ಬೆಲೆ ಉತ್ಪಾದನ ಯನ್ತ್ರಾಂಗ: ಅವುಗಳು ಎಂದರೇನು? (& ಬೆಲೆ ಉತ್ಪಾದನ ಯನ್ತ್ರಾಂಗಗಳ ವಿಧಗಳು)
ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರ ಎಂದರೇನು?
ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರ (ಅಥವಾ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಳ ಅಥವಾ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರ) ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುವ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಅನೇಕ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಳಗಳು ಒಂದೊಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಜನರೇಟರ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಈ ಜನರೇಟರ್ಗಳು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಮೂರು-ದಶಾಂಶ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಗೆ ರೂಪಾಂತರಿಸುವ ಘೂರ್ಣನ ಯಂತ್ರ (ಈ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಲ್ಟರ್ನೇಟರ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ). ಚುಮ್ಬಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ನಿರ್ವಹಕ ನಡುವಿನ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಗತಿಯಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರವಾಹ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಸ್ಥಳಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಗರ ಅಥವಾ ಭಾರ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಂದ ಹಲ ಕಿಲೋಮೀಟರ ದೂರದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಉಪನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅವರಿದ್ದಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇವು ಹೆಚ್ಚು ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಆವಶ್ಯಕತೆ ಹೊಂದಿವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಆವರಣದ ವಿಸರ್ಜನೆ ಜಾತಿಯ ಕೆಲವು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಶರತ್ತುಗಳು ಇರುತ್ತವೆ.
ಕಾರಣ, ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರವು ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಸಮರ್ಥ ವಿಧಾನದಲ್ಲೇ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಈ ಶಕ್ತಿಯ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದೂ ಸಂಪರ್ಕಿಸಬೇಕು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫಾರ್ಮರ್ ಸ್ವಿಚ್ ಉದ್ಯಾನಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ವಿಚ್ ಉದ್ಯಾನಗಳು ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಇದನ್ನು ದೀರ್ಘ ದೂರದ ಮೂಲಕ ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಜನರೇಟರ್ ಷಾಫ್ಟ್ ತಿರುಗಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾದ ಶಕ್ತಿಯ ಮೂಲ ಹೆಚ್ಚು ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಮೂಲವಾಗಿ ಬಳಸಿದ ಈಜ್ ವಿಧವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಧವನ್ನು ಹೊಂದಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಗಳ ವಿಧಗಳು
ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಗಳ ವಿಧಗಳು ಬಳಸಿದ ಈಜ್ ವಿಧದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತವೆ. ಬೆದರೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗಾಗಿ, ಥರ್ಮಾಲ್, ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯರ್, ಮತ್ತು ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಹೆಚ್ಚು ಸಮರ್ಥವಾಗಿದೆ. ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ವಿಧಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು. ಈ ವಿಧಗಳ ವಿಂಗಡನೆಗಾಗಿ ನೋಡೋಣ.
ಥರ್ಮಾಲ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರ
ಥರ್ಮಾಲ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರ ಅಥವಾ ಕಾಂಕ್ ಅಗ್ನಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಧದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಕಾಂಕ್ನ್ನು ಮೂಲ ಈಜ್ ಎಂದು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಉಪಲಬ್ಧ ನೀರನ್ನು ಉತ್ತಮ ವಾಷಿನಿಂದ ಉತ್ತಮ ವಾಷಿನಿ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ವಾಷಿನಿ ಷ್ಟೀಮ್ ಟರ್ಬೈನ್ ಚಲಿಸುವಿಕೆಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಷ್ಟೀಮ್ ಟರ್ಬೈನ್ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅಲ್ಟರ್ನೇಟರ್ ರೋಟರ್ ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದರ ತಿರುಗುವುದು ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಬಿಟುಮಿನಸ್ ಕಾಂಕ್ ಅಥವಾ ಬ್ರೌನ್ ಕಾಂಕ್ ಬೌಲರ್ ಈಜ್ ಎಂದು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರ ವಾಷಿನಿ ಪರಿಮಾಣ 8% ರಿಂದ 33% ರ ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ಅಶ್ ಪರಿಮಾಣ 5% ರಿಂದ 16% ರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರದ ಥರ್ಮಾಲ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಕಾಂಕ್ನ್ನು ಬೌಲರ್ನಲ್ಲಿ ಪುಳೆದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಾಂಕ್ ಅಗ್ನಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ, ಷ್ಟೀಮ್ ಬೌಲರ್ನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ದಾಬದಲ್ಲಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಈ ಷ್ಟೀಮ್ ಸುಪರ್ ಹೀಟರ್ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ತಮ ತಾಪನೀಯತೆಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಉತ್ತಮ ಷ್ಟೀಮ್ ಟರ್ಬೈನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಟರ್ಬೈನ್ ಬ್ಲೇಡ್ಗಳ ದಾಬದಿಂದ ಇದು ತಿರುಗುತ್ತದೆ.
ಟರ್ಬೈನ್ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತವಾಗಿ ಅಲ್ಟರ್ನೇಟರ್ ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದರ ರೋಟರ್ ಟರ್ಬೈನ್ ಬ್ಲೇಡ್ಗಳ ತಿರುಗುವುದಿನ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. ಟರ್ಬೈನ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ನಂತರ, ಷ್ಟೀಮ್ ದಾಬ ತುರುನು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಷ್ಟೀಮ್ ಪ್ರದೇಶ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
ಟರ್ಬೈನ್ ರೋಟರ್ಗಳಿಗೆ ಶಕ್ತಿ ನೀಡಿದ ನಂತರ, ಷ್ಟೀಮ್ ಟರ್ಬೈನ್ ಟಿನ್ ಷ್ಟೀಮ್ ಕಂಡೆನ್ಸರ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಕಂಡೆನ್ಸರ್ನಲ್ಲಿ, ವಾಯು ತಾಪನೀಯತೆಯ ನೀರನ್ನು ಪಂಪದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದ ಕಡಿಮೆ ದಾಬದ ನೆಂಟ ಷ್ಟೀಮ್ ಕಂಡೆನ್ಸ್ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ.
ನಂತರ ಈ ಕಂಡೆನ್ಸ್ ನೀರನ್ನು ಕಡಿಮೆ ದಾಬದ ನೀರಿನ ಹೀಟರ್ನಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರ ತಾಪನೀಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ದಾಬದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ತಾಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಥರ್ಮಾಲ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರದ ಮೂಲ ಕಾರ್ಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.
ಥರ್ಮಾಲ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು
ಬಳಸಿದ ಈಜ್ ಅಥವಾ ಕಾಂಕ್ ಹೆಚ್ಚು ಸುಳ್ಳಾದದ್ದು.
ಇತರ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಆರಂಭಿಕ ಖರ್ಚು ಕಡಿಮೆ.
ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸ್ಥಳ ಆವಶ್ಯಕವಾಗುತ್ತದೆ.
ಥರ್ಮಾಲ್ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಗಳ ದೋಷಗಳು
ದೂಮ ಮತ್ತು ಧೂಮ ಉತ್ಪಾದನೆಯಿಂದ ವಾಯುವನ್ನು ದೂಷಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರದ ಚಲನ ಖರ್ಚು ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು.
