نیوکلي ای پاور په ګټورې وسعت کې پر بڼه کولو لپاره د مهمو مواندو
نیوکلي ای پاور په ګټورې وسعت کې پر بڼه کول د تکنیکي، اقتصادي، سوسیالي او محیطي مواندې سره د ډیری لوړوالۍ د څخه ځمکېدل کوي. دا یوه جزئیاتي خبرېدونکې د دې چالندونو په اړه دی:
1. امنیتی دغه او عمومي نظر
نیوکلي ای حادثو د خطر: د پرتله د امنیتی طرح او عملیاتي احتیاطونو سره، د ټولنیزو لوی نیوکلي ای حادثو (په څرنوبيل او فوكوشيما کې) د عمومي نظر ته د امنیتی اړیکې په اړه یو بلندمدتی اثر راښتیل کوي. نیوکلي ای حادثو د رادیواکټيو موادو د لوړولو خطر لري، چې د ګړندي خلکي او محیطی خطر لري.
نیوکلي ای زبالې د مدیریت: د نیوکلي ای ریکټرونه لخوا د لوړو سطح رادیواکټيف زبالې د مدیریت او د بلندمدتی نورو غږ کېږي. د هېڅ وړاندې د قابل قبوله دایمی حل نه شته. زبالې د مدیریت غړی دی او د تکنیکي او اخلاقي چالندونو سره دمخه، خاصه د زبالو له آینده جنسلونو یا محیطی خطر څخه د پام وړلو لپاره.
2. اقتصادي لنډیز
بلند لنډیز: نیوکلي ای پاور پلانټونه جوړول او داسې د امنیتی معیارونو پرمختګ سره د بلند لنډیز لري. نیوکلي ای پلانټونه جوړولو د موده کېږي، چې دا څو کلونه یا دېکلونه ترسره کوي، د دې موده د منافيې او د لنډیزو لوړولو خطر لري.
بلند ابتدايي سرمایه: د نیوکلي ای پاور پلانټونه د باد او سورج په توګه د تجدید کولو انرجیو په پرتله د بلند ابتدايي سرمایه لري، او د سرمایه برتنو د موده کېږي. دا د ډیری ملګرې او کمپنيونه ته د ګټورې لنډیزو او زړه کې جوړولو لپاره د ګټورې اړتیا ورکوي.
د دېکولو لنډیز: نیوکلي ای پاور پلانټونه د دېکولو پروسه پیچلی او غړی دی، چې د دېکولو او پاکولو لپاره څو کلونه پرېږي، د دې چې دا د محیطی خطر یې نه ورکړي.
3. نیوکلي ای انتشار د خطر
نیوکلي ای موادو د غیرقانوني کارولو احتمال: د نیوکلي ای تکنالوژۍ د پراخواله کول د نیوکلي ای موادو (په یورانيوم او پلوټونيوم کې) د پراخواله کولو احتمال لري، چې د نیوکلي ای انتشار د خطر لري. د بین الملکي کمیونیټی د نیوکلي ای موادو د وړاندې کارولو لپاره د وړاندې کارولو لپاره د غیرقانوني کارولو احتمال په اړه د پرتله د ګټورې اړتیا لري.
بین الملکي تنظیمونه: د نیوکلي ای موادو د غیرقانوني کارولو په اړه د بین الملکي اټمی انجمن (IAEA) د پرتله د قانوني چارې وړاندې کړي. په خوښې چې د دې چارونو د وړاندې کولو او د اجرایي کولو په اړه د چالندونه شته، خاصه د سیاسي ناستیاوو یا د قانوني تنظیم په کمیت کې.
4. سیاست او قانوني عدم یقین
سیاستونه د بدلون: مختلف ملګرې د نیوکلي ای پاور ته د مختلف نظر لري، او د سیاستونو د عدم یقین یا د بدلونو د نیوکلي ای پروژې په اړه د ګټورې مواندې لري. مثال، د چا ملګرې په پرتله د نیوکلي ای حادثې په پای کې د نیوکلي ای پروژې ورکړل کېږي یا د قانونونو د ګټورې سخته کېږي.
د حمایت او د سیاستونو د کمبود: د نیوکلي ای پاور په پرتله د تجدید کولو انرجیو د پرتله د ډیری ملګرې د حمایت او د مالي انګیزې کمبود لري. په یو بلندمدتی کې د تجدید کولو انرجیو د لنډیزو د کمې کولو سره د نیوکلي ای پاور د ګټورې رقابت کېږي.
5. محیطي او پایداری چالندونه
د تبرد کولو لپاره د آب د اړتیا: نیوکلي ای پاور پلانټونه د تبرد کولو لپاره د ډیری آب اړتیا لري، چې د محلی آب د منابعو ته د ګټورې ضربه ورکوي، خاصه د خشکو نواحي یا د آب د کمی نواحي کې.
د حرارت د آلودگی: د نیوکلي ای پلانټونو لخوا د ګرم آب د پرېکولو لپاره د نږدې آب د سره د حرارت د ګټورې لري، چې د آبی زندگانۍ او د مچې جمعيتونو ته د ګټورې خطر ورکوي.
