چەندی سیستەمە ڕادەدارەکان نین؟
چی دەربارەی سیستمەکانی کارپێداوە؟
تایبەتمەندی سیستمەکانی کارپێداوە
سیستمەکانی کارپێداوە بەرەو مەودایەکاندا کە وەڵامی پێدەگەین، بەشێوەیەکی برقی دەکرێنەوە.
سیستمەکانی کارپێداوە بە شێوازێکی بەرەو مەودایەکان (یەکەوە کە وەڵامی پێدەگەین) دەکرێنەوە. ناوچەکانی جێبەجێکردن برقی پێکهاتن. ئەم ناوچەکانە لەوانەیە لەو شوێنە نەبن کە زۆرترین برق بەکاردێت (یەکەوە مەودا).
گەڕەکەی نیشاندانی شوێنەکە نیە تەنها فاکتۆرێکی هەڵبژاردنی ناوچەکانی جێبەجێکردنە. لەوانەیە ناوچەکانی جێبەجێکردن لەو شوێنەکانەی کە زۆر باشتر بەکاردێت بەخۆیان بێن. خاڵی کە لەمەودایەکانی بەرزە ڕەقەکەی کەمترە، و بەخێربێی ناوچەکانی ڕێگەکاری یان کەمکردنی ڕووی بەرهەمان بێنەوە. بۆ ئەمەیە کە سیستمەکانی کارپێداوە گرنگن.
سیستمەکانی پێکهاتنی برق بەشێوەیەکی بەرەو خەڵک و کاربازی کرێکەوە بەرەو بەکاردێت. سیستمەکانی کارپێداوە، کە پێکهاتن لە خێراوەی کارپێداوە، خێراوەی ناوینی کارپێداوە، و خێراوەی درێژی کارپێداوە، بەرەو سیستمی کارپێداوە دەکرێنەوە. ئەم سیستمانە پاشان برق بە خانەکان و کاربازی کرێکەوە دەهێننەوە.
AC بەرامبەر DC
بە پێچەوانەی بنەڕەتی دوو سیستم هەن کە بە بەرەو کارپێداوە:
سیستمی کارپێداوەی بەرزی برقی DC.
سیستمی کارپێداوەی بەرزی برقی AC.
پێشبەخەرەکانی سیستمی کارپێداوەی DC
تەنها دوو کۆنداکتۆر پێویستن بۆ سیستمی کارپێداوەی DC. هەروەها یەکەم کۆنداکتۆری DC بەکاردێتەوە ئەگەر زەوی بە بەرگەری کۆنداکتۆری بگرێت.
فشاری بەرەو ئینسولەییی سیستمی کارپێداوەی DC ڕەقەی ٧٠% دەبێت لەو فشارەی بەرزی برقی AC. بۆیە، سیستمەکانی کارپێداوەی DC هەڵەکانی ئینسولەییی کەمترن.
ئیندیکتانس، کەپاسیتانس، وەکۆلەکردنی فاز، و پرسەکانی دەرەوە دەتوانن لە سیستمی DC دابەزێنەوە.
ناکامییەکانی سیستمی کارپێداوەی AC
ڕەقەی کۆنداکتۆر لە سیستمەکانی AC زۆرترە لەگەڵ سیستمەکانی DC.
ڕەقەکەی لاینەکە پێکهاتنی فشاری سیستمی کارپێداوەی برقی کارپێداوە.
پرسەکانی پەستانی و نزیکبوونەوە تەنها لە سیستمەکانی AC هەن.
سیستمەکانی کارپێداوەی AC زۆرتر لە سیستمی کارپێداوەی DC بەکاردێتەوە بۆ کورۆنا دەرەوە.
کارکردنی سیستمی کارپێداوەی برقی AC زۆرترە لە سیستمەکانی DC.
سینکرونیزەی پێویستە بۆ پەیوەندی دوو یان زیاتر لاینەکان بەیەکەوە، سینکرونیزە لە سیستمی کارپێداوەی DC دەتوانرێت بەردەوام بێت.
پێشبەخەرەکانی سیستمی کارپێداوەی AC
فشارەکانی ناپێکەوە دەتوانن زۆر بەرەو بەر بکرێن، کە لە سیستمی کارپێداوەی DC نامامە.
پاراستنی استاتیۆنی AC زۆر ڕێکەوت و قانعەکەرە لەگەڵ DC.
گۆڕانکارییەکانی بەرەو بەر لە استاتیۆنی برقی AC زۆر ڕێکەوتترن لەگەڵ سیستمی DC.
ناکامییەکانی سیستمی کارپێداوەی AC
ڕەقەی کۆنداکتۆر لە سیستمەکانی AC زۆرترە لەگەڵ سیستمەکانی DC.
ڕەقەکەی لاینەکە پێکهاتنی فشاری سیستمی کارپێداوەی برقی کارپێداوە.
پرسەکانی پەستانی و نزیکبوونەوە تەنها لە سیستمەکانی AC هەن.
