මෙහි භාවිතා කරන ලද ට්රැන්සිස්ටර් කෙසේ මෙටල් සහ ප්රවාහයේ ඉලෙක්ට්රොන් භාවිතා කරන්නේද?
ට්රැන්සිස්ටර් වන්නේ තරඟ උපකරණ වූ අතර එය ප්රධාන ලෙස නිදහස් කිරීම හෝ චක්රවාහිනී ප්රවාහය වැළැක්වීම සඳහා භාවිතා කරනු ලබනු උපකරණයකි. ට්රැන්සිස්ටර්ගේ අන්තර් ක්රියාකාරීත්වය දිස් යනුවෙන් (ඩීයාලියෙන් හෝ ගෙමානියෙන්) සමන්විත යන පාරිභාෂික මාත්රාවේ මගින් පිළිබඳ යන අතර, එය ප්රතික්රියා කිරීම සඳහා මෙටල් සහ ප්රවාහයේ ඉලෙක්ට්රොන් ප්රതික්රියා කිරීමට නොබැඳුනු ප්රකාශයකි. නමුත්, ට් රැන්සිස්ටර් නිර්මාණය සහ ක්රියාකාරීත්වය මෙටල් සංස්ථාවන් සහ ඉලෙක්ට්රොන් ප්රවාහය සම්බන්ධ කරුණු සමඟ සම්බන්ධ වේ. පහත ඇතුලත් කරුණු ට්රැන්සිස්ටර් කෙසේ ක්රියා කරන්නේද සහ එය මෙටල් සහ ප්රවාහයේ ඉලෙක්ට්රොන් සමඟ ඇති සම්බන්ධතාවය පිළිබඳව සැකෙවින් පිළිබඳ පැහැදිලි කිරීමකි.
ට්රැන්සිස්ටර්ගේ මූලික සංරචනය සහ ක්රියාකාරීත්වය
1. මූලික සංරචනය
ට්රැන්සිස්ටර් යනු තුන් ප්රධාන රූපයන්: බිපොලර් ජන්ක්ෂන් ට්රැන්සිස්ටර් (BJTs), ප්රදේශ-ක්රියාකාරී ට්රැන්සිස්ටර් (FETs), සහ මෙටල්-ඔක්සයිඩ්-පාරිභාෂික ප්රදේශ-ක්රියාකාරී ට්රැන්සිස්ටර් (MOSFETs). මෙහි, අපි NPN BJT ප්රධාන රූපය මත කැමැත්තා පිළිබඳ කිරීමට අවශ්යය:
අන්තර්ගාමි (E): ප්රමාණාත්මක ලෙස නිදහස් කරන ලද අතර, එය බහු ඉලෙක්ට්රොන් ප්රවාහය සපයනු ලබනු උපකරණයකි.
පාදය (B): අඩු නිදහස් කරන ලද අතර, එය ප්රවාහය පිළිබඳ පාලනය කරනු ලබනු උපකරණයකි.
සන්ග්රාහක (C): අඩු නිදහස් කරන ලද අතර, එය අන්තර්ගාමියෙන් ආපසු පැවත්වෙන ඉලෙක්ට්රොන් සන්ග්රහය කරනු ලබනු උපකරණයකි.
2. ක්රියාකාරීත්වය
අන්තර්ගාමි-පාද ජන්ක්ෂනය (E-B ජන්ක්ෂනය): පාදය අන්තර්ගාමියෙන් පිළිබඳ පිළිවෙලින් සෘණ-බියස් කළ විට, E-B ජන්ක්ෂනය ප්රවාහය පිළිබඳ පිළිවෙලින් ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි, එය අන්තර්ගාමියෙන් පාදයට ඉලෙක්ට්රොන් ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි.
පාදය-සන්ග්රාහක ජන්ක්ෂනය (B-C ජන්ක්ෂනය): සන්ග්රාහකය පාදයෙන් පිළිබඳ පිළිවෙලින් ප්රති-බියස් කළ විට, B-C ජන්ක්ෂනය ප්රතික්රියා කිරීමට නොහැකි ප්රකාශයකි. නමුත්, පාදයේ ප්රවාහය ප්රමාණාත්මක ලෙස පවතින අතර, සන්ග්රාහකය සහ අන්තර්ගාමිය අතර බොහෝ ප්රවාහය ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි.
