අයිරන් ප්රතිස්ථාපන චක්රය මිලීමේ ක්රමය
අයිරන් ආදී භාගික අවශ්යතාවක් වන ප්රතිස්ථාපන චක්රය (Hysteresis Loop) මිලීම යනු මෙම භාගික උපකරණයන්ගේ භූමික ගුණ අධ්යයනය කිරීමට භාවිතා කරන සහිත වැදගත් උපාංගික ක්රමයකි. ප්රතිස්ථාපන චක්රය භූමික ලේඛනය සහ නිශ්චිත කිරීමේ සහ ඉන් පසුව භූමික අවශ්යතාවය අඩු කිරීමේ ක්රමයන් තුළ බලයේ සහ පැහැයේ බිම් ලබා දෙයි. පහත ඇති යොදා ගැනීමේ ක්රමය ප්රතිස්ථාපන චක්රය මිලීමට සාමාන්ය ලෙස භාවිතා කළ හැකිය:
උපකරණ
වීඩු ප්රදානය: නිශ්චිත ධාරාවක හෝ තාත්තු ධාරාවක ප්රදානයක් ලබා දෙයි.
භූමික කොයිලය: උදාහරණය පෙර රැගෙන එය භූමික බලයක් ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා භාවිතා කළ හැකිය.
හෝල් ප්රබලතා සේන්සරය: උදාහරණයේ භූමික අනුක්රමණය B මිලීම සඳහා භාවිතා කළ හැකිය.
ආම්පර මීටරය: භූමික කොයිලය තුළ ධාරාව I මිලීම සඳහා භාවිතා කළ හැකිය.
දත්ත ලබාගැනීමේ සිදුම: පරීක්ෂණ දත්ත ලියා ගැනීමට සහ භාවිතා කිරීමට.
උදාහරණය පිහිටුම: උදාහරණය තිබෙන ස්ථානය නිශ්චිත වශයෙන් පිහිටුම් කිරීමට.
පරීක්ෂණ ටොත්
උදාහරණය සූදානම් කිරීම:
උදාහරණයක් (උදා: අයිරන් පිල්ල හෝ අයිරන් පිටපත) උදාහරණ පිහිටුමේ තිබෙන ස්ථානය නිශ්චිත වශයෙන් පිහිටුම් කරන්න.
භූමික කොයිලය සූදානම් කිරීම:
භූමික කොයිලය උදාහරණය පෙර රැගෙන ඇති වශයෙන් සූදානම් කරන්න, එය සමාන ප්රමාණයකින් පෙර රැගෙන ඇති වශයෙන් බලා බැලි බැලි.
ක්රමය සම්බන්ධ කිරීම:
භූමික කොයිලය සහ ආම්පර මීටරය වීඩු ප්රදානයට සම්බන්ධ කරන්න, පරිපාලන ක්රමය සාමාන්ය ලෙස සම්බන්ධ කරන්න.
හෝල් ප්රබලතා සේන්සරය උදාහරණයේ නිශ්චිත ස්ථානයක තිබෙන අයිරන් අනුක්රමණය B මිලීම සඳහා ස්ථානයක තිබෙන්න.
උපකරණ සකස් කිරීම:
හෝල් ප්රබලතා සේන්සරය සහ ආම්පර මීටරය සකස් කරන්න, නිශ්චිත මිලීම් සඳහා.
මුල් භූමික අවශ්යතාවය අඩු කිරීම:
උදාහරණය පිහිටුම් කරන්න, එය අවශ්යතාවය අඩු කිරීම සඳහා බිරිඩ් භූමික බලයක් යොදා ගැනීම හෝ උදාහරණය එහි කුරි සීමාවට ඉහළ පිහිටුම් කිරීම සහ පසුව බිඳීම අරමුණු විය හැකිය.
භූමික බලය පැහැයේ පැහැයේ වැඩි කිරීම:
භූමික කොයිලය තුළ ධාරාව I පැහැයේ වැඩි කරන්න, එක් එක් ධාරාවේ අගයක් ප්රතිදානය B මිලීමට. දත්ත ලබාගැනීමේ සිදුම භාවිතා කර I සහ B හි අගයන් ලියා ගැනීමට.
