Elektr tizimlarining asosiy talablar nima?
Подстанциянинг негизги талаблари
Подстанция - бу электр энергия тизимининг маҳмудий қуруви, унинг асосий вазифаси - трансляция давламасини жамоатга ёки кўпроқ трансляцияга мос давламага айлантириш. Подстанция фасиладан давламани ўзгартиришдан гина эмас, балки энергия тизимининг химоя, бозига солиш ва кузатишини ҳам бажаради. Подстанциянинг хавфсизлиги, ишончлилиги ва самарали ишлаб чиқишини камсаётлик үчун, бир серия негизги талаблар қаноатлантириши лозим. Келайинда подстанциянинг проектилаш ва ишлаб чиқиш учун асосий талаблар келтирилади:
1. Хавфсизлик
Электр хавфсизлиги:
Изоляция қобилияти: Подстанциядаги барча тажхизотда изоляция қобилияти яхши бўлиши лозим, шундаки, ағз-туташ ва короткакисмаларни тафсила олдириш мумкин. Изоляция материаллари IEC ва IEEE кадамларига мос келиши керак.
Земга уланиш тизими: Подстанцияда земга уланиш тизими бор бўлиши керак, шундаки, авария аришлари тезроқ земга ўтади, шу эса ходимлар ва тажхизотларнинг хавфи йўқолади. Земга уланиш режаси қуйидаги стандартларга мос келиши керак, аниқрақ айтганда, 1 омдан паст.
Молниядан химоя: Подстанцияда молниядан химоя қилувчи устатма, молния терпичлари ва бошқа молниядан химоя қилувчи устатмалар бор бўлиши керак, шундаки, молния тушуши тафсила олдирилмайди. Молниядан химоя қилувчи устатмалар трансформаторлар ва автоматикалар каби муҳим тажхизотлар яқинида орнатилади.
Физик химоя ва огоҳлантириш белгилари: Подстанциянинг чегараси физик химоя билан қамратилиши ва огоҳлантириш белгилари кориниши мумкин бўлган жойга орнатилиши керак, шундаки, рухсат берилмаган шахслар высокдавление бўлаклардан узоқ туради.
Шахсий хавфсизлик:
Химоя қилувчи чоралар: Подстанцияда иш ва техник хизмат куриш ва қайта ишлаб чиқиш вақтинда ишчиларнинг хавфини камситиш учун диэлектрика кескин, диэлектрика етик, химоя каскалар каби шахсий химоя қилувчи тажхизотлар тақдим этилиши керак.
<ли>Овоз химоя қилувчи устатмалар: Подстанцияда овоз чекичлари, овоз аларм системалари ва бошқа овоз химоя қилувчи устатмалар бор бўлиши керак, шундаки, мумкин бўлган овоз инцидентларини бажариш мумкин.
Чоқиқ ва эвакуация жоллари: Подстанцияда чоқиқ системаси ва эвакуация жоллари кенг кўриниши мумкин бўлган белгилар билан белгилаш керак, шундаки, авария вақтларинда тез эвакуация кетса бора олсин.
2. Ишончлилик
Тажхизот танлови:
Юқори сифатли тажхизот: Подстанциядаги трансформаторлар, автоматикалар, айлантувчи коммутаторлар ва измеровчилар каби маҳмудий тажхизотлар юқори сифатли бўлиши ва сертификатланган бўлиши керак, шундаки, узрок муддатли стабил ишлаб чиқиш камсаётлик этади.
Кўпрөк дизайн: Маҳмудий подстанциялар учун, икки бусбар структура ва кўпроқ энергия булаклари каби кўпрөк дизайнларини эсаланган, шундаки, система ишончлилик камсаётлик этади. Агар бир компонент раде болса да, система давом этади.
Муваффақиятли техник хизмат: Тажхизотларни регуляр тартибда текшириш, тозалаш ва техник хизмат куриш вақтини кенг кўрсатиш, потенциал муаммоларни вақтида аниқлаш ва бажариш, тажхизотларнинг муддатини узайтиш.