මෙටල් සහ ප්රවාහයේ ඉලෙක්ට්රොන්ගේ කොටස
1. මෙටල් සම්බන්ධක
ලීඩ්: ට්රැන්සිස්ටර්ගේ අන්තර්ගාමිය, පාදය, සහ සන්ග්රාහකය සාමාන්යයෙන් මෙටල් ලීඩ් මගින් පිටත් චක්රවාහිනී සම්බන්ධ කරනු ලබනු උපකරණයකි. මෙම මෙටල් ලීඩ් එක්සත් ප්රවාහය පිළිබඳ පිළිවෙලින් ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි.
මෙටල් සම්බන්ධක අඩිය: එක්සත් චක්රවාහිනීයන්හි, ට්රැන්සිස්ටර්ගේ විවිධ අඩියන් (උදාහරණයක් ලෙස අන්තර්ගාමිය, පාදය, සහ සන්ග්රාහකය) අඩියේ මෙටල් සම්බන්ධක අඩියන් (උදාහරණයක් ලෙස අලුමිනියම හෝ කොප්පරය) මගින් එක්සත් කරනු ලබනු උපකරණයකි.
2. ප්රවාහයේ ඉලෙක්ට්රොන්
ඉලෙක්ට්රොන් ප්රවාහය: ට්රැන්සිස්ටර්ගේ අන්තර් ප්රදේශයේ, ප්රවාහය ඉලෙක්ට්රොන් ප්රවාහය මගින් ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි. උදාහරණයක් ලෙස, NPN BJT ට්රැන්සිස්ටර් තුළ, පාදය අන්තර්ගාමියෙන් පිළිබඳ පිළිවෙලින් සෘණ-බියස් කළ විට, ඉලෙක්ට්රොන් අන්තර්ගාමියෙන් පාදයට ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි, සහ එම ඉලෙක්ට්රොන් බොහෝ ප්රමාණයක් සන්ග්රාහකයට ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි.
පිළිවෙලින් ප්රවාහය: p-තරඟ ප්රදේශයන්හි, ප්රවාහය මෙහෙයුම් මගින් ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි, එය ඉලෙක්ට්රොන් නොමැති අවස්ථාවන් ප්රමාණාත්මක ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි, එය ධාරාවිය බිඳුනු ප්රතික්රියාකාරී ලෙස සැලකිය හැකිය.
විශේෂ උදාහරණ
1. NPN BJT
සෘණ-බියස්: පාදය අන්තර්ගාමියෙන් පිළිබඳ පිළිවෙලින් සෘණ-බියස් කළ විට, E-B ජන්ක්ෂනය ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි, එය අන්තර්ගාමියෙන් පාදයට ඉලෙක්ට්රොන් ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි.
ප්රති-බියස්: සන්ග්රාහකය පාදයෙන් පිළිබඳ පිළිවෙලින් ප්රති-බියස් කළ විට, B-C ජන්ක්ෂනය ප්රතික්රියා කිරීමට නොහැකි ප්රකාශයකි. නමුත්, පාදයේ ප්රවාහය ප්රමාණාත්මක ලෙස පවතින බැවින්, සන්ග්රාහකය සහ අන්තර්ගාමිය අතර බොහෝ ප්රවාහය ප්රවාහය ආපසු පැවත්වෙයි.
2. MOSFET
ගේට් (G): පාරිභාෂික චන්නලය සිට සෘණ-බියස් මගින් අඩිය මගින් අඩිය වෙනුවෙන් සෘණ-බියස් කළ විට, ගේට් ප්රතිස්ථාපනය චන්නලයේ ප්රවාහය පිළිබඳ පිළිවෙලින් ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි.
සෝර්ස් (S) සහ ද්රේන් (D): මෙටල් ලීඩ් මගින් පිටත් චක්රවාහිනී සම්බන්ධ කරනු ලබනු උපකරණයකි, එය සෝර්ස් සහ ද්රේන් අතර ප්රවාහය ගේට් ප්රතිස්ථාපනය මගින් ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි.
සාරාංශය
ට්රැන්සිස්ටර් යනු බොහෝ ප්රමාණාත්මක ලෙස ඉලෙක්ට්රොන් සහ පිළිවෙලින් ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි, එය පාරිභාෂික මාත්රාවේ මගින් ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි. මෙටල් ලීඩ් සහ මෙටල් සම්බන්ධක අඩියන් මගින් එක්සත් ප්රවාහය ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි, එය ප්රතික්රියාකාරී ප්රදේශ උපකරණ ක්රියා කිරීමේ මූලික අභිප්රායයකි. මෙම ක්රියාකාරීත්වයන් මගින්, ට්රැන්සිස්ටර් නිදහස් කිරීම හෝ චක්රවාහිනී ප්රවාහය වැළැක්වීම කිරීමට ප්රතික්රියා කරනු ලබනු උපකරණයකි.