භූමික බලය අඩු කිරීම:
භූමික කොයිලය තුළ ධාරාව I අඩු කරන්න, එක් එක් ධාරාවේ අගයක් ප්රතිදානය B මිලීමට. I සහ B හි අගයන් ලියා ගැනීමට දිගටම පිහිටුම් කරන්න, දකුණු ධාරාව සිට බිඳීමට පෙනී පෙනී.
මිලීම් නැවත කිරීම:
ආදානය සහ බලපෑම් ප්රතිපලය පිහිටුම් කිරීම සඳහා, මෙම ටොත් කිහිප විට නැවත කරන්න, දත්ත අනුකූලතාව සහ බලපෑම් ප්රතිපලය පිහිටුම් කිරීමට.
ප්රතිස්ථාපන චක්රය පින්න:
ලියා ගැනූ දත්ත භූමික අනුක්රමණය B සහ භූමික බලය H අතර සම්බන්ධය පින්න.
භූමික බලය H පහත ලෙස ලියා දැක්විය හැකිය: H = NI/L
මෙහි:
N යනු භූමික කොයිලයේ ප්රවර්තන
I යනු භූමික කොයිලය තුළ ධාරාව
L යනු භූමික කොයිලයේ මධ්යම දිග
දත්ත විශ්ලේෂණය
ආවර්තනය Br නිශ්චිත කිරීම:
ආවර්තනය Br යනු භූමික බලය H ශුන්ය වූ විට භූමික අනුක්රමණය ප්රතිදානය ඇති අවස්ථාවයි.
ආක්රමණය Hc නිශ්චිත කිරීම:
ආක්රමණය Hc යනු බලය B අනුක්රමණය අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්...... අයිරන් ප්රතිස්ථාපන චක්රය මිලීමේ ක්රමය අයිරන් ආදී භාගික අවශ්යතාවක් වන ප්රතිස්ථාපන චක්රය (Hysteresis Loop) මිලීම යනු මෙම භාගික උපකරණයන්ගේ භූමික ගුණ අධ්යයනය කිරීමට භාවිතා කරන සහිත වැදගත් උපාංගික ක්රමයකි. ප්රතිස්ථාපන චක්රය භූමික ලේඛනය සහ නිශ්චිත කිරීමේ සහ ඉන් පසුව භූමික අවශ්යතාවය අඩු කිරීමේ ක්රමයන් තුළ බලයේ සහ පැහැයේ බිම් ලබා දෙයි. පහත ඇති යොදා ගැනීමේ ක්රමය ප්රතිස්ථාපන චක්රය මිලීමට සාමාන්ය ලෙස භාවිතා කළ හැකිය: උපකරණ වීඩු ප්රදානය: නිශ්චිත ධාරාවක හෝ තාත්තු ධාරාවක ප්රදානයක් ලබා දෙයි. භූමික කොයිලය: උදාහරණය පෙර රැගෙන එය භූමික බලයක් ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා භාවිතා කළ හැකිය. හෝල් ප්රබලතා සේන්සරය: උදාහරණයේ භූමික අනුක්රමණය B මිලීම සඳහා භාවිතා කළ හැකිය. ආම්පර මීටරය: භූමික කොයිලය තුළ ධාරාව I මිලීම සඳහා භාවිතා කළ හැකිය. දත්ත ලබාගැනීමේ සිදුම: පරීක්ෂණ දත්ත ලියා ගැනීමට සහ භාවිතා කිරීමට. උදාහරණය පිහිටුම: උදාහරණය තිබෙන ස්ථානය නිශ්චිත වශයෙන් පිහිටුම් කිරීමට. පරීක්ෂණ ටොත් උදාහරණය සූදානම් කිරීම: උදාහරණයක් (උදා: අයිරන් පිල්ල හෝ අයිරන් පිටපත) උදාහරණ පිහිටුමේ තිබෙන ස්ථානය නිශ්චිත වශයෙන් පිහිටුම් කරන්න. භූමික කොයිලය සූදානම් කිරීම: භූමික කොයිලය උදාහරණය පෙර රැගෙන ඇති වශයෙන් සූදානම් කරන්න, එය සමාන ප්රමාණයකින් පෙර රැගෙන ඇති වශයෙන් බලා බැලි බැලි. ක්රමය සම්බන්ධ කිරීම: භූමික කොයිලය සහ ආම්පර මීටරය වීඩු