Автоматизация ва кузатиш:
SCADA система: Жаңроқ подстанцияларда SCADA (Бошқарув ва маълумотлар жамилаш) системалари кенг кўрилади, шундаки, подстанциянинг ишлаб чиқиш холати вақтинчалик кузатилиши ва бошқарилади. Узоқ масофа кузатиш вақтинда аномалияларни вақтида аниқлаш ва чора кетиш мумкин.
Химоя реле: Оверкурент химояси, дифференциал химояси ва масофа химояси каби турли химоя реле орнатилади, шундаки, дефектлар аниқланади ва айландирилади, дефектлар таралмайди.
Алоқа система: Подстанцияда бошқарув маркази ва бошқа подстанциялар ортасида маълумот алоқасини камсаётлик этади.
3. Иқтисодий самаралилик
Сарф-харид самаралилиги:
Оптималь дизайн: Подстанциянинг дизайни иқтисодий ва практикалык эсалар ортасида баланс қилинади, ижодкорликдан сақланилади. Функционал талабларни қониётган холда, нецесиз инвестициялар минималланади.
Энергия сақовчи тажхизотлар: Паст йўқолиш трансформаторлар ва самарали коммутаторлар танланади, шундаки, ишлаб чиқиш вақтинда энергия йўқолишлари камситилади, ишлаб чиқиш харидлари пастайади.
Ақlli ишлаб чиқиш ва техник хизмат: Онлайн кузатиш ва прогнозлаш техник хизмат технологияларини ишлатиш орқали, тажхизотларнинг ишлаб чиқиш вақти ўзгартирилиши, вақт ва техник хизмат харидлари камситилади.
4. Муҳитни химоя қилиш
Электромагнит радиацияни камситиш: Электромагнит радиацияни муҳитга таасирини минималлантириш чоралари амалга оширилади, ахироқ жойлашув ва экранировка материалларини ишлатиш орқали.
Овозни бозига солиш: Подстанциядаги трансформаторлар, соғутиш устатмалари ва бошқа компонентлар овоз чикаришади. Овозни бозига солиш чоралари, масалан, овоз барьерларини орнатиш ва паст овоз устатмаларини ишлатиш, овоз деңгизларини муҳит стандартларига мос келиши керак.
Афвал бозига солиш: Тўпланган батарейлар ва юмсулар каби афзал афвал бозига солиш системаси ташkil этилиши керак, афвал бозига солиш муҳит нормаларига мос келиши керак.
5. Муваффақиятлилик
Юкланган ишончлилик: Подстанциянинг дизайни келажакда юкланган ишончлиликни эсаланган, кеңайтиш жойи ва қобилияти сақланилади. Шаҳарлар ривожланган ва электр энергия талаби ўсганда, подстанция юкланган ишончлиликни муваффақиятли адаптация кетса бора олсин, давомиёз энергия булаки камсаётлик этади.
Табиий омилларга карши куч: Подстанцияда табиий омилларга карши куч мавжуд, масалан, землетресение, шамол ва сузак. Землетресение ва шамол араларидаги имкониятларда, имкониятлар ва тажхизот танлови мувофиқ сейсмик ва шамол стандартларига мос келиши керак.
6. Нормаларга мос келиш
Миллий ва местий стандартларга мос келиш: Подстанциянинг дизайни, куриши ва ишлаб чиқиши миллй ва местий кадамлар, нормалар ва стандартларга мос келиши керак, масалан, "Электр энергия хавфсизлиги ишлаб чиқиш процедура" ва "Подстанция дизайни коди."
Керакли лицензияларни олиш: Куришдан олдин, планлаш лицензиялари, муҳит таасирини баҳолаш ва овоз хавфсизлиги текшириш каби керакли лицензияларни олиш, лойиханининг қонунчилигини ва нормаларга мос келишини камсаётлик этади.
Жами
Электр энергия тизимининг маҳмудий қуруви сифатида, подстанциянинг хавфсизлик, ишончлилик, иқтисодий самаралилик, муҳитни химоя қилиш, муваффақиятлилик ва нормаларга мос келиш каби кўп талабларни қониётishi керак. Тўғри планировка, юқори сифатли тажхизот танлови, самарали автоматика технологиялар ва тўлиқ техник хизмат куриш вақтини орнатиш орқали, подстанция хавфсиз, стабил ва самарали ишлаб чиқиш, жамоатга ишончли энергия булаки камсаётлик этади.
