Электр энергиян транспортирлаш тизимлари нима?
Электр энергиян транспортирлаш тизимлари дефиницияси
Электр энергиян транспортирлаш тизимлари электр энергиясин жаратиш стансияларидан ишлатиладиган ювут марказларигача транспортирлайди.
Электр энергиян транспортирлаш тизимлари энергияни жаратиш манбаларидан ишлатиладиган ювут марказларигача (йоки энергия ишлатиладиган жой) транспортирлаш усулди билдиради. Жаратиш стансиялари электр энергиясин жаратади. Бу жаратиш стансиялари кенга энергия ишлатиладиган жойга (йоки ювут марказига) якын эмас.
Арақатнилик жаратиш стансиясинин жойлашишин танлош учун един вақтлиги фактор эмес. Кўп учракда, жаратиш стансиялари энергия ишлатиладиган жойдан узоқда. Юқори сифатли жойлар аралаш жойларга караганда арзона, ва шумли ёки муҳитга зараф берувчи стансияларни жисмоний жойлардан узоқда қолдириш жуда яхши. Шунинг учун электр энергиян транспортирлаш тизимлари маанили.
Электр энергиян тақсимот тизимлари энергияни термал жаратиш стансияларидай жаратиш манбаларидан ишлатувчиларга топширади. Электр энергиян транспортирлаш тизимлари, кутилган транспортирлаш линиялари, орта транспортирлаш линиялари ва узоқ транспортирлаш линияларини қамраб олади. Бу тизимлар энг соңида электр энергиясин ўй-жойларга ва бизнесларга тақсим этади.
АЧ ва ДЧ транспортирлаш
Фундаментал хосил бориши бошқичида электр энергиясин транспортирлаш учун икки тизим бор:
Юқори вольтдаги ДЧ электр транспортирлаш тизими.
Юқори вольтдаги АЧ электр транспортирлаш тизими.
ДЧ транспортирлаш тизимларининг афзалликлари
ДЧ транспортирлаш тизими учун фақат икки провод керак. Йерни системанин қайтару жоли сифатида фойдаланса, ДЧ транспортирлаш тизими учун бир провод дастурдан чыгарилса болади.
ДЧ транспортирлаш тизимидаги изоляторга тушкан потенциал тағибати эквивалент вольтдаги АЧ транспортирлаш тизимидаги 70% га тенг. Шунинг учун, ДЧ транспортирлаш тизимлари изоляция қийматларин камайтиришга имконият беради.
Индуктивлик, капаситивлик, фаза сиқиш ва суроқ проблемалари ДЧ системада йўқ болади.
АЧ транспортирлаш тизимларининг камчилабликлари
АЧ системаларига керак бўлган провод ҳажми ДЧ системаларига керак бўлган ҳажмдан кўпроқ.
Линия реактивлиги электр энергиян транспортирлаш тизимининг вольт регуляциясинга таъсир этади.
Кожа эффектлари ва яқинча эффектлари фақат АЧ системаларда мавжуд.
АЧ транспортирлаш тизимлари ДЧ транспортирлаш тизимидан корона ташкилати билиб келишга анча муносабатли.
АЧ электр энергиян транспортирлаш тармоғини куриш ДЧ системалардан кўпроқ муносабатли.
Иккита ёки андан кўпроқ транспортирлаш линияларини бириктиришдан аввал туғри синхронизация керак, ДЧ транспортирлаш системасида бу синхронизация кенгайтирилган.
АЧ транспортирлаш тизимларининг афзалликлари
Альтернатив вольтларни осонликтан ўстириш ва паст килиш мумкин, бу ДЧ транспортирлаш тизимидаги мумкин эмас.
АЧ подстанциясини қолланма кенгайтириш ДЧга караганда осон ва экономик.
АЧ электр подстанциясида кутилган энергияни қайта ишлаб чиқару АЧ системада ДЧ системадаги мотор-генераторларга караганда осонроқ.
АЧ транспортирлаш тизими камчилабликлари
АЧ системаларига керак бўлган провод ҳажми ДЧ системаларига керак бўлган ҳажмдан кўпроқ.
