Kondensatorê serbest (ji bilî kondensatorê serbest an kompansatorda vayara VAR) li gorî motora serbestek eke di navbera jixwe nekar bibe. Yace, li ser pirastina xasên dana û nivîsê reaktîv êk sistemê daniyê taybetand bîne. Kondensatoran serbest ji bo istablîlîna şebîke hejmaran pîvan dikin çûnki:
1. Pêşkeftina Kompanîna Reaktîv
Rôle ya Nivîsê Reaktîv: Di sistemê daniya AC de, nivîsê reaktîv (Reactive Power, Q) li gorî dayîna nivîsê û pêşkeftina karbikarîna amûrê elektrî yê normalê herî girîng e. Pirran amûr elektrî (wisa transformer, motor, û xeta daxistina) hewce ne ku bi nivîsê reaktîv da fehmediya mehîyan bigihin, lê nekar ne ku bi hesabda xwe nivîsê reaktîv piştgir bikin.
Funksiyonê Kondensatoran Serbest: Bi gumanîkirina xwarina excitation current-ê, kondensator serbest dikare ku nivîsê reaktîv biguheze an bigire ji şebîka. Jeger nivîsa şebîka berdabe, kondensator serbest dikare ku xwarina excitation current-ê zêde bike ku nivîsê reaktîv biguheze, wêra nivîsê berderbike. Biceribîn, jeger nivîsê zêdetir be, dikare ku xwarina excitation current-ê kam bike ku nivîsê reaktîv berge, veqetandina overvoltage.
2. Pêşkeftina Istablîlîna Nivîsê
Taseerê Fluktuasyonê Nivîsê: Fluktuasyonê nivîsê di sistemê daniyê de dikare ku karbikarîna amûrê elektrî biguherîne, bêtirî amûrên ku bi guherînên nivîsê pêşdest bine (wisa motor û amûrên elektronî). Nivîsê berdabe dikare ku amûr nekar bibe ku destpêk bike an efektivîyet bike, wêra nivîsê zêdetir be dikare ku insulation biguhere.
Funksiyonê Kondensatoran Serbest: Bi regîyonkirina dinamîkî nivîsê reaktîv, kondensatoran serbest dikarin ku tevlî biguherînin nivîsê û nivîsê li ser raya birîn biguherînin. Ev li ser xeta daxistina dergeha berd û navcheyên ku bi guherînên nivîsê pêşdest bine, ku kondensatoran serbest alaka nivîsê bistînin, hejmaran pîvan e.
3. Pêşkeftina Istablîlîna Transient
Istablîlîna Transient: Jeger sistemê daniyê biguherîne (wisa short circuits û generator trips), dikare ku ji nivîsê wereferohe û fluktuasyonên frequency biguherîne, ku hewce ne ku synchronization wereguherîne. Sistemê hewce ne ku piştgirî nivîsê reaktîv heye ku bi taybetmendîya wan eventên wergerîne.
Funksiyonê Kondensatoran Serbest: Kondensatoran serbest inersiya mehîyan û kemîyan regîyonkirina nivîsê reaktîv hene. Eger dikare ku nivîsê reaktîv bi tezî biguheze ji dema fault, ku alaka sistemê bi tezî biberfire bikerê. Wêra, dikare ku nivîsê bi tezî biberfire bikin ji dema fault, ku wereferohekirina nivîsê û istablîlîna transient biguherîne.
4. Pêşkeftina Faktorê Dena
Taseerê Faktorê Dena Berd: Faktorê dena berd dikare ku qantiteya active power bi tevahî tişt bike, lossan xeta zêde bike, û efektivîyet transmisyonê berdike. Wêra dikare ku nivîsê berdabe, ku karbikarîna amûrê elektrî biguherîne.
Funksiyonê Kondensatoran Serbest: Bi guhezan û bergekirina nivîsê reaktîv, kondensatoran serbest dikare ku faktorê dena biguherînin, hewce ne ku bi tevahî nivîsê reaktîv tişt bike, lossan xeta kam bike, û efektivîyet sistema zêde bike.
