келиши мумкин. Шунинг учун, 110 кВ томонида уч фазали вольт трансформаторлар (VT) установка этилган бўлса, нол-тартиб юқори вольтаж химоясини қўшиш sodda ва эффектив хавфсизлик чора-тадбир булади.
Трансформаторларнинг нуқта рiqорданган методларини бозмоқ ва нол-тартиб химоясини самаралилаш чоралари
Биринчи, 110 кВ системасининг эффектив рiqорданган система катида ишлашини камиллаш керак. Хато ишланишини тафсилян тафсила бериш - энг негизий ёндош - 110 кВ нуқта энергия булаки трансформатори нуқталарини эффектив рiqорданган булсин. Агар химоя мақоси рuxсат берса, параллельда ишлаювчи булак тармоғидаги иккита трансформаторнинг нуқталари бир вақтда рiqорданган булсин.
Агар энергия булаки трансформатори нуқталарини рiqорданган булмаса, система неффектив рiqорданган булиши мумкин. Шунинг учун, лойиха тартибида, булак тармоғидаги трансформаторлар ёки келингида энергия булаки булиши мумкин булганлар нуқта бузилма химояси билан тўлиқ тажмирланган булсин, бунда нуқта нол-тартиб струя химояси, нуқта бузилма струя химояси ва бус қосишда акча-дельта нол-тартиб вольтаж химояси бор булсин.
110 кВ чиқиш чизиқларини параллельда қанчалар булса керак, булак трансформаторлари нуқталар рiqорданмаган катида ишлаб бориш мумкин, агар булак тармоғидаги нуқталар рiqорданган булса. Реал ишлаб чиқишда, потенциал хавфларни камайтириш учун, бир трансформаторнинг нуқталарини рiqорданган булсин. Нуқталар рiqорданган булган трансформаторни танлош учун, келайоти приоритет тартиби амалга оширилиши керак:
Ками вольт томони узрок энергия булаки беришадиган трансформаторлар;
Кейин, юқори вольт томонида бус қосиш йўқ трансформаторлар;
Оксирда, энергия булакига енгина трансформатор.
Жорий вақтда ишлаб чиқаришга қуйилган кўп 110 кВ терминал подстанцияларда, агар акча-дельта нол-тартиб вольтаж химояси (бус VT) ва нуқта бузилма струя химояси йўқ булса, установка этилган нуқта шип бузилмалар ўчирилиши ёки уларнинг ара масофаси кўпроқ килиниши керак, аввалроқ бозилишни тафсия этилади.
Келинги 110 кВ подстанциялар лойихалари учун, юқори вольт томонида уч фазали вольт трансформаторлар ва нол-тартиб юқори вольтаж химояси ва трансформаторнинг нуқта бузилма струя химояси қаралishi керак. Бу конфигурация ишлаб чиқиш мустақиллигини беради ва келингида тармоқ структураси ўзгаришларига мос келиши мумкин.
Ички кепча булакларга эга подстанциялар учун, асосий трансформаторнинг нуқта нол-тартиб струя химоясининг биринчи вақт таклифини ишлатиб, башка нуқталар рiqорданмаган трансформаторни отключиш керак, ёки энергия дефицити ва юқори вольтажга дуч келишидан сақланиш керак.