چی دیارێ بێت ڕەگەزی Gunn؟

چی دایود جان گن چیه؟

دایود جان گن

دایود جان گن (کە دەتوانرێت بە شێوەیەکی تر هەمیشە بە ژمارەیەکی دابەشکراوی الکترونی یان دایود جان گن بڵاوبکەر بنامێ) چەندێک سەرچاوەی ئەرزانی بۆ توان مایکرووەفە و لە دایود جان گن یان دەستگەی دابەشکراوی الکترونی (TED) بە شێوەی یەکەم کامپونەنتی خۆی هەیە. ئەمانە وەک بڵاوبکەرەکانی رەفلەکس کلیسترون کار دەکەن.

 لە بڵاوبکەرەکانی جان گندا، دایود جان گن لە ناو ڕووپەڕێکی ڕزگاردا دەبێت. بڵاوبکەری جان گن لە دوو کامپونەنتی سەرەکی پێکهاتووە: (یەکەم) بەیاسی DC و (دووەم) دەربازەکەی ڕێکخستن.

چۆن دایود جان گن بە شێوەی یەک بەیاسی DC دەکات

لە دایود جان گندا، دەگەیشێت کە هەتا بەیاسی DC دەبەرزێتەوە، ڕووپەڕە سەرەتا دەبێتە دەرەوە حەوتەی ڕادەییەکەیە. دواتر لەو خاڵەیەدا، ڕووپەڕە کەم دەبێتەوە هەتا ڤۆڵتەجەکە دەبەرزێتەوە تا ڤۆڵتەجەی بەرەکە. ڕووبەر لە ڕووپەڕەی زۆرترین بۆ ڕووپەڕەی کەمترین لەم ڕەفتارەدا چەماوەیەکی نەگەڕاو دروست دەکات.

کاردێکەی دایود جان گن بۆ نیشاندانی ڕووپەڕەی نەگەڕاو، هەروەها بە تایبەتمەندییەکانی کاتی، ئەوەی یەکێکی بڵاوبکەر بێت دەبێت. ئەمە بەهۆی ڕووپەڕەی نەگەڕاو هەموو ڕووپەڕەی فەرەسەری لەناو کەمپانەکەدا ڕەگەز دەکات، بەخێربەی ڕووپەڕەی ڕاستەوخۆیی دەبێت.

ئەمە ئەنجامی دەبێتە ڕووبەرکردنی ناوەڕاستەکان بەردەوام هەتا بەیاسی DC بەردەوام بێت، بەڵام دەنگەی ڕووبەرکردنەکە لەناو کرانەکانی ڕووپەڕەی نەگەڕاو دەبێت. 

دەربازەکەی ڕێکخستن

لە کەسی بڵاوبکەرەکانی جان گندا، فریکانسی ڕووبەرکردن بە سەرەکی پێکەوە لەسەر ڕووپەڕەی ناوەڕاستەکەی دایود جان گندا بەستێت. بەڵام فریکانسی ڕزگارەکە بە شێوازی بەرەکەیی یان بە شێوازی الکترونی دەتوانرێت ڕێک بکرێت. لە کەسی دەربازەکەی ڕێکخستنی الکترونی، کۆنترۆڵی دەتوانرێت بە بەکارهێنانی ڕووپەڕەی گۆڕەک یان ڕووپەڕەی مایکرووەفە یان دایود ڤاراکټر یان کریەکەی YIG بدەرێزێت.

لێرە دایودەکە لەناو ڕووپەڕەدا دەبێت بە شێوەیەکی ڕووبەرکردنی ڕووپەڕەی ڕزگار دەکات، بەڵام لە کەسی ڕێکخستنی بەرەکەیی، مەودای ڕووپەڕە یان فەڵەکەی مەغناطیسی (بۆ کریەکەکانی YIG) بە شێوازی بەرەکەیی بە بەکارهێنانی چێشەی ڕێکخستن دەگۆڕێت بۆ ڕێکخستنی فریکانسی ڕزگار.

ئەم جۆرە بڵاوبکەرەکانە بۆ دروستکردنی فریکانسە مایکرووەفە لە ١٠ GHz تا چەند THz بەکار دێن، بە پێی ڕووبەرەکانی ڕووپەڕەی ڕزگار. زۆر جار ڕووبەرەکانی کۆکسیال و مایکروستریپ/پلاناری بڵاوبکەرەکان ڕووپەڕەی کەمتریان هەیە و ڕووبەری گرمکەرەوە کەمتریان پایدارن.

 لە ئەوە دەربەرەوە، ڕووبەرەکانی ڕووپەڕەی گۆڕەک و ڕووپەڕەی دایەکتریک ڕزگار ڕووپەڕەی زیاتریان هەیە و دەتوانرێت بە ڕووبەری گرمکەرەوە پایدار بکرێن، بە زۆر ئاسانی.  شکلی ٢ ڕووبەرێکی کۆکسیالی ڕزگاری بڵاوبکەری جان گن نیشان دەدات کە بۆ دروستکردنی فریکانسەکان لە ٥ تا ٦٥ GHz بەکار دێت. لێرە هەتا ڤۆڵتەجەی Vb دەگۆڕێت، دەنگەیەکانی دایود جان گندا بە شێوەیەکی ڕووبەرکردنی ڕووپەڕە دەگەڕێن و لە ڕووپەڕەیەکەدا دەگەڕێنەوە و پاشەکەت دەبێتەوە خاڵی دەستپێکردنی خۆیان بە کاتێکی t کە بە شێوەیەکی ڕووبەرکردن دەرکەوێت

کە لێرە، l مەودای ڕووپەڕەیە و c شێوەی ڕووبەرکردنی روونە. لەمەوە، هەندێکی ڕووبەرکردنی بڵاوبکەری جان گن دەتوانرێت بە شێوەیەکی ڕووبەرکردن بە دەست بێت

کە لێرە، n ژمارەی نیوە-وەفەکانە کە دەتوانن بە شێوەیەکی ڕووبەرکردن بە دەست بێن لەناو ڕووپەڕەدا بۆ ژمارەیەکی دیاریکراوی فریکانس. ئەم nەی لە ١ تا l/ct dدا دەگۆڕێت کە td کاتێکەیە کە دایود جان گندا دەبێت بۆ ڕووبەرکردنی گۆڕانکارییەکانی ڤۆڵتەجەی دابەشکراو بگەڕێت.

لێرە ڕووبەرکردنەکان دەست پێدەکەن کاتێک بارەکەی ڕزگارەکە بەخێربەی ڕووپەڕەی نەگەڕاوی گەورەتری دایودەکە باشترە. دواتر ڕووبەرکردنەکان لەناو ڕووبەرەکەدا دەبێتە دەرەوە حەوتەی ڕادەییەکەیە تا ڕووپەڕەی نەگەڕاوی ناوەڕاستەکەی دایود جان گندا بە ڕووپەڕەی ڕزگارەکە یەکسان بێت و دواتر ڕووبەرکردنەکانی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردن دەبێت. 

بەشێوەیەکی زیاتر، ئەم جۆرە بڵاوبکەرەکانی ڕەلاکسەشن یەک کەپسی گەورەی لەناو دایود جان گندا دەبێت بۆ ئەوەی دایودەکە لەناو ڕووبەرەکەدا بە ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی ڕووبەرکردنی......