سیستمەکانی کارپێداوەی AC زۆرتر لە سیستمی کارپێداوەی DC بەکاردێتەوە بۆ کورۆنا دەرەوە.
کارکردنی سیستمی کارپێداوەی برقی AC زۆرترە لە سیستمەکانی DC.
سینکرونیزەی پێویستە بۆ پەیوەندی دوو یان زیاتر لاینەکان بەیەکەوە، سینکرونیزە لە سیستمی کارپێداوەی DC دەتوانرێت بەردەوام بێت.
پێکهاتنی ناوچەی جێبەجێکردن
لە پلانکردنی پێکهاتنی ناوچەی جێبەجێکردن، فاکتۆرەکانی خوارەوە بەکاردێت بۆ کارپێداوەیی برقی.
بەرەو کەمکردنی ئاو بۆ ناوچەی جێبەجێکردنی برقی گرمە.
بەرەو کەمکردنی خاڵ بۆ پێکهاتنی ناوچەی جێبەجێکردنی برقی، پەیوەندی هەڵبژاردنی خاڵ.
بۆ ناوچەی جێبەجێکردنی برقی سەرچاوەی دەرەوە، پێویستە بە دەمارێکی سەرچاوەی دەرەوە. بۆیە دەبێت ڕێگەیەکی ڕێکەوت بەرەو رەوەکەی دەرەوە بکرێت.
بۆ ناوچەی جێبەجێکردنی برقی گرمە، بەرەو کەمکردنی سوودا بەرەو کارپێداوەی برقی گرمە.
بەرەو کەمکردنی پێکهاتنی خاڵ بۆ کالاکان و کارمەندانی ناوچەی جێبەجێکردنی برقی.
بۆ کارکردنی ئامادەکانی زۆر گەورەی توربینەکان، جەنەراتۆرەکان، وەکۆ، پێویستە بە رێگەیەکی گەورە و پێشکەوتنی قطار و رەوەکەی دەرەوە بەرەو ناوچەی جێبەجێکردنی برقی.
بۆ ناوچەی جێبەجێکردنی برقی هەستی نیوکلیەر، پێویستە بە شوێنێکی پێکهاتن لەو شوێنەی کە لەو شوێنەی کە هەستی نیوکلیەری کارپێداوە.
هەندێک فاکتۆریتر هەن کە پێویستە بەرەو کارپێداوەی برقی بکرێت، بەڵام ئەوان لەوە دەربەرەوە. هەموو فاکتۆرەکانی سەردەمەوە ڕەقەی کەمکردنی ناوچەی جێبەجێکردن. ناوچەی جێبەجێکردن یان ناوچەی جێبەجێکردن دەبێت بەرەو شوێنێک بێت کە هەموو ڕەقەکان لەوێ دەبێت. ئەم شوێنە لەوانەیە نەبێت لەو شوێنەی کە بەکاردێت. برقی کارپێداوە لە ناوچەی جێبەجێکردن بەرەو مەودا بە بەرەو کارپێداوەی برقی کارپێداوە.
برقی کارپێداوە لە ناوچەی جێبەجێکردن لە فشارێکی کەم کارپێداوە، بەهۆی کە کارپێداوەی برقی کەم فشار دەبێت. کارپێداوەی برقی کەم فشار زۆر ڕێکەوتترە (یەکەوە کەم کڕین) لەگەڵ کارپێداوەی برقی بەرز فشار. لە فشارێکی کەم، وزەیەک و ئینسولەیییەکی کەم لە جەنەراتۆرەکان؛ ئەمە دەبێتە ڕێکەوتی کڕین و گەورەی جەنەراتۆر. بەڵام ئەم برقی کەم فشارە ناتوانرێت بە بەرەو کارپێداوە بەرەو خەڵک بکرێت چونکە کارپێداوەی برقی کەم فشار ناتوانرێت بە بەرەو کارپێداوە.
برقی کارپێداوە بە نسبەیەکی زۆر لەگەڵ لێکدانی کارپێداوەی برقی و فشاری سیستم. بۆیە بۆ کارپێداوەی برقی کەم فشار بەرەو کارپێداوە، ئەگەر فشاری برقی کارپێداوە بەرز بکرێت، ئەوا کارپێداوەی برقی کەم دەبێت. کارپێداوەی کەم فشار یان کارپێداوەی کەم فشار بە نسبەیەکی زۆر لەگەڵ کارپێداوەی برقی کەم فشار. بەهۆی سێ فاکتۆریش برقی کارپێداوە بە فشارێکی بەرز کارپێداوە.
دووبارە لە کارپێداوەی بەرز فشار بۆ کارپێداوەی برقی کەم فشار بەرەو کارپێداوە.
بۆیە دەتوانرێت بە بەرەو کارپێداوەی برقی کەم فشار بکرێت، ئەوا بەرەو بەرز فشار بۆ کارپێداوەی برقی کارپێداوە. دواتر بۆ کارپێداوەی برقی کەم فشار بۆ کارپێداوەی خەڵک و کاربازی کرێکەوە.
