چۆن یەکێتی LED دەخات؟

LED کەی هۆکاریش دەکات؟

پێناسەی LED

LED یان دایۆدی شوێنی نور (Light Emitting Diode) پێناسە دەکرێت وەک ئامێری سیمەکونداکتۆر کە کاتێک بەهۆی فرەکاری ئەلکترۆلۆمینسانس لەناو خۆدا نور دەدرێت.

چۆن LED کار دەکات

وەک دایۆدی ڕاستەوخۆ، دایۆدی LED کاتێک بەهۆی بەرەکەری پێشگر کار دەکات. لەم حاڵەتەدا، سیمەکونداکتۆری n-جۆر زۆرتر لە s-جۆر دابەزێتەوە و جۆری p-n پێکهاتە دەکات. کاتێک بەهۆی بەرەکەری پێشگر دەبێتەوە، پاشەی چاوەڕوانی کەم دەبێتەوە و الکترونەکان و هۆڵەکان لەناو تەکەی چاوەڕوان (یان تەکەی فعەلی) دەبەستنەوە، نور یان فوتۆنەکان لە هەموو ڕێگاکاندا دەدرێن. وێنەیەکی تایبەت دەردەکەوێت کە نور دەدرێت بەهۆی بەرەکەری پێشگر.

پێشەوی فوتۆنەکان لە LED بە وسەی نظریەی بنەڕەتی سەرەکییەکانی مادەکان تێیدا تێگەیەنراوە، کە پێشنیار دەکات کە دەربارەی پێشەوی نور بەپێی ئەوەی کە بنەڕەتی مادەکە بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆیە یان نەڕاستەوخۆیە. ئەو مادەکانەی سیمەکونداکتۆری بنەڕەتی ڕاستەوخۆیان هەیە، فوتۆنەکان دەدرێن. لە مادەی بنەڕەتی ڕاستەوخۆدا، پێشەوی تەکەی کارکردن لەسەر ڕەنگەی E vs Momentum (k) دەبێتە سەرەوەی پێشەوی تەکەی بەرزەوە.

کاتێک الکترونەکان و هۆڵەکان دەبەستنەوە، انەرژی E = hν کە بەهۆی بنەڕەتی △ (eV) دەدرێت بە شێوەی انەرژیی نور یان فوتۆنەکان، کە h هەمانەی پلانکە و ν چێوەی نورە.

بنەڕەتی ڕاستەوخۆ

مادەکانی بنەڕەتی نەڕاستەوخۆیان نەڕادیەکان نیە، چونکە پێشەوی تەکەی کارکردنیان ناکامە بەهۆی پێشەوی تەکەی بەرزەوە نەکەوێتە سەرەوەی پێشەوی تەکەی بەرزەوە، کە زۆربەی انەرژییەکان بە شێوەی گرمی دەگۆڕێت. میسالەکان Si، Ge و هەروەها.

بنەڕەتی نەڕاستەوخۆ

میسالی مادەی بنەڕەتی ڕاستەوخۆ Gallium Arsenide (GaAs) یە، کە سیمەکونداکتۆری چەندین جۆرە و مادەی بەکاردێتە LED. ئەتمەکانی دۆپانت دەبەزێنرێنە GaAs بۆ دەرکردنی ڕەنگەکانی زۆر. چەندین مادەی بەکاردێتە LED:

• Aluminium Gallium Arsenide (AlGaAs) - یەکەیە.

• Gallium Arsenic Phosphide (GaAsP) - سوور، نارنجی، سەرچاوە.

• Aluminium Gallium Phosphide (AlGaP) - سەرچاوە.

• Indium gallium nitride (InGaN) - زەرەوە، زەرەوە-سەرچاوە، نزیکەی UV.

• Zinc Selenide (ZnSe) - زەرەوە.

سەرەتایی فیزیکی LED

LED بە شێوەیەکی پێکهاتەوە کە نورەکە نەبێتە سەرەتا بە دوبارە بەرەکەری بکات. بەکاردێتەوە کە دەبەستنەوەی الکترون-هۆڵ لە سەرەوە بکات.

وێنەیەکی سەرەوە دەردەکەوێت کە دوو شێوەی جیاوازی پێکهاتی LED p-n دەردەکەوێت. تەکەی p-جۆر بەرەکەری کەم دەبێتەوە و لەسەر تەکەی n-جۆردا دەبەزێتەوە. ئەڵکترودەکانی میتان لە دوو تەرەفی p-n دەبەستنەوە بەتەکەی بەرهەمەکە بە شێوەی بەرهەمەکەی ئەلکترۆنیی. دایۆدی LED p-n لەناو کەسێکی دەمارەوەی تەخنەیی دەبەستنەوە کە بە شێوەی ڕەنگەوە دەدرێت و کەمترین بەرەکەری داخەوە.

پاشەکەی زۆرتری LED پێشبەرە یان آنوډە.

LEDەکانیش هەیە کە پێکەوەی ڕووبەری ڕەنگەکانی یەکەیە لە یەک LEDدا. ئەم LEDەکانە دەتوانرێت بەسەر PCBەکان بەسەر بکەن.

LEDەکان بەکاردێتەوە کە چەندین دەمە بەرەکەری ڕەنگەکان و پێویستە بە ڕەزەی ڕەنگەکان لەناوی خۆدا بەشێوەی ڕەنگەکانی ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان ڕەنگەکان......