Ток кесиштириш учун фузе жана схема бекеликчи ларининг айырмалари
Ток кесиштиришда, фузелар (Fuses) жана схема бекеликчилари (Circuit Breakers) ижтимоий ток жана ток кошошларига эсабен схемаларга жана жабдууларга зиянат келтиришидан саклашу үчун маанили коргоо жабдуулари. Бирок, аларнинг ишташ принциби, жавоб беру вақти жана қолдонилиш сценарийлари бошкача. Келажакта фузелар жана схема бекеликчиларининг ток кесиштиришда кендирик масалада салыштыриш:
1. Ишташ принциби
Фузелар
Принцип: Фуза - бул металл тел ёки пасиба шундан турган эрителинген элемент. Агар фузага өткөн ток унун муктажи бағасынан юқори болса, металл тел ыйыкташынан эритилип, схема кесилиши.
Жавоб беру вақти: Фузалар өтээ тез жавоб береди, адатта миллисекундлар ичинде эрителип, тез ток кесиштиришибиз.
Бир маротаба колдонуучи: Фуза эрителип, андан кийин схеманы қайта ишга киргизиш үчун яңи фуза орнатылуши керек.
Схема бекеликчилари
Принцип: Схема бекеликчи - бул электромагниттик ёки термалык элементни камтитган қайта ишга киргизилиши мүмкин болгон коргоо жабдууси. Агар схема бекеликчига өткөн ток унун муктажи бағасынан юқори болса, электромагниттик ёки термалык элемент бекеликчини трип килип, схема кесилиши.
Жавоб беру вақти: Схема бекеликчиларининг жавоб беру вақти нисбатан арзан, адатта десяткилардан йигирмаларга милдет ийет.
Қайта ишга киргизилиши мүмкин: Схема бекеликчи трип килингандан кийин, андан кийин қайта ишга киргизилиши мүмкин, онда қандайдир бир компонентларни алып ташлаш керак эмес.
2. Жавоб беру ҳусусиятлари
Фузелар
Оверлоад коргоосу: Фузелар перегрузка жана короткий замокка қолдоқ коргоосу керак бўлган холатларда, асрия ток кесиштириши керак бўлган холатларда яхши коргооси.
Ток кошош коргоосу: Фузелар транзиент ток кошошларга қолдоқ коргооси керак бўлган холатларда да, аларнинг бир маротаба колдонуучи природаси уланган сикларда фузаларни тез-тез алып-қўйиш керак бўлади.
Схема бекеликчилари
Оверлоад коргоосу: Схема бекеликчилариперегрузка жана короткий замокка қолдоқ коргоосу керак бўлган холатларда, бирок аларнинг арзан жавоб беру вақти транзиент ток кошошларга эсабен зиянатни толик рози килиши мумкин эмес.
Ток кошош коргоосу: Схема бекеликчилари асрия ток кошош коргооси үчун арналган эмес, бирок бирқат қадимги моделларда қўшимча ток кошош коргооси модуллари булади.
3. Қолдонилиш сценарийлари
Фузелар
Кичик жабдуулар: Кичик электроника жабдуулари ва уй жабдууларига мос, чунки бул жабдуулар фузаларни тез-тез алып-қўйиш керак эмес.
Юқори энгизимлик схемалар: Тез ток кесиштириши керак бўлган юқори энгизимлик схемаларга, масалан, таксономия инструментларига жана бозмоқ системаларига мос.
Бир маротаба колдонуучи ва арзан қолдонилиш: Бир маротаба колдонуучи жана арзан қолдонилиш үчун мос, чунки фузалар нисбатан арзан.
Схема бекеликчилари
Жой жана бизнес имаратлари: Жой жана бизнес имаратларидаги распределение системаларда кеңири қолдонилиши, чунки схема бекеликчиларини қайта ишга киргизиш осон, шунда қайта ишга киргизиш хажми камаяди.
Индустриви қолдонилиш: Индустриви жабдууларига жана кatta электр энергия системаларига мос, чунки схема бекеликчиларини қайта ишга киргизиш имконияти тамомланган вақтин камаяшини камайтириши мумкин.
Тез-тез қайта ишга киргизиш керак: Моторларни тез-тез ишга киргизиш жана нурий системаларни тез-тез қайта ишга киргизиш керак бўлган қолдонилиш үчун мос.
4. Кошимча ток кошош коргооси чора-тадбирлари
Кошимча коргоосни келитирмоқ үчун, фузелар жана схема бекеликчиларини қарорли ток кошош коргооси жабдууларига (SPDs) билан биргаликда қолдониш мумкин:
Ток кошош коргооси жабдууларига (SPDs): Транзиент ток кошош энергиясини қабул этиш ва буриш үчун арналган, схемаларга жана жабдууларга ток кошош зиянатинан коргоши. SPDлар адатта энергия киритиш нуқтасида ёки муҳим жабдуулардан олдин орнатилади, фузелар жана схема бекеликчиларига қосиб, кўп даврлик коргоосини келитиради.
Жами
Ток кошош коргоосида фузелар жана схема бекеликчиларининг ҳар бири өзининг арзишлари жана камчиликлари бор. Фузелар тез жавоб береди ва тез ток кесиштириши керак бўлган холатларга мос, бирок алар бир маротаба колдонуучи. Схема бекеликчилари нисбатан арзан жавоб береди, бирок алар қайта ишга киргизилиши мумкин, шунда алар тез-тез қайта ишга киргизиш керак бўлган қолдонилиш үчун мос. Толик коргоосни келитирмоқ үчун, фузелар, схема бекеликчиларига жана ток кошош коргооси жабдууларига қосиб, схемаларга жана жабдууларга коргоши сифатида кўрсатма берилади.