Томсон эффекті деген не?
Томсон эффектінің анықтамасы
Томсон эффекті термоэлектрикалық феномендің маңызды бөлігі болып табылады. Бұл эффект, электр токты жөндеу кезінде температура градиенті бар кондукторда (немесе полупроводникте) жылу қабылдануы немесе берілуін сипаттайды.
Ис-қимылының принципі
Электр ток кондуктор арқылы өту кезінде, температура градиенті бар жағдайда электрондар (немесе басқа зарядты носителер) өзінің қозғалысы кезінде әртүрлі жылу аймағын тәжірбелееді. Носителер әртүрлі температураларда әртүрлі энергиялық жағдайда болғандықтан, олар жоғары температура аймағынан төмен температура аймағына өткенде энергиян береді (экзотермия), ал төмен температура аймағынан жоғары температура аймағына өткенде энергиян қабылдайды (эндотермия). Бұл феномен Томсон коэффициенті (T) арқылы сипатталады, ол бір единица ток бір температура градиенті арқылы өткенде жылу өзгерісін қамтамасыз етеді.
P T - бір бірліктік ұзындықтағы термалық күш;
Σ - Томсон коэффициенті
I∇ - токтың интенсивтігі
∇T - температура градиенті
Қолданылуы
Термоэлектрикалық серіктер: Бұл серіктер Пельтьє эффектіне негізделген, бірақ Томсон эффектін түсіну әріптес серіктерді өндіру үшін маңызды.
Термоэлектрикалық генераторлар: Томсон эффекті қалдық жылуын электр энергиясына айналдыру үшін өндірілетін термоэлектрикалық генераторларды өнеркәсіптік өндіру кезінде қарастырылуы керек.
Термоэлектрикалық материалдарды зерттеу: Томсон эффекті жаңа термоэлектрикалық материалдарды өндіру үшін маңызды теориялық негіз болып табылады.