
Պոտենցիոմետրը սարք է, որը չհայտնի լարման չափում է դրա հավասարակշռելով հայտնի լարման հետ։ Հայտնի աղբյուրը կարող է լինել ԴԿ կամ ՄԿ։ ԴԿ պոտենցիոմետրի և ՄԿ պոտենցիոմետրի աշխատանքի երևույթը նույնն է։ Բայց դրանց չափումների միջև գոյություն ունի մեկ հիմնական տարբերություն, ԴԿ պոտենցիոմետրը միայն չհայտնի լարման մեծությունը չափում է։ Իսկ ՄԿ պոտենցիոմետրը չհայտնի լարման և ֆազը չափում է դրա համեմատությամբ հայտնի համա chiếuի հետ։ Սկզբունքային երկու ՄԿ պոտենցիոմետրի տեսակներ կան.
Երկբևեռային տիպի պոտենցիոմետր։
Կոորդինատային տիպի պոտենցիոմետր։
Այս տիպի սարքերում օգտագործվում են երկու առանձին սկալան չհայտնի էլ. լարման մեծության և ֆազային անկյան չափման համար որոշ համառոտ համար։ Սկալում կա հնարավորություն կարդալ ֆազային անկյունը մինչև 3600։ Սա ունի էլեկտրոդինամոմետր տիպի հոսանքաչափ և ԴԿ պոտենցիոմետր և ֆազային փոփոխող ձգող, որը աշխատում է միափուլ էլ. էnergie համար։
Ֆազային փոփոխող ձգողում կա երկու օղակաձև լամինացված ստատորների կոմբինացիա, որոնք կապված են միմյանց ուղղահայաց, ինչպես ցուցադրված է նկարում։ Նրանցից մեկը ուղիղ կապված է էլ. էnergie համար, իսկ մյուսը կապված է փոփոխական դիմադրության և կոնդենսատորի շարքով։ Շարքի կոմպոնենտների ֆունկցիան է պոտենցիոմետրում հաստատուն ՄԿ էլ. էnergie պահելու համար կատարելով փոքր կարգավորումներ։
Ստատորների միջև կա լամինացված ռոտոր որում կան շրջանագծային ներդիրներ և պարան, որը էլ. լարում է պոտենցիոմետրի սլայդ-լարի շղթան։ Երբ ստատորներից սկսում է հոսել հոսանք, ռոտորի շուրջ կառուցվում է պտտվող դաշտ, որը ինդուկտացնում է ռոտորի պարանում էլ. լարում։
Ռոտորի էլ. լարման ֆազային տեղափոխումը հավասար է ռոտորի շարժման անկյան նրա սկզբնական դիրքից և կապված է ստատորների էլ. էnergie հետ։ Ներդիրների ամբողջ կարգավորումը կատարված է այնպես, որ ռոտորում ինդուկտացված էլ. լարման մեծությունը կարող է փոխվել, բայց դա չի ազդում ֆազային անկյան վրա, որը կարդալ է սարքի վերևում կապակցված սկալում։
Ստատոր 1-ի պարանով ռոտորի պարանում ինդուկտացված էլ. լարումը կարող է արտահայտվել որպես
Ստատոր 2-ի պարանով ռոտորի պարանում ինդուկտացված էլ. լարումը,
(1) և (2) հավասարումներից ստանում ենք
Այսպիսով, երկու ստատորների պարաններով ռոտորի պարանում ինդուկտացված արդյունավետ էլ. լարումը
Որտեղ, Ø տրվում է ֆազային անկյունը։ Դուք կարող եք ուսումնասիրել նման հարցեր մեր էլեկտրատեխնիկայի MCQ-ներում։
Կոորդինատային ՄԿ պոտենցիոմետրում, երկու առանձին պոտենցիոմետրներ են կապակցված մի շղթայում, ինչպես ցուցադրված է նկարում։ Առաջինը կոչվում է նույն ֆազի պոտենցիոմետր, որը օգտագործվում է չհայտնի էլ. լարման նույն ֆազի գործակցի չափման համար, իսկ երկրորդը կոչվում է ուղղանկյուն պոտենցիոմետր, որը չհայտնի էլ. լարման ուղղանկյուն մասը չափում է։ Նույն ֆազի պոտենցիոմետրում AA' սլայդային կոնտակտները և ուղղանկյուն պոտենցիոմետրում BB' սլայդային կոնտակտները օգտագործվում են շղթայում անհրաժեշտ հոսանք ստանալու համար։ Կարգավորելով ռեյստատ R և R' և սլայդային կոնտակտները, ուղղանկյուն պոտենցիոմետրում հոսանքը դառնում է հավասար նույն ֆազի պոտենցիոմետրի հոսանքին և փոփոխական գալվանոմետրը ցուցադրում է զրո արժեք։ S1 և S2 նշանները փոփոխող սույններ են, որոնք օգտագործվում են փոխելու համար փորձարկվող լարման բարձրությունը, եթե այն պահանջվում է պոտենցիոմետրի հավասարակշռումը հասցնելու համար։ Կա երկու քայլ ի ներքո ձգող T1 և T2, որոնք պոտենցիոմետրը երկարացնում են գիծից և տալիս են կենտրոնացող եկանացի պաշտպանություն պարանների միջև։ Դրանք նաև 6 վոլտ էլ. էnergie տալիս են պոտենցիոմետրներին։
Այժմ չհայտնի էլ. լարման չափման համար դրա կոնտակտները կապվում են սլայդային կոնտակտների AA' հետ, օգտագործելով ընտրող սույն S3։ Սլայդային կոնտակտների և ռեյստատի որոշ կարգավորումների հետ ամբողջ շղթան հավասարակշռվում է և գալվանոմետրը ցուցադրում է զրո հավասարակշռված պայմաններում։ Այժմ նույն ֆազի կոմպոնենտ VA չհայտնի էլ. լարման ստացվում է նույն ֆազի պոտենցիոմետրից և ուղղանկյուն կոմպոնենտ VB ստացվում է ուղղանկյուն պոտենցիոմետրից։
Այսպիսով, կոորդինատային ՄԿ պոտենցիոմետրի արդյունավետ լարումը է