Линия реактивлиги электр энергиян транспортирлаш тизимининг вольт регуляциясинга таъсир этади.
Кожа эффектлари ва яқинча эффектлари фақат АЧ системаларда мавжуд.
АЧ транспортирлаш тизимлари ДЧ транспортирлаш тизимидан корона ташкилати билиб келишга анча муносабатли.
АЧ электр энергиян транспортирлаш тармоғини куриш ДЧ системалардан кўпроқ муносабатли.
Иккита ёки андан кўпроқ транспортирлаш линияларини бириктиришдан аввал туғри синхронизация керак, ДЧ транспортирлаш системасида бу синхронизация кенгайтирилган.
Жаратиш стансиясини куриш
Жаратиш стансиясини куриш планданга кирганда келарси факторлар экономикасига мос электр энергиян жаратиш учун эсланган.
Термал жаратиш стансияси учун сувин осонликтан ишлаш.
Стансия ва ҳодимлар шаҳрини куриш учун жерни осонликтан ишлаш.
Гидроэнергетика стансияси учун, дарёда дам булиши керак. Шунинг учун дарёда дам куриш учун энг оптималь жой танланади.
Термал жаратиш стансияси учун, яқитни осонликтан ишлаш энг муҳим факторлардан бири.
Стансия ҳодимлари ва товарлар учун яхши алмашуви эсланган.
Турбин, альтернаторлар ва бошқа кенг қисмларни ташувучи кенг йўллар, поезд алоқаси ва кенг ва қарчалик дарёни стансиянинг яқина отиши керак.
Ядролик энергия стансияси кенг жойдан так расстояние даги орнида жойлаши керак, шунда ядролик реакциядан келиб чиқган натижалар халқning саломатлигин таъсир этмайди.
Биз обсудировании кенг рахматида эсланган башка ко'п факторлар бор, лекин улар бизнинг обсуждениеда эмас. Юксорда келтирилган барча факторлар ювут марказларда эса мавжуд эмас. Жаратиш стансияси ювут марказларда эмас, барча имкониятлар осонликтан ишлаётган жойда жойлаши керак. Бу жой ювут марказларда эмас. Биз аввалроқ айтганчаси, жаратиш стансиясидан жаратилган энергия электр энергиян транспортирлаш тизими юртима транспортирлаш керак.
Жаратиш стансиясида жаратилган энергия низкор вольтда, низкор вольтда энергия жаратиш экономикасига маанили. Низкор вольтда энергия жаратиш юкори вольтда энергия жаратишга караганда экономикаси (йоки низкор қийматли). Низкор вольтда, альтернаторда вес ва изоляция камайади; бу альтернаторнинг қиймат ва ҳажмин камайтиришга имконият беради. Лекин бу низкор вольтда энергиян мустақил тарзда ишлатувчиларга транспортирлаш мумкин эмас, чунки низкор вольтда энергиян транспортирлаш экономикасига маанили эмас. Шунинг учун низкор вольтда энергия жаратиш экономикасига маанили, лекин низкор вольтда энергиян транспортирлаш экономикасига маанили эмас.
Электр энергияси электр тока ва тизим вольтларининг кўпаймага пропорционал. Шунинг учун бир жойдан бир жойга белгиланган электр энергиясини транспортирлаш учун, агар энергиянинг вольти ўстирилса, унга доимий тогрисида бу энергиянинг токи камайади. Ток камаяшда, система И2Р ёқилмалари камайади, провод ҳажми камайади, бу капитал инвестицияларин камайтиришга имконият беради, ва ток камаяшда, энергиян транспортирлаш тизимининг вольт регуляцияси жуда яхшилашади. Ушбу учун электр энергиясин юкори вольтда транспортирлаш маанили.
Йетказиб берилган энергиян эффектив тарзда тақсимлаш учун, унинг вольти керакли низкор вольтга тушунади.
Шунинг учун, аввал электр энергияси низкор вольтда жаратилади, кейин юкори вольтга ўстирилади, энергиян эффектив тарзда транспортирлаш учун. Соңида, энергиян ўзаро ишлатувчиларга тақсимлаш учун, унинг вольти керакли низкор вольтга тушунади.