ದ್ವಿಸಂಕೀರ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ರೋಧಕಗಳ ವಿವರಣೆ (ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪಯೋಗ)
ವಿದ್ಯುತ್ ವಿರೋಧಕನ್ನು ಎಂದರೇನು?
ವಿದ್ಯುತ್ ಪರಿಪಥದಲ್ಲಿ ವಿರೋಧಕ (resistor) ಒಂದು passive component ಆಗಿದೆ, ಇದು resistance ಅನ್ನು ಪ್ರದಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ (current) ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ವಿರೋಧ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ವಿಧದ ವಿರೋಧಕಗಳಿವೆ. ಈ ವಿರೋಧಕಗಳು ತಮ್ಮ ನಿರ್ಮಾಣ, ಶಕ್ತಿ ವಿಸರ್ಜನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಪ್ರಮಾಣಗಳಿಗೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ತಾಪಮಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಾಶ) ಸ್ವೀಕಾರ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ವಿರೋಧಕಗಳ ವಿಧಗಳು ಹೀಗಿವೆ:
ಕಾರ್ಬನ್ ಕಂಪೊಝಿಷನ್ ವಿರೋಧಕ
ಕಾರ್ಬನ್ ಕಂಪೊಝಿಷನ್ ವಿರೋಧಕ (ಕಾರ್ಬನ್ ವಿರೋಧಕ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ವಿರೋಧಕ. ಈ ವಿರೋಧಕಗಳು ಕಡಿಮೆ ಖರ್ಚಿನ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಬಹುದಾದವು.
ಕಾರ್ಬನ್ ವಿರೋಧಕಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಬನ್ ಕ್ಲೇ ಕಂಪೊಝಿಷನ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಕೆಸ್ ದ್ವಾರಾ ಮಾಡಲಾಗಿವೆ. ವಿರೋಧಕದ ಲೀಡ್ ಟೈನ್ಡ್ ಕಪ್ಪೆರ್ ಮಾಡಿದೆ.
ಈ ವಿರೋಧಕಗಳ ಮುಖ್ಯ ಗುಣಗಳು ಯಾವುದೋ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಕಡಿಮೆ ಖರ್ಚಿನ ಮತ್ತು ಚಿರಕಾಲಿಕ ಆರೋಗ್ಯವಿದ್ದು ಅವು ಮಿಂದಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು.
ಈ ವಿರೋಧಕಗಳು 1 Ω ರಿಂದ 22 ಮೆಗಾΩ ರ ವಿಸ್ತೃತ ಮೌಲ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಕಾರ್ಬನ್ ಕಂಪೊಝಿಷನ್ ವಿರೋಧಕಗಳು ಅನೇಕ ಉತ್ತಮ ಅರ್ಡುಯಿನೋ ಸ್ಟಾರ್ಟರ್ ಕಿಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ್ದು.
ಕಾರ್ಬನ್ ಕಂಪೊಝಿಷನ್ ವಿರೋಧಕಗಳ ಮುಖ್ಯ ದುರ್ಬಲತೆ ಅವು ತಾಪಮಾನದ ಮೇಲೆ ಅತಿ ಬಹುಮುಖೀಯವಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಬನ್ ಕಂಪೊಝಿಷನ್ ವಿರೋಧಕದ ರಿಜೆಂಸ್ ಟೋಲರನ್ಸ್ ರೇಂಜ್ ± 5 ರಿಂದ ± 20 % ರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿದೆ.
ಬಹುಷ್ಟು ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಶಂಕಾಭಾಜನೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಈ ವಿಧದ ವಿರೋಧಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹದ ಮೂಲಕ ಒಂದು ಕಾರ್ಬನ್ ಪಾರ್ಟಿಕಲ್ ನಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಕಾರ್ಬನ್ ಪಾರ್ಟಿಕಲ್ ನಿಂದ ಪ್ರವಾಹಿಸುವುದರಿಂದ ಕೆಲವು ವಿದ್ಯುತ್ ಶಬ್ದ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಪರಿಫಲದ ಮುಖ್ಯ ಗುಣಗಳ ಪ್ರತಿ ಕಡಿಮೆ ಖರ್ಚಿನ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕಾರ್ಯ ಆದರೆ ಅದರ ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಈ ವಿರೋಧಕಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಾರ್ಬನ್ ವಿರೋಧಕಗಳು ಅವು ಯಾವುದೋ ವಿರೋಧಕ ಮೌಲ್ಯಗಳ ಕೋಡ್ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಟೋಲರನ್ಸ್ ರೇಂಜ್ ಕೋಡ್ ಹೊಂದಿದ ವಿಭಿನ್ನ ರಂಗಿನ ಬೆಂಡುಗಳನ್ನು ಅವು ಹೊಂದಿವೆ.
ಥರ್ಮಿಸ್ಟರ್
ಶಬ್ದದ ಥರ್ಮಿಸ್ಟರ್ ಎಂದರೆ ತಾಪಮಾನದ ಮೇಲೆ ಅದರ ರಿಜೆಂಸ್ ಮೌಲ್ಯ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಧೀರಾ ಥರ್ಮಿಸ್ಟರ್ಗಳು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ತಾಪಮಾನ ಗುಣಾಂಕ ಹೊಂದಿದ್ದು, ತಾಪಮಾನ ವ್ಯತ್ಯಾಸದಿಂದ ಅದರ ರಿಜೆಂಸ್ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಇವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೆಮಿಕಂಡಕ್ಟರ್ ಪದಾರ್ಥಗಳಿಂದ ಮಾಡಲಾಗಿವೆ. ಥರ್ಮಿಸ್ಟರ್ಗಳಿಂದ ಕೆಲವು ಮೆಗಾ ಓಂ ರಿಜೆಂಸ್ ಪಡೆಯಬಹುದು.
