
Электр жүйесіндегі изоляциялық координация - бұл электр жүйесінің (трансмиссиялық тармақты включительно) айырмашылықтың өзара ұйымдастырылуы, оның нәтижесінде, өйткені изоляцияның қуаттығынан кейін, ол жерде болса да, жүйенің ең аз қыршылығына, оңай қалпына келтіру мен ауыстыруға және энергия қамтамасыз етуге ең аз әсер тигізеді.
Егер электр жүйесінде өзартқыш напряжение пайда болса, онда изоляциялық жүйенің қуаттығы мүмкін. Изоляцияның қуаттығының ықтималдығы, өзартқыш напряжение қылып табылатын жерге жақын жағдайда ең аз қуатты изоляциялық нүктеде жоғары. Энергиялық жүйеде және трансмиссиялық тармақта, барлық құрылғылар мен компоненттерге изоляция беріледі.
Изоляторлар бірнеше нүктелерде басқаға салыстырғанда қолданыста қолданылатын және қылып табылатын. Бірақ бірнеше нүктелерде изоляция қолданыста қолданылатын және қылып табылатын емес, ал қылып табу және қылу өте қымбат болып табылады және уақыттың ұзақ кезеңдерін қажет етеді. Сондай-ақ, бұл нүктелерде изолятордың қуаттығы электрлық тармақтың ірі бөлігін қызметтен шығаруы мүмкін. Сондықтан, изолятордың қуаттығына қатысты жағдайда, ғана қолданыста қолданылатын және қылып табылатын изолятордың қуаттығына қатысты болуы келісімді. изоляциялық координация негізгі мақсаты - экономикалық және эксплуатациялық қабылданатын деңгейге изоляцияның қуаттығынан туындайтын төлемді және әсерді азайту. Изоляциялық координация әдісінде, жүйенің әрбір бөлігінің изоляциясы сызықтыруы қажет, егер сызықтыру пайда болса, ол қалыптасқан нүктелерде болуы қажет.
Изоляциялық координацияны дұрыс түсіну үшін, алдымен, электр жүйесінің негізгі терминологиясын түсіну қажет. Енді бұл туралы талқылаңыз.
Номиналдық жүйе напряжениесы - бұл фазадан фазаға дейінгі напряжение, үшін нормалды түрде жүйе құрылған. Мисалы, 11 КВ, 33 КВ, 132 КВ, 220 КВ, 400 КВ жүйелері.
Максимальды жүйе напряжениесы - бұл энергиялық жүйенің жүк жоқ немесе төмен жүк жағдайында уақытша пайда болатын максималды қабылданатын напряжение. Ол да фазадан фазаға өлшемделеді.
Алдақты номиналдық жүйе напряжениесы және сәйкес максимальды жүйе напряжениесы тізімі төмендегідей:
Номиналдық жүйе напряжениесы, КВ |
11 |
33 |
66 |
132 |
220 |
400 |
Максимальды жүйе напряжениесы, КВ |
12 |
36 |
72.5 |
145 |
245 |
420 |
Ескерту – Жоғарыдағы таблицадан 220 КВ-ға дейінгі напряжение деңгейіне дейін максимальды жүйе напряжениесы әдетте номиналдық жүйе напряжениесының 110 %, ал 400 КВ және одан жоғары 105 % болатыны көрінетіні анықталады.
Бұл - жер қатысуы кезінде зияткер фазадағы эң жоғары дәлдікпен өлшенген фазадан жерге дейінгі энергиялық напряжение мен таңдалған орнында қатысу жоқ болған жағдайда алуға болатын фазадан фазаға дейінгі энергиялық напряжение арасындагы қатынас.
Бұл қатынас жалпы түрде, таңдалған қатысу орнынан көрінетін жүйенің жердің шарттарын сипаттайтын.
Жердің факторы 80 % -ден аспайтын жүйе эффективті түрде жерленген деп аталады, ал өзінен асқан жағдайда - жерленбеген деп аталады.
Изолирован жердің жердің факторы 100 %, ал жерден жерге қосылған жүйенің жердің факторы 57.7 % (1/√3 = 0.577).
Әрбір электр құрылғысы өмірінің барлық мерзімінде айнымалы түрде жылдам ауытқы напряжениелерді кездестіреді. Құрылғы күміс шығындарына, коммутациялық шығындарына және/немесе қысқа мерзімді энергиялық напряжениелерге қарсыласуы керек. Компоненттердің максималды шығын напряжениелері мен қысқа мерзімді энергиялық напряжениелері қабылдау қабілетіне байланысты жоғары напряжение жүйесінің изоляция деңгейі анықталады.
300 КВ-нан төмен рейтингті жүйенің изоляция деңгейін анықтау кезінде күміс шығын қабылдау напряжение және қысқа мерзімді энергиялық напряжение қабылдау қарастырылады. 300 КВ-ға тең немесе одан жоғары рейтингті құрылғылар үшін коммутациялық шығын қабылдау напряжение және қысқа мерзімді энергиялық напряжение қабылдау қарастырылады.
Табиғатты күміс құбылыстарына байланысты жүйедегі өзгерістер үш әртүрлі негізгі толқын формасымен білдірілетін. Егер күміс шығын напряжение бір аймаққа дейін трансмиссиялық линиясы бойында жүреді, онда оның толқын формасы толық толқынға жетеді, және бұл толқын 1.2/50 толқыны деп аталады. Егер жүру кезінде күміс құбылыс толқыны изолятордың арқасында сызықтыруға әкелсе, толқын формасы кесілген толқынға өзгереді. Егер күміс құбылыс изоляторға тектік қатысады, онда күміс шығын напряжение жоғары деңгейге шығып, сызықтыру арқылы азайып, напряжение резко төмендейді. Бұл үш толқын үzdensіз және формасында әртүрлі.
Коммутация кезінде жүйеде униполярлы напряжение пайда болуы мүмкін. Толқын формасы периодты төмендетілген немесе осциллирулі толқын болуы мүмкін. Коммутациялық шығын толқынының толқын формасы жоғары және ұзақ төмендетілген осцилляциялық хвосты бар.