کاربن د ګازونو د بحث: په یو بلندمدتی کې د نیوکلي ای پاور خود د ګټورې کاربن د ګازونو د پرتله د پای کې د ګټورې انرجی لري، د نیوکلي ای سوخت د استخراج، پرېکول او د ګټورې کولو په اړه یو بلندمدتی کې د کاربن د ګازونو د ګټورې کېږي. همدارنګه، د نیوکلي ای زبالې د مدیریت د محیطي چالندونو ته د ګټورې خطر ورکوي.
6. د عمومي قبولیت د کمیت
د نیوکلي ای د حرکتونه: د تاریخي نیوکلي ای حادثو او د زبالې د مدیریت چالندونو په اړه د ډیری محیطي ګروپونه او عمومي خلک د نیوکلي ای پاور د ګټورې پراخواله کولو ته د ګټورې مخالفت لري. د عمومي مخالفت د دولتي ګړو د ګټورې تاثیر لري، چې د نیوکلي ای پروژې په اړه د ګټورې تصمیمو ته د ګټورې خطر ورکوي.
د سایټونو د ټاکل شوی لپاره د ګټورې مخالفت: د نیوکلي ای پاور پلانټونو د ټاکل شوی لپاره د ګټورې مخالفت لري، خاصه د ډیری جمعيتې یا د محیطي حساس نواحي کې. د ژورو د نیوکلي ای حادثو، د رادیواکټيف لوړولو او د دې د ژوري کیفیت ته د ګټورې خطر ورکوي.
7. تکنیکي چالندونه
د چهارمه پرې نیوکلي ای ریکټرونو د ناپاکې: د چهارمه پرې نیوکلي ای ریکټرونو (په د ډیره ماډولر ریکټرونو او د ډېرو چاشنو ریکټرونو کې) د ګټورې امنیتی او ګټورې اقتصادي د ګټورې شته، که څه هم دا تکنالوژۍ هنوز د پژوهونو او د ګټورې کولو په مرحله کې دی او هنوز د ګټورې تجاری کېږي. د نوې تکنالوژۍ د ګټورې کولو لپاره د تکنیکي چالندونو د ګټورې او د امنیت او د اعتماد په اړه د ګټورې تصدیق کېږي.
د موجوده تکنالوژۍ د چالندونه: د تقليدي د اړه د آب د ریکټرونو او د ډېرو آب د ریکټرونو، په څرګنده کې د ګټورې امنیت، د ګټورې کارکوونکی او د زبالې د مدیریت په اړه د ګټورې چالندونه شته. موجوده نیوکلي ای تکنالوژۍ د عمومي خلک د امنیت او محیطي تاثیراتو ته د ګټورې مسائلو په اړه د ګټورې حل نه کړي.
8. بازار رقابت
د تجدید کولو انرجیو د رقابت: د یو بلندمدتی کې د باد او سورج په پرتله د تجدید کولو انرجیو د لنډیزو د کمې کولو سره د ګټورې رقابت کېږي. د نیوکلي ای پاور په پرتله د تجدید کولو انرجیو د ګټورې جوړولو د کمې موده، د ګټورې انعطاف پذیری او د ګټورې محیطي داغه لري، چې د ګټورې سرمایه او د سیاستونو د حمایت ته د ګټورې جذب کوي.
د سنگین سوختونو د قیمتونو د متغیریت: د سنگین سوختونو د ګټورې محیطي ګټونو سره، د یو بلندمدتی کې د ګاز او د سنګین سوختونو د ګټورې قیمتونه د ګټورې کمې دی، چې د ګټورې کوتاه مدتی اقتصادي فوائد ورکوي. همدارنګه، د کاربن د ګرفت او د نورو چاروونو (CCS) تکنالوژۍ د پرتله د ګټورې پیشرفت د سنگین سوختونو د ګټورې استعمال ته د ګټورې مدد ورکوي.
خلاصه
نیوکلي ای پاور د ګټورې کاربن او د ګټورې کارکوونکی انرجی د ګټورې پتانسیال لري، که څه هم دا ډیری چالندونو سره د ګټورې مواجهه کوي. د ګټورې پراخواله کولو لپاره د امنیتی دغهونو د حل کولو، د عمومي نظر د ګټورې بهتر کولو، د اقتصادي لنډیزو د کمې کولو، د نیوکلي ای زبالې د مدیریت او د نیوکلي ای انتشار د کنټرولونو د ګټورې پیشرفت، او د سیاستونو د حمایت او تکنالوژۍ د ګټورې پیشرفت لري. همدارنګه، د نیوکلي ای پاور د ګټورې په ګټورې انرجیو د ګټورې پراخواله کولو د ګټورې په ګټورې د ګټورې نقش لري، د تجدید کولو انرجیو سره د ګټورې موازنه کولو د ګټورې په ګټورې د ګټورې تغیراتو او د انرجی د امنیت د ګټورې حل کوي.