Drift sürəti, istiqamət və sürətin rastgele dəyişikliklərini çəkən bir zərbənin nəticəsində qalığın nəticəvi sürəti kimi tərif edilir. Bu kavram, adətən iletici daxilində hərəkət edən azad elektronlarla əlaqələndirilir. Təsəvvür edin ki, bu azad elektronlar rastgele sürətlərlə və istiqamətlərə malik olaraq iletici daxilində hərəkət edirlər. Bir elektrik sahası ileticiyə tətbiq olunduğunda, rastgele hərəkət edən elektronlar sahanın istiqaməti ilə uyğun olan elektrik kuvveti ilə üzləşirlər.
Lakin tətbiq olunan saha, elektronların rastgele hərəkəti naturunu məhdudlaşdırmır. Onları daha yüksək potensiala doğru çəkərkən, onların rastgele hərəkətini saxlayır. Nəticədə, elektronlar ileticinin daha yüksək potensialda olan ucuna rastgele hərəkətlər ilə yanaşı gedirlər.
Bu, hər bir elektronun ileticinin yüksək potensial ucuna nəticəvi sürət alması nəticəsində, bu sürət elektronların drift sürəti kimi tanınır.
Bunun nəticəsi, elektronların iletici daxilindəki elektrik sahasına görə drifti səbəb olduğu elektrik cürrəti, drift cürrəti kimi adlandırılır. Qeyd edək ki, hər bir elektrik cürrəti əslində bir drift cürrətidir.
İstehsal olunan hər hansı bir iletici material, məsələn, metal, otaq temperaturunda həmişə bəzi azad elektronlar ehtiva edir. Daha elmi olaraq, bir maddə iletici olmaq üçün, mutlak sıfırdan yüksək hər hansı bir temperaturda ən azı bir neçə azad elektron ehtiva etməlidir.
İletici daxilindəki bu azad elektronlar rastgele hərəkət edirlər və tez-tez böyük atomlar ilə toqluşurlar və hərəkət istiqamətlərini dəyişirlər.
Stabil elektrik sahası ileticiyə tətbiq olunduğunda, elektronlar tətbiq olunan elektrik potensial fərqinin müsbət terminalına doğru hərəkət etməyə başlayır, bu da adətən voltaj kimi tanınır. Lakin bu elektron hərəkəti düz xətt deyil.
Elektronlar müsbət potensiala doğru hərəkət etdikcə, atomlarla davamlı toqluşurlar və rastgele sapınırlar. Hər bir toqluşma, onların kinetik enerjisinin bir hissəsinin itirilməsinə səbəb olur, lakin elektrik sahasının təsiri ilə yenidən təzyiq alırlar və müsbət potensiala doğru tezəldərlər.
Daha sonraki toqluşmalar, oxşar kinetik enerjinin itirilməsini və onun yenidən qazanılmasını nəticələndirir. Buna görə, tətbiq olunan elektrik sahası, elektronların iletici daxilindəki rastgele hərəkətini dayandıra bilməz, amma elektronların müsbət terminala doğru net driftini yaratır.
Sadəcə, tətbiq olunan elektrik sahası, elektronların müsbət terminala doğru drift etməsinə səbəb olur və onlara orta drift sürəti verir. Elektrik sahasının intensivliyinin artırılması, elektronların hər bir toqluşmadan sonra müsbət potensiala daha sürətli tezəlməsinə səbəb olur. Buna görə, elektronlar müsbət potensiyaya daha yüksək orta drift sürəti alırlar, yəni tətbiq olunan elektrik sahasının əks istiqamətidə.
Burada, əgər ν, drift sürətini və E, tətbiq olunan elektrik sahasını simvolize edirsə, elektron müvəqqəti, μe, ν-nin E-yə nisbəti kimi anlaşıla bilər.
Burada, μe, elektron müvəqqəti kimi tanınır.
Drift sürəti tərəfindən yaradılan elektronların davamlı axını, "drift cürrəti" kimi tanınır.
Açıq anlayış və daha da araşdırma vasitəsilə, drift sürəti, drift cürrəti və elektron müvəqqəti kimi əlaqəli konseptlərin elektronika və fizika dünyasında əhəmiyyətli rollərini qiymətləndirmək mümkündür.
Drift sürəti nəticəsində elektronların davamlı axınına səbəb olan cürrət, drift cürrəti kimi adlandırılır.
Mənbə: Electrical4u
Beyan: Orijinalə hürmet göstərin, yaxşı məqalələr paylaşım üçün dəyərli, əgər hüquqi hüquqlar pozulubsa silinməsi üçün əlaqə saxlayın.