ප්රදානයට සම්බන්ධ කරන්න, පරිපාලන ක්රමය සාමාන්ය ලෙස සම්බන්ධ කරන්න. හෝල් ප්රබලතා සේන්සරය උදාහරණයේ නිශ්චිත ස්ථානයක තිබෙන අයිරන් අනුක්රමණය B මිලීම සඳහා ස්ථානයක තිබෙන්න. උපකරණ සකස් කිරීම: හෝල් ප්රබලතා සේන්සරය සහ ආම්පර මීටරය සකස් කරන්න, නිශ්චිත මිලීම් සඳහා. මුල් භූමික අවශ්යතාවය අඩු කිරීම: උදාහරණය පිහිටුම් කරන්න, එය අවශ්යතාවය අඩු කිරීම සඳහා බිරිඩ් භූමික බලයක් යොදා ගැනීම හෝ උදාහරණය එහි කුරි සීමාවට ඉහළ පිහිටුම් කිරීම සහ පසුව බිඳීම අරමුණු විය හැකිය. භූමික බලය පැහැයේ පැහැයේ වැඩි කිරීම: භූමික කොයිලය තුළ ධාරාව I පැහැයේ වැඩි කරන්න, එක් එක් ධාරාවේ අගයක් ප්රතිදානය B මිලීමට. දත්ත ලබාගැනීමේ සිදුම භාවිතා කර I සහ B හි අගයන් ලියා ගැනීමට. භූමික බලය අඩු කිරීම: භූමික කොයිලය තුළ ධාරාව I අඩු කරන්න, එක් එක් ධාරාවේ අගයක් ප්රතිදානය B මිලීමට. I සහ B හි අගයන් ලියා ගැනීමට දිගටම පිහිටුම් කරන්න, දකුණු ධාරාව සිට බිඳීමට පෙනී පෙනී. මිලීම් නැවත කිරීම: ආදානය සහ බලපෑම් ප්රතිපලය පිහිටුම් කිරීම සඳහා, මෙම ටොත් කිහිප විට නැවත කරන්න, දත්ත අනුකූලතාව සහ බලපෑම් ප්රතිපලය පිහිටුම් කිරීමට. ප්රතිස්ථාපන චක්රය පින්න: ලියා ගැනූ දත්ත භූමික අනුක්රමණය B සහ භූමික බලය H අතර සම්බන්ධය පින්න. භූමික බලය H පහත ලෙස ලියා දැක්විය හැකිය: H = NI/L මෙහි: N යනු භූමික කොයිලයේ ප්රවර්තන I යනු භූමික කොයිලය තුළ ධාරාව L යනු භූමික කොයිලයේ මධ්යම දිග දත්ත විශ්ලේෂණය ආවර්තනය Br නිශ්චිත කිරීම: ආවර්තනය Br යනු භූමික බලය H ශුන්ය වූ විට භූමික අනුක්රමණය ප්රතිදානය ඇති අවස්ථාවයි. ආක්රමණය Hc නිශ්චිත කිරීම: ආක්රමණය Hc යනු බලය B අනුක්රමණය අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්...... භූමික අනුක්රමණය B අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණයේ අනුක්රමණ............ මූලධර්මයන් තාප පෙරක්ෂණය: පරීක්ෂණය තුළ පිහිටුම් තාපය නිශ්චිත කිරීමට, තාපය වෙනස්වීමේ බලපෑම් මිලීම් උදාහරණයේ අඩු කිරීමට. දත්ත ලියාගැනීම: නිශ්චිත සහ සම්පූර්ණ දත්ත ලියාගැනීමට, යැවිය හැකි උපාධි හෝ දෝෂ නිරීක්ෂණය කිරීමට. උපකරණ සකස් කිරීම: පරීක්ෂණ උපකරණ නියතයෙන් සකස් කරන්න, මිලීම් ප්රතිපලය නියතයෙන් පිහිටුම් කිරීමට. මෙම ටොත් පිළිගැනීමෙන්, අයිරන් ආදී භාගික අවශ්යතාවක් වන ප්රතිස්ථාපන චක්රය ඇතුලත් කළ හැකිය, වැදගත් භූමික ගුණ ලබා ගැනීමට. මෙම පාරමිති භාගික තෝරාගැනීම සහ භාවිතය සඳහා කාර්යක්ෂම වශයෙන් භාවිතා කළ හැකිය.