Elektrik dağıtım şəbəkəsində yüksək qəbuledici dəyərli birfazlı transformatorların üstünlükləri nədir

1.1 Bərpa edilmiş nəqliyyat voltajı nisbəti

Yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorlar, liniya zədələri kimi gələcək istehsal mənbələrinin çoxluğu kimi tradisiyalı aşağı voltajlı nəqliyyatın zəiflərini aşır, enerji təminatının etibarlılığını artırır.

Aşağı voltajlı nəqliyyat, təchizatı qarışdıran 35%-ə qədər voltaj endirimi yaradır. Yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorlara keçid, endirimləri ≤7% sınaqlığa limitləyir, istifadəçi ucunda aşağı voltaj problemlərini önləyir. Stabil voltaj, alətlərin düzgün işləməsini təmin edir.

1.2 Enerji təminatının etibarlılığının artırılması

Yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorlar, qutu növü/üç fazalı olanlardan daha az istifadəçilərə xidmət edir. Bu səbəbdən, servis və baxış məşğuliyəti minimal dərəcədə istifadəçiləri təsirləyir. Qızgın mevsimlərdə, aşağı voltajlı sistemlər, bu problemə (aşağı voltajlı arızaların 56%-i buradan baş verir) yol açma riskindədir. Kiçik kapasiteli yuxarı voltajlı tək fazalı ünitlər, belə riskləri azaldır. Həmçinin, aşağı voltajlı liniya ilə bağlı problemləri (həbs, təhlükəli şəbəkələndirmə) önləyirlər. İzi/sarıq izli yuxarı voltajlı liniyanın istifadəsi, tam bağlanmış dastransformatorlara imkan verir, bu da arıza ehtimalını azaldır. Bu, enerjinin təchizatını stebiləşdirir.

1.4 Yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorların enerji təchizat rejiminin digər üstünlükləri

Yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorlar, harmonikleri ortadan qaldıra bilir, bu da elektrik həbsini önələyir və enerji obyektlərinin təhlükəsizliyini təmin edir. Həmçinin, boş yüklü cərəyanı idarə edir, enerji istifadə mühitini yaxşılaşdırır və səs səviyyesini azaldır.

2 Daşınma şəbəkələrindəki tətbiq

Daşınma şəbəkələrində yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorların düzgün istifadəsi, zədələri effektiv olaraq azaldır.

2.1 Dastransformator növləri

Bu dastransformatorlar, əksər üç fazalı birliklərdir və ya diqqətə alınmış tək fazalı olanlardır. Soğuk laminasiya silis demiri varillərlə və sarılmış mənfiyən ağartma vasitəsilə hazırlanmış, tək fazalı Dl2 növü dastransformatorlar demir zədələrini azaldır. Onlar, liniya zədələrini minimuma endirərək, istifadəçilərə doğrudan 6 kV və ya 10 kV yuxarı voltaj təmin edirlər.

2.2 Daşınma rejimləri

Yuxarı voltajlı tərəfdə, onlar 10 kV sisteminin AB, BC, CA fazlarına qoşulur. İki aşağı voltajlı qoşulma metodu mövcuddur:

• Tək fazalı üç tel: Hər iki tərəfdə sarılmalar; aşağı voltajlı mərkəzi qrupda qoşulur, voltaj nisbəti 0.22 kV/10 kV saxlanılır (Şəkil 1-ə baxın).

• Tək fazalı iki tel: Hər iki tərəfdə sarılmalar; bir aşağı voltajlı ucu canlı qrupa, digəri isə qrupa qoşulur, eyni 0.22 kV/10 kV nisbəti (Şəkil 2-ə baxın).

2.3 Yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorların enerji təchizat texnologiyası

Bu texnologiya aşağıdakı xüsusiyyətlərə malikdir:

• Diqqətə alınmış tək fazalı dastransformatorlar, 220 V aşağı voltajlı liniyalar vasitəsilə enerji təchizatı edir. Gələn liniya uzunluqlarını minimallaşdırır (ideal olaraq ≤23 m).

• Kiçik kapasiteli, sıxlıqda paylanan nöqtələr üçün dastransformator kapasitesini istifadəçilərin zirvə tələblərinə uyğunlaşdırır.

• Kommütatorlar/dastransformator otaqları, 10 kV liniyalar vasitəsilə doğrudan enerji təchizatı edir.

• İstifadəçi evlərində elektrik sayqalarını mərkəzi şəkildə quraşdırır, hər hənnə bir sayqaya malikdir.

3 Daşınma şəbəkələrində yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorlarının tətbiqi üçün əsas nöqteyi

Baxmayaraq ki, yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorlar, aşağı voltajlı daşınma sistemlərinə nəzərən müqayisəsiz üstünlüklərə malikdir, onların tam potensialı, enerji təchizat sistemini düzgün idarə etmədən realiz edilə bilməz. Bu səbəbdən, tətbiq zamanı aşağıdakı nöqtələrə diqqət yetirilməlidir:

3.1 Daşınma sisteminin yüklü cərəyanını idarə etmək

Nisbi kiçik kapasitiləri səbəbindən, yuxarı voltajlı tək fazalı dastransformatorlar, yük cərəyanında dalgalanmalar olduğunda daha asan ayarlanırlar. Operatorlar, istifadəçilərin enerji istifadəsinə əsasən cərəyanı regulasiya etməli, yük dengesizliyini minimuma endirməlidirlər. Tək fazalı dastransformatorlar, yük cərəyanı problemlərinə daha maraqdır, bu da 10 kV ölçüm liniyalarında cərəyan dengəsini təmin etmək üçün üç fazalı dastransformatorların inteqrasiyası vasitəsilə azaldılabilir.

3.2 Dastransformator kapasitesi və istifadəçi ekipmanı arasındakı uyğunluğu təmin etmək

Qoşulmuş alətlərin maksimum enerji tələbini uyğunlaşdıran dastransformator kapasitesini seçin. Düzgün kapasite uyğunluğu, istifadəçilərin tələblərini qarşılamaz, lakin liniya zədələrini də azaldır. Üç fazalı enerji təchizat sistemləri, əksər istifadəçi tələblərini kifayət qədər yerinə yetirir.

3.3 Daşınma sisteminin təhlükəsizliyini öncəlilikli şəkildə təmin etmək

Gələcək üç fazalı dörd tel sistemi, neutral telin kəsməsinə maraqdır, bu da canlı telərdə gözlənilməz voltaj yüksəlməsinə, освещению и электроприборам угрозу создаёт. В противоположность этому, однофазные системы распределения, используемые в высоковольтных однофазных трансформаторах, исключают этот риск, обеспечивая более безопасную работу оборудования пользователей.