İşlettik ve bakımı yaptığımız çeşitli gerilim seviyelerindeki elektrik santralleri ve dağıtım merkezlerinde, yüksek gerilimli akım sınırlama sigortaları yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu sigortalar, genellikle gerilim dönüştürücüler, küçük dönüştürücüler ve küçük yüksek gerilimli motorları korumak için kullanılır. Peki neden yüksek kesme kapasiteli sigortalara denilmektedir? Ve neden sıradan sigortalar kullanılamaz? Bu konuyu bugün birlikte öğreneceğiz.
Yüksek kesme kapasiteli sigortalar, aynı zamanda yüksek gerilimli akım sınırlama sigortaları olarak da bilinir, sıradan sigortalardan iki ana açıdan farklıdır: İlk olarak, kısa devre akımlarını kesme yeteneği güçlüdür - bu, "yüksek kesme kapasiteli" adının kökenidir. İkinci olarak, önemli bir akım sınırlama etkisi vardır. Bu, korunan devrede kısa devre olduğunda, sigorta kısa devre akımının zirve değerine ulaşmadan önce güvenilir bir şekilde devreyi kesebilmesi anlamına gelir. Bu, akım sınırlama etkisi olarak adlandırılır.

Basit ve açık bir dille, ilk özellik güvenilirliktir: sıradan sigortalar, anahtar bıçakları gibi olup kısa devre akımlarını kesemez, ancak yüksek kesme kapasiteli sigortalar, devre kesiciler gibi, kısa devre akımlarını güvenilir bir şekilde kesme yeteneğine sahiptir. İkinci özellik hızıdır: kısa devre akımı tam gelişmeden önce hızlı bir şekilde kısa devre hatalarını temizleyebilirler ve bunu yaparken sigortanın kendisinin patlamamasını sağlarlar.
Yapısal olarak, yüksek gerilimli akım sınırlama sigortaları genellikle silindirik şekildedir, sert keramik dış kabuğu ve füzyon elementini sabitlemek için içte yedigen (veya yıldız şeklinde) bir çerçeve bulunur. Düşük nominal akımlar için füzyon elementi genellikle tel şeklindedir, yüksek nominal akımlar için ise genellikle bant şeklindedir.
Bant şeklindeki element, dişli bir desende düzgün aralıklarla kesilmiş notçuklar ile donatılmıştır. Bu notçukların aralığı ve şekli, sigoranın performans parametrelerini belirler. İç kısmı, füzyon elementi eridiğinde oluşan arkı söndürmek için kuvars kumu ile doldurulmuştur. Ayrıca, bazı modellerde vuruş göstergesi bulunmaktadır. Füzyon elementi patladığında, gösterge dışarıya çıkarak, dış pozisyon anahtarı tarafından bir alarm tetiklenir, işletim ve bakım personelini uyarır.
Yüksek gerilimli akım sınırlama sigortalrının model tanımlaması hakkında, gerilim dönüştürücüleri için kullanılan XRNP-12/0.5-50 örneğini ele alalım. Her bir parçanın anlamları şu şekildedir:
X akım sınırlama tipini ifade eder
R sigortayı ifade eder
N iç kullanımı ifade eder
P gerilim dönüştürücüleriyle kullanımını ifade eder
12 12 kV gerilim sınıfını ifade eder
0.5 füzyon elementinin nominal akımının 0.5 A olduğunu ifade eder
50 maksimum kısa devre kesme kapasitesinin 50 kA olduğunu ifade eder
Beşinci harf kodu korunan nesneyi belirtir:
P gerilim dönüştürücülerini korumak için
M motorları korumak için
T dönüştürücülerini korumak için
C kondansatörleri korumak için
G belirtilen nesneleri korumak için