
Pomp ta' vakju hija aparatt moħtieg biex jiġi miskolli l-gaz minn kamra jew kintejner magħluq, bl-ħal li jilġu vaku parzjal jew komplet. Il-pompi ta' vakju huma mgħarrfa u ġeneralizzati f'industrijiet u saħħit diversi, bħal l-aerospaċju, l-elettronika, il-mitalurgija, il-ķimika, il-medicina, u t-bioteknoloġija. Il-pompi ta' vakju jistgħu wkoll jintużaw għal applikazzjonijiet bħal il-pakkettar tal-vakju, it-tformjar tal-vakju, il-koppar tal-vakju, id-dixxar tal-vakju, u t-filtrar tal-vakju.
Fil-artiklu dan, se nispjega x'humma l-pompi ta' vakju, kif jagħmlu, liema huma l-karatteristiċi u t-tipi prinċipali tagħhom, u x'humma dawn lil hinn mill-applikazzjonijiet komuni tagħhom.
Pomp ta' vakju huwa definut bħala aparatt li jidherġu pressjoni fil-kamra jew kintejner magħluq biex jiġi miskolli l-gas minnu. Il-gradi tal-vakju li jingħata minn pomp ta' vakju jidherġu diversi fatturi, bħal id-disinn tal-pomp, it-tip ta' gas li jkun qiegħed jiġi miskolli, il-volum tal-kamra, it-temperatura tal-gas, u l-laqġ tas-sistema.
Il-pomp ta' vakju l-ewwel ġie inventat mill-otto von Guericke fl-1650. Huwa ipprezentaw is-silġ tiegħu permezz ta' żewġ hemisferi li kienu evakwati mill-pomp tiegħu u phekk inkisebhom insieme. Huwa isbarra li anki ħamsa ta' ħabsiem ma kielux jistgħux tfassruhom minħabba l-pressjoni atmosferika li kienet qed timma fuqihom. L-ogħla, Robert Boyle u Robert Hooke imbetgħu s-silġ ta' Guericke u konduċew esperimenti dwar l-proprjetajiet tal-vakju.
Jeġiżu tri karatteristiċi prinċipali li jkaratterizzaw pomp ta' vakju:
Pressjoni tal-exhaust
Gradi tal-vakju
Veloċità tal-pumping
Il-pressjoni tal-exhaust hi l-pressjoni misurata fl-outlet tal-pomp. Tista' tkun ugwal jew infeqla mill-pressjoni atmosferika. Pompi differenti ta' vakju huma ratdat għall-pressjoni tal-exhaust differenti. Normalment, l-pompi għal l-ħolqien ta' vakju għoli huma ratdat għall-pressjoni tal-exhaust baża. Pereżempju, għal l-ħolqien ta' vakju għoli kbir ta' 10-4 jew 10-7 Torr (unità ta' pressjoni), hija meħtieġa pressjoni tal-exhaust tal-pomp baża ħafifa.
B’ċert pompi ta' vakju għoli, hija meħtieġa pomp ta' backing biex tiġi mantenuta pressjoni tal-exhaust baża qabel ma tipproċedixx. Il-pomp ta' backing tista' tkun t-tip differenti ta' pomp ta' vakju jew kompressur. Il-pressjoni li tikteb minnha l-pomp ta' backing tkellimta pressjoni tal-backing jew forepressure.
Il-gradi tal-vakju huwa l-pressjoni minimu li tista' tikteb minn pomp ta' vakju fi kamra jew kintejner. Huwa ukoll miftuh bħala ultimate pressure jew base pressure. Teoretikament, mhux possibli li tikteb vakju assolut (pressjoni zero) fi kamra, iżda praktikament huwa possibli li tikteb pressjoni ħafifa kbira ta' għax-xorta ta' 10-13 Torr jew infeqla.
Il-gradi tal-vakju li jingħata minn pomp ta' vakju jidherġu diversi fatturi, bħal id-disinn tal-pomp, it-tip ta' gas li jkun qiegħed jiġi miskolli, il-volum tal-kamra, it-temperatura tal-gas, u l-laqġ tas-sistema.
Il-veloċità tal-pumping tdefinit bħala l-veloċità bil-liema timpomp jista' jiġi miskolli l-gas minn kamra jew kintejner fl-pressjoni data. Hi tmisur fis-units ta' volum per tiempo, bħal litri sekonda (L/s), cubic feet minuta (CFM), jew cubic meters swaġ (m3/swaġ). Il-veloċità tal-pumping ukoll miftuha bħala kapċita tal-suction jew throughput.
Il-veloċità tal-pumping tidherġu diversi fatturi, bħal id-disinn tal-pomp, it-tip ta' gas li jkun qiegħed jiġi miskolli, il-differenza ta' pressjoni bejn l-inlet u l-outlet tal-pomp, u l- conductance tas-sistema.
Jeġiżu ħafna tipi ta' pompi ta' vakju disponibbli fit-talbija. Huma jistgħu jkunu klassifikati f'żewġ kategoriji prinċipali: pompi ta' displacement positiv u pompi kinetici.
Il-pompi ta' displacement positiv jgħixu permezz ta' trappjar volum fix ta' gas fl-inlet u phekk jkompressuhu għal pressjoni akbar fl-outlet. Jistgħu jħolqu vakju bass u medju (sa 10-3 Torr). B'dawn l-esempji ta' pompi ta' displacement positiv huma:
Rotary vane pumps
Piston pumps
Diaphragm pumps
Screw pumps
Scroll pumps
Roots blowers
Il-rotary vane pumps huma waħed mill-aktar komuni tipi ta' pompi ta' displacement positiv.

Humma jikkonsistu minn rotor cilindriku mal-vanes radiali li jsilġu fil-ħal u barra meta l-rotor jiġi mutat fil-stator. Il-vanes jqasimu l-ispazju bejn l-rotor u l-stator f'kammaroti li jbidlu f'volum meta jmovu mill-inlet għall-outlet. Meta kammarot movu mill-inlet għall-outlet, jkollhom trappjaw l-gas b'pressjoni baża u phekk jkompressuhu għal pressjoni akbar qabel ma jkun relazzjatur għall-outlet.
Il-rotary vane pumps jistgħu jkunu oil-sealed jew dry.

Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed jew dry. Il-rotary vane pumps oil-sealed jistgħu jkunu oil-sealed......