5. Tewakil Kirina Harmonics û Distortionê Nivîsê
Taseerê Harmonics: Loadan nonlinear (wisa variable frequency drives û rectifiers) harmonics biguhere di sistemê daniyê de, ku dikare ku waveform nivîsê wereguherîne, ku karbikarîna amûrê elektrî biguherîne û çavkanî yên wekî overheat û vibration biguherînin.
Funksiyonê Kondensatoran Serbest: Ji bilî ku kondensatoran serbest harmonics nebiguhere, dikare ku nivîsê li ser raya birîn biguherînin bi guhezan nivîsê reaktîv, taseerê harmonics li ser nivîsê biguherînin. Eger dikare ku bi filtran re bikin ta ku bi tevahî nivîsê biguherînin.
6. Zêdebikirina Capacitance Short-Circuit
Pîvancî Capacitance Short-Circuit: Capacitance short-circuit êk sistemê daniyê ji bo maximum short-circuit current êk ku dikare bi tevahî tişt bike ji dema fault. Capacitance short-circuit zêdetir dikare ku faults bi tezî biberfire bikin, amûrên elektrî biguherînin, û taybetmendîya sistemê zêde bike.
Funksiyonê Kondensatoran Serbest: Kondensatoran serbest dikare ku capacitance short-circuit êk sistemê zêdebikin, bêtirî navcheyên ku bi guherînên load pêşdest bine û şebîka weak û dergeha berd ji stasyonên dana. Ev dikare ku taybetmendîya sistemê bi tevahî fault tişt bike û biberfire bikin.
7. Respon Dynamic Tez
Hewce Respon Tez: Demanda nivîsê û nivîsê reaktîv êk sistemê daniyê dikare ku bi tezî guherînin ji bo guherînên load, bêtirî sistemên daniyê modern êk ku bi distributed energy resources (wisa wind û solar power) pêşdest bine.
Avantageya Kondensatoran Serbest: Kondensatoran serbest kemîyan regîyonkirina excitation hene û dikare ku bi tezî tevlî biguherînin nivîsê û nivîsê reaktîv, bi tezî nivîsê reaktîv biguheze. Ev dikare ku bi tevahî instantaneous voltage fluctuations û faultên short-term tişt bike.
8. Tewakilîna Li Şebîka Daxistina Dergeha Berd
Perwerdena Şebîka Daxistina Dergeha Berd: Xeta daxistina dergeha berd dikare ku fluktuasyonên nivîsê û lossan nivîsê reaktîv berd bikin, bêtirî ji navbera loadên berd. Nivîsê li enda xeta dikare ku zêdetir berdabe, ku taybetmendîya dena biguherîne.
Funksiyonê Kondensatoran Serbest: Destnîşankirina kondensatoran serbest di navbera xeta daxistina dergeha berd û li enda xeta dikare ku bi tevahî lossan nivîsê reaktîv biberfire bikin, nivîsê li enda xeta zêde bike, û taybetmendîya daxistina dena biguherînin. Wêra, kondensatoran serbest dikare ku flowan nivîsê reaktîv li xeta kam bike, lossan xeta kam bike, û efektivîyet transmisyonê zêde bike.
Resumen
Kondensatoran serbest li gorî pêşkeftina istablîlîna şebîka herî pîvan dikin bi guhezan nivîsê reaktîv, pêşkeftina istablîlîna nivîsê, pêşkeftina istablîlîna transient, pêşkeftina faktorê dena, tewakil kirina harmonics, zêdebikirina capacitance short-circuit, û pêşkeftina respon dynamic tez. Eger li gorî sistemên daniyê modern, ku integrasyona renewable energy sources û guherînên load tezmîn istablîlîna şebîka zêdetir bikin. Kondensatoran serbest amûrên key êk ne ku taybetmendîya û tawasulê safe êk sistemê daniyê bide.